به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اعظم فرجامی در این کتاب در چهار فصل به بررسی و تحلیل شخصیت در فیلم‌ها و سریال‌های تاریخی ایرانی پرداخته است. او در تحقیق خود مباحث جامع و کاملی را بیان کرده و اشکالاتی را نیز از نظرگاه عدم تطابق تاریخی برخی شخصیت‌ها و حتی رویدادها در سریال‌ها با شخصیت اصلی و یا رویداد اصلی در تاریخ اسلام بازگو کرده است. 

بررسی این اشکالات برای فیلمسازان بسیار مفید است و ممکن است در پروژه‌های بعدی‌شان راهنمای مناسبی باشد. به عنوان مثال نویسنده در فصل دوم کتاب با استفاده از منابع مشهور تاریخی ثابت می‌کند که دو شخصیت مالک اشتر نخعی در زمان حیات حضرت امیرالمومنین و اباصلت هروی در زمان امام علی‌ابن موسی‌الرضا جوان بوده‌اند، اما در سریال‌های امام علی (ع) به کارگردانی داود میرباقری و ولایت عشق به کارگردانی مهدی فخیم‌زاده این دو شخصیت مسن بوده‌اند. 

اما نویسنده بعضا در راه بیان این اشکالات، خود دچار برخی اشتباه‌های بزرگ می‌شود. به عنوان مثال در صفحه 121 کتاب «محمد‌ابن حنیفه» فرزند شریف حضرت امیرالمومنین امام علی‌ابن ابیطالب (ع) و سردار سلحشور شیعه و قهرمان خستگی ناپذیر قیام مختار «ابراهیم ابن مالک اشتر نخعی» به اشتباه از رهبران فرقه «کیسانیه» ذکر شده ‌است. 

این در حالی است که در هیچ کدام از منابع تاریخی و روایی شیعه و سنی نام ابراهیم ابن مالک اشتر به عنوان یکی از رهبران این فرقه نیامده است و برعکس بسیاری از این منابع از او به عنوان یكی از راویان حدیث نام برده‌اند که حدیث وفات ابوذر غفاری، صحابی جلیل القدر پیامبر، در ربذه از آن جمله است و به یقین کسی که به عنوان موسس  یا یکی از موسسان فرق انحرافی باشد، هیچگاه حدیثی از او پذیرفته نمی‌شود. 

با وجود این در منابعی چون «الملل و النحل» تالیف شهرستانی، «الفرق بین الفرق» تالیف اسفراینی و «مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین» تالیف ابوالحسن علی ابن اسماعیل اشعری، از مختار ثقفی و محمد حنفیه به عنوان پایه‌گذاران فرقه‌ کیسانیه و مختاریه نام برده شده است. نویسندگان این کتاب‌ها شیعه نبوده‌ و اهل سنت به دلیل اقدامات مختار و کشتن چند چهره مشهور در اهل سنت، متاسفانه تهمت‌هایی به این سردار رشید اسلام وارد ساخته‌اند، اما عموم علمای شیعه از همان دوران تا معاصر، مختار را دارای صحت عقیده و وفاداری کامل به مکتب اهل بیت دانسته‌اند. 

لازم به ذکر است که نه مختار و نه ابن‌حنفیه، معصوم نبوده‌اند اما پس از وفات این چهره‌های گرانقدر متاسفانه عده‌ای گمراهان قایل به امامت برای‌شان شدند که این مساله گناهی را متوجه این دو شخصیت نمی‌کند، به ویژه برای کسی چون مختار که سبب نخستین شادی دل اهل بیت پس از واقعه جانسوز کربلا شد. 

همچنین نویسنده در صفحه 164 کتاب بیان می‌کند که میرباقری در سریال «مسافر ری» هنگام خراب کردن مزار امام حسین (ع) از زبان مامور ترک متوکل عباسی برای زائران استدلال می‌کند که توسل و زیارت قبر امام شرک است و باید از این کار توبه کرد. او از این گفتار به یک اشکال مهم در این فیلم اشاره می‌کند و آن نگاه امروزی به فضای تاریخی است. نویسنده در ادامه بیان کرده است که شرک دانستن زیارت از سده هفتم هجری و با ظهور افکار ابن‌تیمیه رایج شد در صورتی که داستان مسافرری در سده سوم هجری می‌گذرد. 

این استدلال اعظم فرجامی نیز غلط است و بنابراین کل این بخش کتاب او اعتباری ندارد. شرک دانستن زیارت، نه از زمان ظهور ابن‌تیمیه و تفکرات انحرافی‌اش بلکه از همان زمان سده‌های نخستین اسلام باب شد. حاكم نيشابورى از دانشمندان ایرانی و سنی مذهب سده چهارم از داود بن ابوصالح نقل مى‏كند که «روزى مروان حكم ديد شخصى صورت خود را بر قبر پيامبر(ص) گذاشته است. با شتاب نزد او آمد و گردن او را گرفت و از جاى بلند كرد و گفت: مى‏دانى چه مى‏كنى؟ چرا به زيارت سنگ و كلوخ آمده‌اى؟ زائر كه صحابی پیامبر ابوايوب انصارى بود گفت: آرى خوب مى‏دانم كه چه مى‏كنم. من هرگزبه زيارت سنگ نيامده‏ام، بلكه به ‏زيارت پيامبر آمده‌ام.» 

همچنین پس از مروان، حجاج ابن یوسف ثقفی، چهره خونریز امویان و والی بصره نیز از زیارت قبر پیامبر به دلیل آن‌که جز سنگ و یا مشتی استخوان در آن نیست، جلوگیری می‌کرد. بر اساس این دو روایت می‌توان گفت که کار میرباقری در این مورد صحیح و اشکال فرجامی به او نابجاست. 

همچنین در این کتاب غلط‌ها و اشتباهات تایپی به فراوانی دیده می‌شود. به عنوان مثال نام فصل چهارم کتاب یعنی «ویژگی‌های شخصیت» در همه صفحات این فصل یعنی از صفحه 127 تا 168 و در بالای صفحه یک حرف «ش» اضافه دارد. همچنین در صفحه 222 کتاب، تصویر 105، نمایی از سیامک اطلسی در نقش «حسین ابن نمیر» در سریال مختارنامه درج شده که در توضیح عکس به اشتباه سریال «تنهاترین سردار» نوشته شده است. 

«بررسی شخصیت در فیلم‌های تاریخی – مذهبی» نوشته اعظم فرجامی با شمارگان هزار و 200 نسخه، 223 صفحه و بهای هفت هزار و 500 تومان از سوی مرکز پژوهش‌های اسلامی سازمان صدا و سیما، روانه کتابفروشی‌ها شده است.