به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) «دین و دولت در اندیشه سیاسی» نوشته عبدالله شهبازی کتابی است که در واکنش به دیدگاه‌های «آرامش دوستدار»، فیلسوف ایرانی نوشته شده است. شهرت دوستدار به خاطر نظریات انتقادی معروفش درباره دین و فرهنگ دینی در جامعه ایران است. وی بر این باور است که فرهنگ ایرانی فرهنگی «دین‌خو» است و از این روی قدرت اندیشیدن ندارد.
شهبازی در کتابش که از دو بخش با موضوعات «دین» و «دولت» تشکیل شده، ابتدا دیدگاه‌های «آرامش دوستدار» در کتاب «درخشش‌های تیره» را بررسی میکند و در بخش دولت، دیدگاه‌های «ماکس وبر» درباره سلطانیسم و نظریات سعید حجاریان در این باره را مورد نقد قرار می‌دهد.
مولف این اثر، انگیزه خود را از نوشتن این کتاب چنین می‌نویسد: «آنچه مرا به بررسی و نقد دیدگاه‌های آرامش دوستدار برانگیخت، احساسی بود که پس از مطالعه «درخشش‌های تیره» و سایر نوشته‌های آرامش دوستدار در من پدید شد. این نوشته‌ها حاوی احکام کلی و فراروایت‌هایی بود مبتنی بر بنیان‌های نادرست نظری ـ تحقیقی؛ ولی به گونه و در جامه‌ای عرضه شده بود که می‌توانست در خواننده تأثیرات ژرف بر جای نهد و در او بدبینی و بیزاری عمیقی نسبت به تمامیت فرهنگ ایرانی در تمامی دوران‌های تاریخی آن پدید سازد. به عبارت دیگر، پیام درخشش‌های تیره نفی تمدن و فرهنگ ایرانی در تمامی ابعاد و ادوار آن، از دوران باستان تا به امروز بود.»
نویسنده در این کتاب به این بحث می‌پردازد که: «این‌که دولت در ایران از آغاز پیدایش متمرکز قاهر بوده و این قاهریت و تمرکز دولت سراسر تاریخ تمدن ایرانی را رقم زده است، انگاره‌ای است که در این کتاب به آن پرداخته می‌شود و نتیجه‌ای که از آن بر می‌آید این است که تمدن ایرانی از آغاز بر دو پایه نقش مطلقه دین و دولت بنا شده و این امر سبب شده که جامعه ایران از «استبداد» گریزی نداشته باشد.»
او با نقد دیدگاه‌های رایج در زمینه دو پدیده «دین» و «دولت» نشان می‌دهد که :« نه تاریخ ایران از آغاز زرتشتی بوده، و توحیدی بودن دین زرتشت از آغاز مورد پرسش جدی محققان است، و نه دولت در تاریخ ایران باستان چنین اقتدار و قاهریتی داشته، و نه در یونان باستان دموکراسی به مفهوم امروزین وجود داشته، بلکه جامعه باستانی یونان ساختاری قبیله‌ای و مبتنی بر خدایان متعدد داشته است.»
این کتاب به زودی از سوی انتشارات سوره مهر منتشر می‌شود.
شنبه ۳ خرداد ۱۳۹۳ - ۱۴:۵۷
نظر شما