به مناسبت 20 خردادماه سالروز شهادت آیتالله سید محمدرضا سعیدی
آیتالله سعیدی و استخراج جزوه امر به معروف از کتاب «تحریرالوسیله» امام خمینی (ره)/ کنایه واعظ به خبرچین ساواک؛ گرگی در لباس میش
مجموعه کتاب «یاران امام خمینی در آئینه اسناد» را که از سوی موسسه تنظیم و نشر اثار امام خمینی (ره) منتشر شده به مناسبت سالروز شهادت آیتالله سید محمدرضا سعیدی مرور، و برخی گزارشهای آن را که به قلم ماموران ساواک است، انتخاب کردیم تا یادی از این روحانی مبارز کرده باشیم.
مطالعه تاریخ طبری در سفر به عراق
نگاهی به اسناد ساواک که در مجموعه «یاران امام خمینی در آئینه اسناد» گردآوری شده، حاکی از این است که دستگاه اطلاعاتی رژیم شهید سعیدی را تحتنظر داشته و سخنان و رفتارش را به شدت کنترل میکرد. اسناد فراوانی که از جلد چهارم مجموعه «یاران امام خمینی در آئینه اسناد» انتخاب شده در این گزارش مورد توجه قرار گرفتند.
«موضوع: مجلس وعظ در مسجد موسی بن جعفر
از ساعت 30/18 روز 21/11/45 مجلس روضهخوانی هفتگی مسجد موسی بن جعفر با شرکت عدهای در حدود 500 نفر تشکیل گردید. در این مجلس سیدمحمدرضا سعیدی رشته سخن را در دست گرفت و ضمن سخنان خود گفت: کِندی در زمان ریاست جمهوریش در کتاب خود نوشت که دولت و ملت آمریکا کمونیست را مخل مصالح خود میداند و به همین دلیل با کمونیست مبارزه خواهد کرد، ولی در کشور ما که یک کشور اسلامی است کسی گوشش برای مبارزه با کمونیست و بیدینی بدهکار نیست.» (ص 94)
در گزارش فوق به سخنان شهید سعیدی اشاره شده که مخاطبان منبرش را به تلاش برای حرکت به سوی جامعهای دینی تشویق میکند. ضمن اینکه وی روحانی است که تلاش داشته علاوه بر اخبار ایران، اطلاعاتی را از سایر کشورها کسب کند.
شهید سعیدی برای موعظه کردن و پند دادن مخاطبان منبرش گاه به برخی کتابها استناد کرده و میگوید: «آقایان امسال که به عراق مشرف شدم کتاب طبری را مطالعه میکردم، نوشته بود که علت غیبت طولانی امام زمان فساد زیاد و ظلم زیاد است. پس آیا از این زیادتر هم میشود؟ خلاصه آقایان من میگویم درست بشوید و خود را اصلاح کنید تا ایشان بیایند و دنیای پر ظلم و ستم و جنایت را از ورطه بدبختی نجات بخشند. اگر واقعا میخواهید مردم را راهنمائی کنید باید مردانه حرکت کنید و با دشمنان دین و قرآن مبارزه نمائید تا امام زمان یاور شما باشد.» (ص 294)
گزارش ساواک از برخی تحرکات این روحانی مبارز حاکی از فعالیت وی در عرصه انتشار آثار امام (ره) است که در سطور یکی از این گزارشها میخوانیم: «موضوع: سیدمحمدرضا سعیدی
نامبرده بالا که امام جماعت مسجد موسی بن جعفر در خیابان غیاثی میباشد در تاریخ 31/5/47 چند جلد کتاب بنام «امر به معروف و نهی از منکر» به یکی از دوستانش داد. بطوری که تحقیق گردید این کتاب قسمتی از کتاب «تحریرالوسیله» تألیف خمینی است که قسمت اول، مسائل فقهی به زبان عربی و قسمت دوم کتاب ترجمه به زبان فارسی است که به ظن قوی متن فارسی آن وسیله سیدمحمدرضا سعیدی تهیه و ترجمه شده و در ایران چاپ شده است. ضمنا قرار است تعدادی از همین کتابها برای سیدمحمد طالقانی ارسال شود.»(ص 415)
استخراج جزوه امر به معروف از کتاب «تحریرالوسیله»
در یکی دیگر از گزارشها، ساواک سراغ دیگر فعالیتهای آیتالله سعیدی رفته و رصد کردن وی باعث شده بتوانند برخی ارتباطات وی را شناسایی کنند. گزارش زیر اطلاعاتی را در رابطه با چاپ و پخش کتاب «تحریرالوسیله» ارائه میکند.
«موضوع: سیدمحمدرضا سعیدی
پیرو 67344/316 ـ 11/7/47 با تحقیقاتی که به عمل آمد جزوه امر به معروف که از کتاب «تحریرالوسیله» خمینی استخراج گردیده به تعداد یک هزار جلد چاپ پخش شده و عامل اصلی تهیه و توزیع این کتابها سیدمحمدرضا سعیدی بوده است. مشارالیه در نظر دارد جزوات مزبور را تجدید چاپ نموده و تعداد قابل ملاحظهای از آنها را در اختیار مهندس بازرگان و سیدمحمود طالقانی بگذارد تا بین دوستان و طرفدارانشان پخش نمایند و احتمالا جزوات مزبور بوسیله آخوندی که در بازار بنگاه مطبوعاتی دارد، چاپ شده است.» (ص 443)
آیتالله سعیدی که پیشنماز مسجد غیاثی تهران بود، در زمانی که بردن نام امام خمینی (ره) ممنوع بود در سخنرانیهای خود از ایشان یاد کرده و همین باعث پرشور شدن محافل سخنرانیش شده و ساواک را نیز حساستر میکند. در گزارش زیر به صراحت لهجه این روحانی اشاره شده و آمده است: «تاریخ: 9/5/1345
به عرض میرسد: از چندی قبل اطلاع میرسد سیدمحمدرضا سعیدی پیشنماز مسجد موسیبن جعفر واقع در انتهای خیابان غیاثی، سخنان تحریکآمیزی مینماید که به مأمورین مربوطه آموزش داده شده مطالب سخنرانی [های] وی را گزارش نمایند.
1ـ در تاریخ 2/2/45 گزارش رسید که نامبرده ضمن بیان موضوعات دینی اظهار داشته (شیعه بودن یعنی ستم کشیدن. زور شنیدن. زندان رفتن. کتک خوردن و آخر سر، تبعید شدن. باید مثل شیعههای گذشته قیام و مبارزه را آغاز کنیم) سپس اضافه نموده، خدایا مسافر عزیز و زندانیان بیگناه ما را به ما برگردان.
2ـ در تاریخ 31/4/45 به موجب گزارش واصله، به منبر رفته و با حضور تقریبا هزار و پانصد نفر، چند دقیقه درباره آیتالله خمینی و کتکزدن طلبهها در قم صحبت کرده که مردم با شنیدن اسم آیتالله خمینی با صدای بلند صلوات فرستادهاند.» (ص 5)
خبرچینان دوره معاویه با ساواک؛ گرگهایی در لباس میش
آیتالله سعیدی در سخنانی که بر منبر بیان کرده به حضور مامور ساواک آگاهی داشته و گاه در میان سخنانش این مامور پنهان را نیز پند داده است و نصیحت و هشدار را چاشنی کلامش کرده که در سطوری از این گزارش کوتاه به آن استناد شده است: «از ساعت 30/18 روز 17/10/45 مجلس روضهخوانی مسجد موسی بن جعفر با شرکت عدهای در حدود 300 نفر تشکیل گردید. ابتدا شخصی به نام رضا که یکی از مستمعین بوده پشت میکروفون قرار گرفت و گفت: با اجازه استاد دانشمند جناب آقای سعیدی چند کلمهای راجع به روزه و شکیات صحبت خواهم کرد و ضمن سخنان خود اظهار داشت: برای سلامتی رهبر عالیقدر و پیشوای بزرگ اسلام، حضرت آیتالله خمینی صلوات بفرستید (جمعیت با صدای بلند صلوات فرستادند) سپس سیدمحمدرضا سعیدی امام جماعت مسجد مزبور رشته سخن را در دست گرفت و ضمن سخنان خود گفت: در زمان معاویه عدهای بودند که پول میگرفتند و خبر میبردند، حالا هم در زمان ما وضع همین طور است و اشخاص بیدین که گرگ در لباس میش هستند به اینگونه مجالس میآیند و خبرچینی میکنند. آقایان هوشیار باشید. دزد دین این روزها در مملکت ما خیلی زیاد شده باید بیشتر با روحانیون تماس بگیرید و روشن شوید و الا فریب خواهید خورد.» (ص 84)
مرور گزارشهای ساواک در رابطه با فعالیتهای آیتالله سعیدی حاکی از این است که ماموران دستگاه اطلاعاتی امنیتی پهلوی کوچکترین حرکت و سخنان وی را ثبت میکردند و با نفوذ در مجالس سخنرانیش تلاش داشتند تا مراودات و دوستانش را شناسایی کنند. آنچه قابل تامل است شجاعت و جسارت این روحانی است که در سخنرانیاش تلاش میکند تا یاد امام (ره) را در ذهن مردم زنده نگه دارد و در عین حال از بیان ویژگیهای جامعه اسلامی یک دم غفلت نمیکند.
نظر شما