کتاب تولید شده به دست دانشجو، قابل تشخیص است
ابونوری با مقایسه آثار تولیدی مدرسان و دانشجویان افزود: به‌عنوان داور علمی آثار دانشگاهی، معتقدم برخی آثار گردآوری و ترجمه‌ای مدرسان دانشگاه دارای اشکالاتی است که تولید این کتاب‌ها به قلم دانشجویان به سادگی قابل تشخیص است. چنین تولیداتی از یک‌سو موجب کاهش ارزش کتاب خواهد شد و از سوی دیگر به دلیل وجود غلط‌های فراوان، مخاطبان را از کتاب بیزار میکند.
این استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه مازندران گفت: متاسفانه تقسیم فصل‌های یک اثر بین دانشجویان برای ترجمه، از سوی برخی مدرسان در دانشگاه‌ها رواج دارد و مدرس اغلب با کم‌توجهی فقط بازبینی نهایی قبل از انتشار را انجام می‌دهد. چنین فرایندی در تولید کتاب، موجب کاهش ارزش کتاب و نگارنده آن خواهد شد.
آموزش عالی باید از دانشگاهیان برای تالیف خواهش کند
ابونوری درباره عوامل بروز و راهکار پیشگیری از بروز چنین پدیده‌ای توضیح داد: فقدان انگیزه در مدرسان دانشگاهی با درجه علمی بالاتر، به‌ویژه استادان برای تولید کتاب، از عوامل بروز این پدیده است؛ به‌عبارتی دیگر، نظام آموزشی عالی باید از مدرسان دانشگاه، برای تالیف کتاب خواهش و برای آن هزینه کند. شناسایی و انتخاب استادانی که عمر و زندگی خود را در تدریس و پژوهش در مراکز علمی و پژوهشی صرف کرده و از این آزمون چندین ساله گذشته‌اند، با شاخص‌های علمی کار مشکلی نیست؛ به‌عنوان مثال، کتاب‌ها و نوشته‌های دانشیاران و استادان با حداقل پایه 20 در اولویت چاپ قرار گیرد و درصد قابل توجه از قیمت پشت جلد آثارشان به آنها پرداخت شود.
حمایت مادی و معنوی از پژوهشگران توقع زیادی نیست
این عضو انجمن اقتصاددانان انگلستان (RES) عنوان کرد: وقتی درآمد یک بساز و بفروش، یک سوداگر زمین و املاک، یک سوپراغذیه و یک فوتبالیست، از حقوق تدریس و پژوهش یک استاد دانشگاه بیشتر باشد، این موضوع مایه تاسف است. استادی که دنبال کسب درآمدی اینچنینی نبوده، گناهی نکرده است. اکنون که با وجود مشاغل درآمدزا، تولید کتاب را انتخاب کرده، باید حمایت مادی و معنوی شود که البته توقع زیاد و موضوع پیچیده‌ای هم نیست.
وی با بیان این مطلب که در حوزه انتشار مقالات علمی، دانشجو به نظر استاد راهنما نیاز دارد، گفت: یک مدرس دانشگاه صاحب ایده، در فضایی که دنیا به ارزش ایده توجه میکند، جزئیات و محتوای اصلی مقاله را در اختیار دانشجو می‌گذارد و راه و روش تحقیق علمی را نشان می‌دهد. به هر حال، دانشجو برای انتشار این اثر چندان توانایی ندارد؛ به‌عبارتی دیگر، مدرس دانشگاه صاحب ایده، باید بررسی نهایی را بعد از نگارش مقاله صورت دهد و بررسی و اعمال نظر مدرس دانشگاه، فوت کوزه‌گری است.
برای استاد شدن، باید شاگردی نمود
این عضو انجمن اقتصاددانان آمريكا (AEA) افزود: بنابراین در بررسی مشکل انتشار کتاب به قلم دانشجو، به نام برخی مدرسان، باید به این نکته توجه کنیم که چنین ادعاهایی ممکن است از سوی برخی دانشجویان با توان علمی پایین صورت گیرد؛ به‌طور عام دانشجویان خوب و باهوش و کوشا به این واقف هستند که برای استاد شدن باید شاگردی کرد.
ابونوری ضمن پذیرش واقعیت وجود مساله انتشار کتاب به قلم دانشجو، به نام مدرس اظهار کرد: نباید یک‌طرفه به محکمه قاضی رفت، بلکه باید با حضور هر دو طرف مدعی، یعنی مدرس و دانشجو، موضوع بررسی شود. تعداد افرادی که به چنین کاری دست می‌زنند، بسیار اندک هستند. دانشجویی هم که دچار چنین مشکلی شده باشد، با علم به جایگاه استاد و شاگردی، به‌طور معمول نسبت به آن ادعایی نخواهد کرد.
ارزیابی 12 استاد در ارزیابی ارتقاء علمی مدرسان
این استاد دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری دانشگاه سمنان، درباره تاثیر انتشار کتاب در ارتقاء درجه علمی مدرسان دانشگاه گفت: در ابتدا باید بگویم که دانشگاهیان واقعی و شایسته، هیچگاه به ناحق از حاصل دسترنج دانشجوی خود یا دیگران برای ارتقاء سوء استفاده نمی‌کنند. از سوی دیگر، امتیاز هر اثر دانشگاهی هنگام ارزیابی برای ارتقاء علمی مدرس، به‌وسیله حداقل 12 استاد دانشگاه در هیات ممیزه بررسی می‌شود. ادعای به حق هر دانشجو، با گزارش دقیق و درست به اعضای هیات ممیزه دانشگاه مربوطه در صورت اثبات، آثار منفی و ماندگاری در سابقه علمی و اخلاقی هر مدرس خاطی در پی خواهد داشت.
وی ادامه داد: البته دانشجو هم می‌تواند از ایده مدرس سوء استفاده کند و ایده را در اختیار مدرس دیگری قرار دهد یا به‌صورت نوشتن پایان‌نامه‌های پولی به فروش رساند.
وزارت علوم، در استخدام اعضای هیات علمی دقت کند
این عضو انجمن اقتصاددانان انگلستان (RES) پیشنهاد کرد: وزارت علوم باید در استخدام اعضای هیات علمی دقت کند و فرایندی را برقرار کند تا انسانی صادق، عاشق علم و پژوهش و در یک کلام، شایسته به‌کار گرفته شود.
ابونوری با اشاره به پذیرش بیش از حد و بدون آزمون دانشجو از سوی دانشگاه‌های آزاداسلامی، پیام نور و مراکز علمی-کاربردی گفت: وقتی درصد آمار پذیرش دانشجو، بالا می‌رود، به همان میزان نیاز به پذیرش مدرس و به‌ویژه مدرسان حق‌التدریس نیز افزایش پیدا میکند. اگر این تناسب رعایت نشود، دقت در سنجش علمی و اخلاقی مدرسان دانشگاه کاهش می‌یابد.
نظر شما