داود فتحعلی بیگی، هنرمند و محقق پیشکسوت حوزه نمایش‌های سنتی ایرانی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره کتاب‌های منتشر شده از زنده‌یاد مرتضی احمدی گفت: من بیشتر کتاب‌های این استاد فقید را مطالعه کردم و از این آثار سه کتاب به شدت مرا جذب کرد. «من و زندگی»، «فرهنگ بر و بچه‌های ترون» و «کهنه‌های همیشه نو» نام این سه کتاب است.

وی افزود: کتاب «من و زندگی» خاطرات این هنرمند فقید است که نثری شیوا و جذاب دارد. او در این کتاب درباره چگونگی شروع کار هنری‌اش، خاطرات سال‌های پیش‌پرده‌خوانی و بازی در تئاترهای سنتی مختلف و در ادامه چگونگی ورود به سینما و بازیگری در این حوزه پرداخته است. این کتاب و این خاطرات فصل مهمی از تاریخ تئاتر معاصر ایران را تشکیل می‌دهد.

فتحعلی بیگی در ادامه با اشاره به اهمیت کتاب «فرهنگ بر و بچه‌های ترون» گفت: در این کتاب لهجه اهالی تهران و دیگر مسائل اجتماعی مردم تهران به مخاطبان ارائه شده است. این کتاب از منظر زبان‌شناسی نیز اهمیت بسیاری دارد. البته زنده‌یاد احمدی کتاب دیگری نیز درباره تهران و مردمانش با عنوان «پرسه در احوالات ترون و ترونیا» نوشته و منتشر کرده که آن هم در جای خود کتاب مهم و اثرگذاری است.


این هنرمند و محقق هنرهای سنتی همچنین درباره کتاب «کهنه‌های همیشه نو» گفت: این کتاب نیز شامل گردآوری ترانه‌ها و موسیقی‌های مطربی و مجلسی تهران قدیم است که اگر با تلاش استاد مرتضی احمدی در قالب کتاب و در ادامه در قالب یک آلبوم موسیقی، ثبت تاریخ نمی‌شد برای همیشه از بین می‌رفت.

فتحعلی بیگی در ادامه در پاسخ به این سوال که چگونه می‌توان از آثار منتشر شده زنده‌یاد احمدی برای نگارش کتابی درباره «نمایش سنتی ایرانی بهره گرفت؟» گفت: تاکنون کتاب کامل، مدون و قابل قبولی که درباره نمایش‌های سنتی ایرانی، تاریخ و فلسفه آن باشد، منتشر نشده است.

وی همچنین اظهار کرد: می‌توان از کتاب‌های استادانی چون مرتضی احمدی و دیگران، به منظور  نگارش کتاب «تاریخ نمایش سنتی ایرانی» استفاده کرد؛ به عنوان مثال از کتاب «کهنه‌های همیشه نو» می‌توان مباحث تاریخی و همچنین اجرایی نمایش‌های شادی‌آور ایرانی را استخراج کرد.

پژوهشگر کتاب «جنگ تعزیه حضرت زینب_(س)» با اشاره به ویژگی‌های شخصیتی زنده‌یاد مرتضی احمدی گفت: استاد مرتضی احمدی انسانی بسیار والا، صاحب دانش و فرهنگ و شیرین سخن بود. او بسیار نقدپذیر هم بود. در سال انتشار کتاب «کهنه‌های همیشه نو» حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی نشستی را برای نقد و بررسی این کتاب برپا کرد که از من هم به عنوان منتقد دعوت کردند. زنده‌یاد احمدی در این نشست نقدهای وارد بر کتاب از زبان منتقدان را نیز پذیرا شد. جای خالی این بزرگمرد حالا حالاها پر نمی‌شود.

زنده‌یاد مرتضی احمدی در سال 1303، در تهران به دنیا آمد و روز گذشته یکشنبه 30 آذر (1393) در سن 90 سالگی در تهران درگذشت. از میان کتاب‌های منتشر شده این هنرمند می‌توان به «کهنه‌های همیشه نو»، «پیش پرده و پیش‌پرده خوانی»، «من و زندگی: خاطرات مرتضی احمدی»، «فرهنگ بر و بچه‌های ترون: کلمه‌های ویژه، واژه‌ها، اصطلاحات و ضرب المثل‌های تهرانی» و « پرسه در احوالات تهرون و ترونیا» اشاره کرد.
 
مراسم تشییع این هنرمند فقید، چهارشنبه ساعت 9 صبح از مقابل تالار وحدت برگزار می‌شود. پیکر این هنرمند پیشکسوت در قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) به خاک سپرده خواهد شد.