احمد اقتداری، پژوهشگر تاریخ و جغرافیای جنوب ایران و خلیج فارس، اظهار کرد: آنچه در طول زندگی کردهام بهدلیل نگهبانی، پاسداری و استواری فرهنگ ایران زمین بوده و در این راه بسیار با زنده یاد ایرج افشار همراه بودم.
این پژوهشگر پیشکسوت با اشاره به همکاریهایی که با زندهیاد ایرج افشار داشت، گفت: هاتف اصفهانی میگوید: «چشم دل باز کن که جان بینی/ آنچه نادیدنی است آن بینی» و من زندهیاد ایرج افشار را به چشم دل در میان این جمع میبینم اما میخواهم وصف حالی نیز با مجسمهام بگویم که «به عکس عمر من، ای عکس جاودانی باش/ نشانهای ز غم و رنج و شادمانی باش/ در آن زمان که ز قبرم گیاه میروید/ به یادگار من و دوره جوانی باش»
این استاد تاریخ افزود: آنچه گفتم و کردم، شاید به نیت نگهبانی، پاسداری و استواری فرهنگ لایزال ایران بود تا این سنگ گرانسنگ در طول قرنها باقی بماند و این توفیق نتیجه همدلی و همقلمی ایرج افشار و دوستان دلآگاه و دانشمندم بوده است. سخنانم را با این شعر سعدی به پایان میبرم که: «گلی خوش بوی در حمام روزی، رسید از دست محبوبی به دستم/ به او گفتم که مشکی یا عبیری؟ که از بوی دلاویز تو مستم/ بگفتا من گلی ناچیز بودم، ولیکن مدتی با گل نشستم/ کمال همنشین در من اثر کرد، وگر نه من همان خاکم که هستم»
آثار اقتداری، منبع پژوهشهای خلیج فارس
سید صادق سجادی نیز در مراسم رونمایی از تندیس استاد احمد اقتداری بیان کرد: آثار اقتداری را میتوان به سه دسته اصلی تقسیم کرد. نخست کتابهایی که وی تصنیف کرده است که درباره خوزستان، سواحل و جزایر خلیج فارس و حاصل مطالعات گسترده وی بهشمار میآیند و از منابع ارزشمند تاریخ ایران هستند.
وی افزود: دستههای دیگر از نوشتههای وی تصحیح و ترجمه آثار دیگران است. تصحیح نوشتههای سدیدالسلطنه کتابی درباره خلیج فارس برای اثبات منافع چندهزار ساله ایرانیان و «الفوائد ابن ماجد» از مهمترین منابع است. از سوی دیگر وی متخصص روابط خلیج فارس بهشمار میآید اما مانند دیگر ایرانیان در حوزه ادبیات نیز آثاری چون «قصص مثنوی»، «منطقالطیر»، اشعار شاعرات لارستانی و باورهای مردم جنوب ایران طیف وسیع آثار اقتداری را نشان میدهد.
تندیس مجازی اقتداری در مطالعات خلیج فارس
محمدباقر وثوقی، استاد تاریخ با اشاره به آثار ارزشمند استاد اقتداری، بیان کرد: وی قلم را با قدم همراه کرده است. تصحیح اثر نسل اول پژوهشگران خلیج فارس مانند اثر سدیدالسلطنه، شناساندن میراث باستانی در کرانههای خلیج فارس یا دیگر مقالات بیشمار وی میتوانند الگویی برای محققان جوان کشور ما باشد. اقتداری نیمه فراموش شده جنوب ایران، از بندر جاسک تا بندر چابهار را در آثارش جای داده است. کتابهای اقتداری پرارجاعترین آثار در حوزه خلیج فارس بهشمار میآیند که علاوهبر ایرانیان، مقالههای خارجی نیز به آنها ارجاع دادهاند و در واقع تندیسی مجازی از وی در مطالعات خلیج فارس وجود دارد.
جایزه اقتداری برای بهترین آثار در حوزه خلیج فارس
علی آلداود در این مراسم اظهار کرد: عشق واقعی اقتداری به دلیل خاستگاه خانوادگی وی در جنوب است. در سالهای پیش از انقلاب وی را صالحترین فرد برای تدریس در دانشگاه تهران شناختند. بیش از 30 عنوان کتاب تالیف کرده و در وصیتش خواسته تا از حق تالیف کتابهایش، هر ساله جایزهای به بهترین اثر در حوزه خلیج فارس اهدا کنند و بهدلیل علاقه به زادگاهش نیز گفته تا وی را در آنجا بهخاک بسپارند و سرانجام کتابخانه و یادداشتهایی که گردآوری کرده، به مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی اهدا کرد که در گنجینه خلیج فارس نگهداری میشوند.
این پژوهشگر تاریخ افزود: اقتداری کتابی با عنوان «خاطرات عمر» نوشته که صرفا خاطراتش نیست و بسیاری نکات ارزشمند اجتماعی در آن آورده شده که برای محققان علوم اجتماعی و تاریخ منبع بااهمیتی بهشمار میآید. حرفه وکالت وی نیز در پژوهشها و دفاع از عنوان خلیج فارس از سوی اقتداری بسیار به کار آمد. اقتداری فردی صریحاللهجه و رکگوست اما در پس این رفتار، فردی مهربان، صمیمی و مردم دوست است که برای سعادت و تعالی هموطنانش تلاش میکند.
در پایان این مراسم استاد احمد اقتداری سه جلد کتاب با عنوان «بشنو از نی، ندای من»، «بشنو از نی، نوای من» و «بشنو از نی، نیاز من» را به امیرمحمد قاسمیزاده، مجسمهساز این تندیس اهدا کرد.
مراسم رونمایی از تندیس احمد اقتداری به پاس بیش از نیم قرن پژوهش و فعالیت فرهنگی در حوزه تاریخ و جغرافیای جنوب ایران بهویژه خلیج فارس چهارشنبه (نهم بهمنماه) در مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی با حضور جمعی از پژوهشگران و اندیشمندان برگزار شد.
نظر شما