دکتر احسان مقدس، مدیرمسوول انتشارات نیلوبرگ، در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در معرفی این اثر پزشکی ارزشمند اظهار کرد: بيماری نقرس يكی از بيماری‌های متابوليک رايج در دوره‌های گذشته است كه بيشتر طبقه پادشاهان، امرا، وزرا و افراد مرفه جامعه را درگير می‌كرده است.

مترجم «رساله نقرس» افزود: با توجه به اين‌كه رازی علاوه بر درمان مردم عادی، در بيمارستان‌های بغداد و ری، به درمان بسياری از پادشاهان و حكام و امرا می‌پرداخته و همچنين طبيب مخصوص «منصوربن اسحاق سامانی» بوده، «رساله نقرس» را برای پدر وی نگاشته است.

وی گفت: رازی در اين رساله، يا به تعبير خود وی «مقاله» پس از توضيح درباره علل وقوع بيماری، مطالب مختلفی در درمان آن بيان می‌كند كه از ديدگاه برخی محققان و پژوهشگران طب سنتی، تا زمان وی بی‌نظير بوده است.

مقدس ادامه داد: اين رساله از سوی دكتر «يوسف زيدان» از روی نسخه خطی كتابخانه شهرداری اسكندريه چاپ و منتشر شده است و ترجمه فارسی اثر نيز از روی متن چاپی رساله مذكور صورت گرفته است. 

مدیرمسوول انتشارات نیلوبرگ، درباره نحوه تالیف این رساله از سوی محمدبن زکریای رازی، عنوان کرد: يكی از امرای هم‌عصر محمدبن زكريای رازی كه امير اسحاق سامانی نام داشت، به بيماری نقرس مبتلا می‌شود و از فرزندش امير منصوربن اسحاق سامانی كه حكمران ری بود، می‌خواهد كه از طبیبان دربار خود روش‌های درمانی نقرس را جويا شود و طی نامه‌ای برای او بفرستد. امير منصور سامانی نيز دست به دامان حكيم محمدبن زكريای رازی می‌شود و از او می‌خواهد كه روش‌های درمان بيماری را برای وی بنويسد.

وی افزود: رازی برای تامين خواسته امير، ابتدا به نگارش «رساله نقرس» روی می‌آورد و آن‌را در بيست فصل می‌نويسد و برای امير اسحاق سامانی می‌فرستد. بعدها رازی رساله ديگری با عنوان «دردهای مفاصل» را در بيست و دو فصل می‌نويسد و در آن توضيحات جامعی درباره دردهای مفاصل و علل پديد آمدن آن‌ها ارایه می‌دهد و اين رساله را نيز برای امير اسحاق سامانی می‌فرستد.

مقدس در معرفی کوتاهی از فصل‌های «رساله نقرس» گفت: فصل نخست این رساله 20 فصلی، به معرفی نقرس و بيان فرق نقرس با درد مفاصل می‌پردازد و در فصل دوم رازی به بيان علل پديد آمدن نقرس اشاره کرده است.

مدیرمسوول انتشارات نیلوبرگ، در ادامه بیان کرد: فصل‌های بعدی این اثر، به مباحث مختلفی درباره علت عدم ابتلای زنان و كودكان و آخته‌شدگان به نقرس و درمان مبتلايان به نقرس با اسهال و استفراغ و قی و فصد و ريختن آب سرد و گرم بر پاها پرداخته و به نوع تغذيه مبتلايان به نقرس اشاره می‌کند و در پايان نیز به مبحث پيشگيری از عود نقرس می‌پردازد.

مترجم «رساله نقرس» مخاطبان اين اثر را طيف وسيعی از پزشكان، علاقه‌مندان به طب سنتی، تاريخ طب و علوم و ميراث فرهنگی معرفی و اظهار کرد: اين رساله تاكنون به زبان‌های انگليسی، فرانسه، آلمانی و يونانی ترجمه شده و ترجمه فارسی آن، نخستین‌بار است که انجام می‌شود.

نخستین چاپ ترجمه فارسی «رساله نقرس» با شمارگان 500 نسخه در 104 صفحه، به بهای پنج هزار تومان، به‌زودی از سوی انتشارات نیلوبرگ به بازار نشر عرضه می‌شود.