به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) از قم، رساله «نسبت حق حیات با ارزش‌های موردحمایت حقوق کیفری ایران و اسلام» به قلم اسماعیل آقا بابایی بنی در گروه علمی حقوق و علوم سیاسی در همایش شانزدهم کتاب سال حوزه به عنوان اثر شایسته تقدیر شناخته شد.
این رساله، به نسبت حق حیات با سایر ارزش‌ها پرداخته و به لحاظ مصداقی، تزاحم حیات فرد با جان دیگران و با مال، عِرض، دین و مصالح جامعه را بیان کرده است.
رساله حاضر، در تزاحم «حق حیات» با ارزش‌های حمایتی حقوق کیفری ایران و اسلام، چالش‌های تهدید حق حیات را بر اساس مبانی فقهی و حقوق ایران، از دو زاویه به تصویر می‌کشد:
1. نادیده گرفتن حق حیات از طرف خود شخص؛
2. تصمیم حکومت و سایر افراد جامعه در باره حق حیات دیگران. زاویهٔ دوم، عمده مباحث این اثر را تشکیل می‌دهد.
به باور نگارنده، حق حیات را می‌توان در دایره وسیعی از حقوق کیفری به بحث گذاشت و در مباحثی همچون اجرای حدود، قصاص و دفاع مشروع از دو زاویه حقوق بشری و مباحث حقوقی ماهوی دنبال کرد؛ اما این رساله، تنها به نسبت حق حیات با سایر ارزش‌ها پرداخته و به لحاظ مصداقی، تزاحم حیات فرد با جان دیگران و با مال، عِرض، دین و مصالح جامعه را بیان کرده است.
بر اساس یافته‌های رساله حاضر، در تزاحم نفوس، با لحاظ معیارهای عرفی، می‌توان از تقدم نفسی بر نفس دیگر سخن گفت؛ ولی در تزاحم حق حیات با مال، عِرض و ناموس، دین و مصالح جامعه - جز در دفاع مشروع که از مباحث این تحقیق نیست و با لحاظ شرایطی می‌توان حق حیات را نادیده گرفت - حق حیات بر سایر ارزش‌ها مقدم است و نادیده گرفتن آن، جز در موارد خاص، بعد از رسیدگی قضایی ممکن نیست. از این رو، مجازات فرا قضایی، علی‌رغم طرح آن در برخی آرای فقهی و سازگاری‌اش با ظاهر برخی مواد قانونی، فاقد مبنای قابل دفاع حقوقی و فقهی است.
دوشنبه ۱۱ اسفند ۱۳۹۳ - ۱۴:۵۸
نظرات