دکتر حسن ذوالفقاری به خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گفت: یکی از پدیده های مهمی که فکر و ذهن نویسندگان معاصر را به خود معطوف داشته و خالق نوعی ادبیات در ایران شده، پدیده ای به نام «دفاع مقدس» است. 

وی افزود: این پدیده صرف نظر از این که می تواند به تنهایی کتاب قطوری از دایرة المعارف انقلاب اسلامی باشد و به عنوان زیر مجموعه قرار گیرد، دارای آن چنان شور، نشاط، غنا، بالندگی و رویدادهای عبرت آموز است که خود به عنوان یک جریان فکری در ادبیات جا باز کرده و در تقسیم بندی ادبیات معاصر، برای آن نوعی امتیاز و برجستگی قائل شده اند.

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: امروز ادبیات دفاع مقدس در تمام زمینه ها از جمله شعر، داستان، رمان و... حرف های تازه ای برای گفتن دارد که در کمتر پدیده ای این گستردگی را می بینیم.

ذوالفقاری تاکید کرد: اگر رشته ای به نام ادبیات معاصر وجود داشت، گرایش های انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در ذیل آن تاسیس می شد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیاز به رشته ادبیات معاصر به طور محسوس آشکار شد تا آثار ادبی و تحقیقات پیرامون انقلاب اسلامی و دفاع مقدس را سامان دهد و اگر این رویکرد آکادمیک نباشد، به نتیجه نمی رسد.

وی ادامه داد: ما باید سعی کنیم یاد و خاطره این روزها را زنده نگه داریم و نسل جدید را با آن آشنا کنیم. مسائل محتوایی و درونمایه مهمترین تفاوت دو مقطع ادبیات قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است. علاوه بر ادبیات انقلاب اسلامی، ظهور ادبیات پایداری نقطه عطف دیگری است که اگرچه انتظارات را به نحو احسن برآورده نمی کند اما ادبیات داستانی مهم و ماندگاری را تولید کرده که قابل توجه است.

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با انتقاد از وضعیت موجود در دانشگاه ها و دانشکده های ادبیات گفت: اساسا کارکرد دانشگاه جهت گیری اش درباره ادبیات است و نبود این جهت گیری یک نقطه ضعف برای دانشگاه ها محسوب می شود. پیوند نویسندگان بیرون دانشگاه و استادان دانشگاه بسیار کم است و این حلقه مفقوده باید پر شود. ما می توانیم به دانشگاه ها این ایراد را بگیریم که از فعالیت های انجمنی، محفلی و جنبی خالی شده اند.

ذوالفقاری تصریح کرد: نویسندگانی که بعد از انقلاب درباره ادبیات مطلب نوشتند، محتوای آثارشان پشتوانه آکادمیک ندارد و از نظم و جامعیت تهی است. هشتاد سال است رشته ادبیات فارسی به شکل رسمی تغییر نکرده است و برنامه های تکراری و ملال آور مهارتی را به دانشجویان نمی دهد. باید شاخه های میان رشته ای همچون نقد ادبی، ادبیات عرفانی و مطالعات زبانی در دانشگاه ها به صورت تخصصی تدریس شود.

وی افزود: به نظر تاسیس رشته های ادبیات دفاع مقدس و انقلاب اسلامی در دانشگاه ها ضروری است و این کمبود هر روز بیش از پیش احساس می شود.

ذوالفقاری یادآورشد: گاهی به دلیل افراط و تفریط ها، به ادبیات سنتی ما ضربه هایی وارد شده است. ما هنوز نتوانسته ایم بین سنت و مدرنیته پل بزنیم و از ظرفیت های هر دو استفاده کنیم. متاسفانه به رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه ها پس از انقلاب و تغییر و تحولات ناشی از آن، به صورت جدی پرداخته نشده و واحدهای درسی این رشته حدود 30 سال است که تغییرات محسوسی بر حسب شرایط و ضرورت ها نداشته است.

استاد ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس در پایان گفت: گنجاندن شعر و داستان معاصر در متون درسی رشته ادبیات دانشگاه ها مستلزم تغییرات دیگری نیز هست که متاسفانه مورد بی توجهی قرار گرفته است. سیستم آموزشی ما یک سیستم مدرک ساز است که در آن هم استاد و هم دانشجو در یک جهت حرکت می کنند. به طوری که اگر شما بخواهید محتوای متون دانشکده ادبیات را تغییر دهید چیزی حل نمی شود؛ شما در دانشگاه تهران که یک دانشگاه مادر است نگاه کنید؛ تعداد استادانی که به شعر معاصر و موضوعات جدید ادبیات اشراف داشته باشند، به تعداد انگشتان دست هم نمی رسند.