کتاب «ماموریت در ایران-خاطرات ویلیام سولیوان، آخرین سفیر آمریکا در ایران» عنوان کتابی است با ترجمه ابراهیم مشفقیفر که تا حدودي پشت پرده سياست آمريكا در ايران را به نمايش ميگذارد و آخرين تلاشهاي دولت آمريكا و ناكامي آن را در جلوگيري از فروپاشي رژيم پهلوي بازگو ميكند.
خوشبختانه چنين آثاري هم از سوی ايرانيان بازيگر نقش در انقلاب، اعم از وابستگان به حکومت پهلوي و مخالفان آن و هم از سوی خارجيهاي صاحب نقش در اتفاقات انقلاب انتشار يافته است. اين آثار زواياي پنهان تاريخ ايران عصر پهلوي دوم بهويژه واپسين سالهای آن را تا حدود زيادي روشن کرده است. يکي از اين آثار ارزشمند کتاب «ماموريت در ايران» است.
اين کتاب با توجه به ويژگيها، موقعيت و نقش نويسنده آن در تحولات انقلاب ايران و نوع اطلاعات موجود در کتاب از اهميت خاصي برخوردار است. همچنين نويسنده نگاه تحليلي و گاه انتقادي به برخي مسائل اين دوره به ويژه برنامههاي اقتصادي و فرهنگي حکومت پهلوي دوم دارد. با وجود نقاط قوت کتاب، ضعفها و آسيبهاي آن نيز قابل انکار نيست که برخي از آنها آسيبهايي است که به طور عام بر خاطرهنويسي عارض است و اين کتاب نيز از آن مصون نيست.
خاطرات سوليوان، هرچند برخي ضعفها و كاستيهایی دارد كه مترجم به برخي از آنها در پيشگفتار کتاب اشاره كرده است، اما تا حدودي پشت پرده سياست آمريكا در ايران را به نمايش ميگذارد و ضمن بيان شيوه تعاملات میان دو كشور، آخرين تلاشهاي دولت آمريكا و ناكامي آن را در جلوگيري از فروپاشي رژيم پهلوي بازگو ميكند.
پست سفارت آمريكا در تهران از آذر ماه 1354/ دسامبر 1976 كه «ريچارد هلمز» از سمت سفارت آمريكا در ايران استعفا كرده بود خالي مانده و به همين دلیل دولت كارتر عجله داشت سفير جديدي جايگزين شود. سوليوان در اين هنگام فرصت نداشت كه از تعطيلي و استراحت قبل از عزيمت به اين ماموريت استفاده كند. وي روز ۲۰ فروردين ۱۳۵۶ خورشيدي/9آوريل1977 به عنوان سفير آمريکا در ايران تعيين شد و در روز ۱۸ خرداد/8 ژوئن در شرايطي که محمدرضا پهلوي در سرمايهگذاري مالي خود براي کمک به پيروزي مجدد جمهوريخواهان آمريکا شکست خورده بود، وارد تهران شد و در ۲۴ خرداد ۱۳۵۶/14 ژوئن1977 به عنوان سفير جديد آمريکا در تهران، استوارنامه خود را به شاه تقديم کرد. او هنگام ورود به تهران ۵۶ ساله بود. در اين موقع سفارت آمريکا در تهران فعاليت وسيع و پردامنهاي داشت. تعداد کارکنان سفارت به اضافه ماموريني که در قسمت نظامي کار ميکردند بالغ بر دو هزار نفر بود که با اعضاي خانوادههايشان به پنج هزار نفر ميرسيدند. هنگام ورود سوليوان به تهران بيش از ۳۵ هزار آمريکايي در ايران سرگرم کار بودند.
چاپ نخست کتاب «ماموریت در ایران» با ترجمه ابراهیم مشفقیفر در 316 صفحه، شمارگان یکهزار نسخه و بهای 10 هزار تومان از سوی مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ و روانه بازار نشر شده است.
نظر شما