جایگاه کتابهای طنز تاریخی از دیدگاه کارشناسان/2
یعقوبی: طنز تاریخی افراد را به کتابهای تاریخی علاقهمند میکند
حسین یعقوبی، نویسنده کتابهای طنز تاریخی میگوید: وظیفه طنز تاریخی خنداندن مخاطب نیست بلکه باید بکوشد علاوه بر افزایش علاقه و کمک به مخاطب برای درک بهتر تاریخ، فکر کردن به مسایل تاریخی را آسانتر کند.-
وی درباره کتابهای طنزی که در بازار وجود دارد، گفت: طنزهای تاریخی مانند «چنین کنند بزرگان» از آثار شاخصی است که «ویل کاپی» با پایه قرار دادن ظهور و سقوط افراد مشهور، زندگی آنها را بهصورت اغراقآمیز شرح داده است اما نجف دریابندری روح طنز اثر را ترجمه و در واقع با بازسازی آن، ترجمه کتاب را ایرانی و معادلسازی کرده تا مخاطب با طنز ارتباط بهتری برقرار کند.
مترجم کتاب «هرج و مرج محض» درباره شیوه روایت کتابهای طنز تاریخی اظهار کرد: دستهبندیهای متفاوتی برای روایت تاریخ چه واقعی و چه طنز وجود دارد. برخی تاریخ را به شکل روزشمار (کرونولوژیک) روایت میکنند و صرف ثبت تاریخ وقایع و کشفهای تاریخی برای آنها اهمیت دارد اما گروه دیگر به تاریخ نگاهی فلسفی دارند و به تاثیر آن بر حوادث بعدی توجه میکنند. در این کتابهای طنز تلاش کردهام مسایل مهم و تاثیرگذار تاریخ را از دو دیدگاه، یکبار از دیدگاه فردی و یکبار از دیدگاه جمع روایت کنم.
یعقوبی درباره اینکه طنز تاریخی چه تاثیری بر مخاطب میگذارد، بیان کرد: معتقدم لزوما طنز نباید باعث خنده فرد شود. در واقع کاربرد فکاهی، خنداندن است اما طنز تاریخی باید منجر به فکر کردن شود. طنز تاریخی تلاشی است برای ارایه دادن اطلاعات تاریخی به مخاطب و انتخاب قالب نثر طنز نیز باعث شیرینی و تاثیر بیشتر آن خواهد شد. متاسفانه ما درباره تاریخ معاصر اطلاعات خاصی نداریم و نادانسته برخی را خائن و برخی را خادم میدانیم. روایت یکطرفه و گاه همراه با دروغهایی که تاریخ پنداشته میشوند، باعث بروز دیدگاههای نادرست میشود.
این مترجم درباره منابع تاریخی برای نوشتن طنز تاریخی، اظهار کرد: «تاریخ تمدن ویل دورانت» را در دوران جوانی مطالعه کرده بودم که منبع خوبی در نوشتن روایتهای کتابهایم بهشمار میرود. داستانها و رخدادهای تاریخی نیز از دیگر منابع در نگارش طنز تاریخی هستند.
نویسنده «محرمانههای رومئو و ژولیت» درباره علاقهمند شدن مخاطب به تاریخخوانی با کتابهای طنز گفت: مردم دوست دارند نگاهی کلی به تاریخ داشته باشند، بهطور مثال با پخش سریال «حریم سلطان» در شبکههای ماهوارهای، علاقه به تاریخ ایران و عثمانی در بینندگان آن افزایش پیدا کرد. در واقع مسایل بیرونی بیشتر بر مطالعه تاریخ تاثیرگذار است اما آثار طنز در حوزههای مختلف مانند تاریخ، ادبیات و هنر جذابیت خاص خود را دارند.
این نویسنده افزود: بستر تاریخ و درک این مساله که فرد در جامعه تاثیر میگذارد یا جامعه بر فرد از مسایلی است که در روایت فلسفی تاریخ اهمیت دارند. برخی در مطالعه تاریخ دنبال مفاهیم هستند و چگونگی شکلگیری قدرت را پیگیری میکنند. طنز تاریخی بستر مناسبی برای روایتهایی است که به اشتباه به خوانندگان منتقل شدهاند.
حسین یعقوبی، متولد 1349، فارغالتحصیل رشته زبانشناسی از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است. تدوین و ترجمه کتابهایی چون «استادان تبسم (طنزنویسان برجسته جهان)»، «امشب نه شهرزاد...»، «محرمانههای رومئو و ژولیت» و «اینگونه بشر اینگونه شد (تاريخ مختصر مفید و بیشاخ و برگ جهان)» از آثار وی بهشمار میروند.
نظر شما