نظرآهاری در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) یکی از اصلی‌ترین مشکلات فرهنگی در عرصه ترجمه را نپیوستن ایران به قانون کپی‌رایت دانست و اظهار کرد: کشوری که خودش را به رعایت حقوق بین‌المللی مالکیت فکری ملزوم نمی‌داند قطعا در بازی‌های جهانی در این حوزه جدی گرفته نمی‌شود.

این نویسنده و شاعر کودک و نوجوان افزود: همان‌طوری که ما به خود اجازه می‌دهیم آثار نویسندگان و پدیدآورندگان سراسر جهان را بدون فراهم کردن رضایت پدیدآورنده چه در عرصه نویسندگی و چه در عرصه تصویرگری استفاده کنیم، ممکن است کشورهای دیگرهم این اجازه را به خود بدهند که همین  کار را با ما بکنند.

وی عنوان کرد: واقعیت این است که ما از نظر سایر کشورهای عضو حقوق کپی رایت، خلافکاران فرهنگی محسوب می‌شویم، از این‌رو آنها ترجیح می‌دهند با ما برای ترجمه و انتشار آثارمان وارد مذاکره نشوند و تا زمانی هم که به طور محدود یا نامحدود عضو این کنوانسیون نشویم، نمی‌توانیم از نتایج واقعی آن برخوردار شویم.

نظرآهاری گفت: هرچند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخش فرهنگی مجلس شورای اسلامی در ماه‌های اخیر تلاش‌های گسترده‌ای برای پیوستن به این کنوانسیون جهانی انجام داده است اما به نظر می‌رسد هرچه سریع‌تر باید وارد این بازی جهانی شویم و فرصت‌ها را از دست ندهیم.

نظرآهاری ادامه داد: به دلیل نبود برنامه‌ریزی مدون و سرمایه‌گذاری کلان و برنامه‌ریزی درازمدت، آثار ایرانی بیشتر بازتاب داخلی دارند و چندان در سطح جهانی دیده نمی‌شوند.

وی افزود: می‌توان گفت ما در بخش ادبیات جهانی چندان حضوری نداریم. البته این مساله فقط مختص ادبیات کودک نیست بلکه ادبیات معاصر بزرگسال ما هم، هنوز ناشناخته است و بعضا کتاب‌هایی که همسو با فضای حاکم در کشور نیستند، ممکن است توسط کشورهای دیگر منتشر و تبلیغ شوند. کتاب هایی که به هیچ‌وجه نمی‌توانند نماینده فرهنگ، ادبیات و کشور ما باشند.

برای معرفی ادبیات معاصر به نهادهای ویژه‌ای نیاز داریم 
وی افزود: نیاز داریم نهادهایی به طور ویژه به معرفی ادبیات معاصر در حوزه‌های مختلف مانند اجتماعی، سیاسی، زنان، کودکان و نوجوانان و دفاع مقدس برای جهان بپردازند تا بتوانیم نمایی کلی از جامعه ایران به دنیا نشان دهیم؛ نمایی که ایران را کشوری با مردمانی صلح‌طلب و فرهنگ‌دوست معرفی کند. نمایی که خلاء آن در باور امروز جهان احساس می‌شود.

نظرآهاری گفت: باید توجه داشت که نبود این سیاستگذاری‌های کلان فرهنگی در کشور، فضا را برای سوء‌استفاده برخی ناشران سودجو در بخش بین‌الملل فراهم کرده است تا با فریب پدیدآورندگان برای چاپ آثارشان به سایر زبان‌ها، به نوعی به استثمار نویسندگان دست بزنند.  عرصه ترجمه اثر به زبان‌های دیگر،اغلب برای پدیدآورندگان داخلی ناشناخته است و به راحتی فرصت این استثمار فراهم می‌شود. این چنین عملکرد چه به لحاظ بیلان کاری و چه به لحاظ سودهای مادی به نفع ناشر خواهد بود و پدیدآورنده متضرر اصلی در این میان است زیرا نظارت دقیقی بر سازوکار ناشران مدعی در این زمینه وجود ندارد.

یک هیاهوی رسانه‌ای
وی در ادامه در پاسخ به این سوال که چرا بسیاری از ترجمه‌های آثار نویسندگان ما در نمایشگاه‌های کتاب سایر کشورها مانند فرانکفورت و اروگوئه در همان روزهای اول به شکل چشمگیری به فروش می‌رسند اما همین کتاب‌ها با زبان اصلی در کشور خودمان ماه‌ها و سال‌ها در انبار می‌مانند، گفت: من خیلی این حرف را باور نمی‌کنم چون معتقدم صرفا یک هیاهوی رسانه‌ای است. از آن جایی که خودم ساکن یکی از کشورهای اروپایی(هلند) هستم از وضعیت نشر کتاب در سایر کشورها اطلاع دارم و می‌دانم اخبار فروش بالای ترجمه آثار ما در نمایشگاه‌های خارجی، به‌صورت اغراق‌آمیز از سوی رسانه‌های داخلی و برای مخاطبان بی‌خبر داخل کشور منتشر می شوند.

نظرآهاری افزود: از سوی دیگر مخاطبان در اروپا بسیار کتابخوان هستند و شمارگان کتاب‌ها معمولا 40 تا 50 هزار نسخه است. اگر بنا را بر صحت این‌گونه اخبار هم بگذاریم، فروش هزار یا دوهزار نسخه از چند کتاب در یک نمایشگاه، بازهم اصلا خبر خوش‌آیندی نیست.

نظرآهاری اضافه کرد: متاسفانه بسیاری از مخاطبان اروپایی دوست دارند مطالبی به منظور مخالفت با فضای موجود در ایران بشنوند و بخوانند که به نوعی گویای نقطه ضعف‌ها و رنج‌های ما باشد. آنها امروزه از این‌گونه آثار بسیار حمایت و استقبال می‌کنند و اگر  نویسنده یا شاعری بخواهد بیشتر زیبایی‌های ایران را به تصویر بکشد چندان به رسمیت شناخته نمی شود.

عرفان نظرآهاری، نویسنده و شاعر، در سال ۱۳۵۳ در تهران متولد شد. از میان کتاب‌های او  می‌توان به آثاری چون «من بیابان همسرم باد»، «دو روز مانده به پایان جهان»، «روی تخته سیاه جهان با گچ نور بنویس»، «در سینه‌ات نهنگی می‌تپد»، «پیامبری از کنار خانه ما رد شد»، «جوانمرد نام دیگر تو»، «من هشتمین آن هفت نفرم» و «چای باطعم خدا» اشاره کرد. برخی کتاب‌های این نویسنده و شاعر  به زبان انگلیسی، فرانسه، ترکی، کردی و عربی   ترجمه شده است. وی تا کنون جوایز بسیاری مانند جایزه ادبی پروین اعتصامی، جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و جایزه کتاب فصل را از آن خود کرده است. او یکی از نویسندگان کتاب (داستان صلح) هم هست که در کره جنوبی به چاپ رسیده است.