مجید غلامیجلیسه، مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب در نشست خبری سیودومین دوره جایزه کتاب سال و بیستودومین دوره جایزه جهانی کتاب سال از بازنگری جوایز کتاب به همت معاونت فرهنگی ارشاد و خانه کتاب خبر داد و گفت: میکوشیم برای سال آینده جلو برگزاری جوایز موازی را بگیریم.
بخش پایانی این نشست، به پرسش و پاسخ میان مسئولان برگزاری جوایز و خبرنگاران اختصاص یافت. مشروح این بخش از نشست را در ادامه میخوانید.
پرسش خبرنگار: «در سالهای اخیر در جوایز ادبی مانند جایزه جلال آل احمد، بخش ادبیات داستانی چندان مورد توجه قرار نمیگیرد؛ شما به عنوان دبیر علمی جایزه کتاب سال برای پُر رنگ کردن این بخش در این جایزه چه برنامهای دارید؟ همچنین توضیح دهید در انتخاب آثار برگزیده جایزه کتاب سال، آیا محتوای اثر را ملاک عمل خود قرار دادهاید یا مترجم اثر؟»
پاسخ حجتالاسلام والمسلمین مهدویراد: امسال در جایزه ادبی جلال آل احمد به بخش ادبیات، در حوزههای رمان و مستند توجه شده بود. در جایزه کتاب سال نیز به این بخش توجه شده است. و اما اینکه در انتخاب آثار به محتوا توجه شده یا مترجم، باید بگویم که حوزه میراث مکتوب، به عبارت دیگر و به صورت دقیقتر حوزههای تألیف، ترجمه و تحقیق به معنای اخص، یعنی کسی یا مؤسسهای نسخههای یک اثری را گرد بیاورند و ارزیابی کنند. بدون تردید ما در این فرایند، به کتاب جایزه میدهیم.
پرسش خبرنگار: «بهتازگی شنیده شده که قرار است بخش ادبیات از جایزه کتاب سال حذف شود، آیا شما این موضوع را تأیید میکنید؟»
پاسخ حجتالاسلام والمسلمین مهدویراد: حذف شدنش را به صورت کامل، تأیید نمیکنم اما در معاونت فرهنگی وزارت ارشاد و مؤسسه خانه کتاب برنامههایی برای بازنگری جوایز و تغییر شکل برگزاری آنها به صورت تجمیعی یا همپوشانی، وجود دارد.
پرسش خبرنگار: برخی اخبار حاکی از حذف شدن بخش شعر از جایزه کتاب سال هستند، نظر شما در این مورد چیست؟
پاسخ مجید غلامیجلیسه: امسال در جایزه کتاب سال در بخش شعر ـ چه شعر کودک و نوجوان و چه شعر بزرگسال ـ روند داوریها انجام شد. اما متأسفانه امسال در این بخش، برگزیده نداشت. در مجموع برای سال آینده در نظر داریم تا بازنگریهایی در جوایز صورت بگیرد تا جلو برخی جوایز موازی گرفته شود.
پرسش خبرنگار: «در طول سال، نمایشگاههای بینالمللی کتاب متعددی برگزار می شوند؛ آیا شما برنامهای برای عرضه آثار فاخر ایرانی در این نمایشگاهها دارید؟»
پاسخ حجتالاسلام والمسلمین مهدویراد: ما از همان ابتدای فعالیت در مؤسسه خانه کتاب، چنین دغدغهای داشته و داریم. حتی در این زمینه به تدوین آییننامه چگونگی تألیف، چگونگی ترجمه و چگونگی نشر اقدام کردهایم اما اینکه چقدر امکانات و توان ما اجازه دهد این میراث مکتوب را ترجمه کنیم، قابل توجه است. معتقدم این موضوع کار بزرگی است و باید اتفاق بیفتد.
پاسخ مجید غلامیجلیسه: اساساً جایزه کتاب سال یک جایزه ملی محسوب میشود که مجری آن، معاونت فرهنگی و مؤسسه خانه کتاب است. بنابراین، باید این نگاه وجود داشته باشد که همه مؤسسات و اُرگانها در برگزاری کیفی این جایزه سهیم باشند؛ همانطور که 69 گروه مختلف در موضوعات متعدد داریم دقیقاً در فرایند داوری نیز استادان از سراسر کشور در حوزههای مختلف نقش اساسی در فرایند داوری دارند.
بحث ترجمه آثار یک بحث مهمی است که در معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، گرندی برای آن طراحی شده است البته با این ملاحظه که آثار باید در خارج از ایران ترجمه شوند. اما نکته اینجاست که مؤسسات آموزشی و پژوهشکدههای سراسر کشور نیز باید آثاری را که در عرصههای بینالمللی برگزیده میشوند، رصد کنند و ترجمه آنها را در دستور کار قرار دهند و در سطح داخلی نیز به توزیع آنها در میان علاقهمندان اقدام کنند؛ اگر این نگاه ملی وجود داشته باشد آن انتظاراتی که مقام معظم رهبری در حوزه صدور اندیشههای اسلامی دارند، محقق خواهد شد.
پرسش خبرنگار: «آثار این دوره از جایزه کتاب سال از نظر کیفی در چه سطحی قرار داشتند و در این دوره سهم آثار تألیفی و ترجمه به چه صورت بوده است؟»
پاسخ حجتالاسلام والمسلمین مهدویراد: کمیت آثار در این دوره از جایزه کتاب سال بر کیفیت آنها می چربد؛ این موضوع کمی تأسفانگیز است و باید بلافاصله بعد از برگزاری آیین اختتامیه، آسیبشناسی شود و آثار برگزیده و شایسته تقدیر مورد نقد و بررسی قرار بگیرند. همچنین در این دوره، آثار ترجمه در برخی موارد، بیش از آثار تألیفی بوده است.
باید به سمتی برویم که محقق بپذیرد به جای اینکه سه یا پنج عنوان کتاب بنویسد، یک عنوان تألیف کند اما عمیق و محتوایی بنویسد.
پرسش خبرنگار: «میزان جوایز نقدی این دوره از جایزه کتاب سال و جایزه جهانی کتاب سال چه اندازه است؟»
پاسخ مجید غلامیجلیسه: برگزیدگان جایزه کتاب سال، 30 سکه بهار آزادی، لوح تقدیر و یک تندیس دریافت خواهند کرد. همچنین به شایستگان تقدیر این جایزه، 10 سکه بهار آزادی، لوح تقدیر و یک تندیس تقدیم خواهد شد.
پاسخ محسن جوادی، دبیر علمی بیست و دومین دوره جایزه جهانی: برای برگزیدگان جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران نیز 10 هزار دلار در نظر گرفته شده است.
نظر شما