بهرام عفراوی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره ویژگی‌های چاپ دیجیتال اظهار کرد: در چاپ دیجیتال تنوع در جنس چاپ وجود دارد، یعنی این نوع چاپ را می‌توان علاوه بر کاغذ، روی پارچه، سنگ و شیشه استفاده کرد. به واسطه این ویژگی، در استفاده از چاپ دیجیتال، خلاقیت‌های متعددی بروز می‌کنند، اما در چاپ انبوه محدودیت‌های زیادی وجود دارد.
 
این نویسنده و ناشر تخصصی حوزه گرافیک و چاپ گفت: نظافت و تمیزی فضای چاپخانه‌های دیجیتالی (با توجه به اهمیت نظافت در چاپ) نسبت به فضای چاپخانه‌های تولید انبوه از دیگر مزیت‌های این نوع چاپ (چاپ دیجیتال) محسوب می‌شود. در چاپخانه‌های تولید انبوه فضای چاپخانه‌ها آلوده است و همین آلودگی باعث نشستن ذرات ریز روی محصول نهایی می‌شود.
 
وی افزود: دسترسی همه به چاپ دیجیتال از دیگر خصوصیات این نوع از چاپ است؛ هر کسی می‌تواند از چاپگرهای ویژه چاپ دیجیتال در مجموعه خود داشته باشد. در آینده نزدیک امکانات پیشرفته‌تری در حوزه چاپ دیجیتال ظهور می‌کنند که افراد بتوانند حتی در منزل خود از آن بهره‌مند شوند و این در حالی است که تولید انبوه به امکانات، پرسنل، فضا و جزئیات بیشتری در کار نیازمند است.
 
عفراوی توضیح داد: چاپ دیجیتال مراحل پیچیده مکانیکی چاپ انبوه را ندارد، بلکه می‌توان در این نوع چاپ فرایند کامل تولید کتاب را در یک مجموعه بسیار کوچک و به‌‌هم پیوسته انجام داد. در چاپ دیجیتال بیشتر توانایی فنی و علمی افراد مطرح است، اما در تولید انبوه بیشتر از آن‌که فنی باشد، انسان‌هایی هستند که با آنالوگ سروکار دارند.
 
این طراح گرافیک درباره کمبودهایی چاپ دیجیتال نیز اظهار کرد: در چاپ دیجیتال قیمت تمام‌شده هر کالایی مانند کتاب، بیشتر از قیمت تمام‌شده آن در چاپ انبوه است و همین موضوع شاید باعث شود که مصرف‌کننده اثری که مثلا اُفست شده را خریداری کند تا اثری که با چاپ دیجیتال ارائه شده است. اما در چاپ دیجیتال هزینه‌‌ای که برای تولید اثر صرف می‌شود، هدر نمی‌رود چون در این حالت، چاپ براساس نیاز صورت می‌گیرد و بنابراین دیگر اثری باقی نمی‌ماند که بخواهند آن‌را در انبار نگه دارند. البته ناگفته نماند در صورتی‌که نسخه نهایی در چاپ انبوه و چاپ دیجیتال یکی باشد، این ویژگی برای چاپ دیجیتال نکته منفی محسوب می‌‌شود، اما اگر اطلاعات متغیر باشد، نقص‌ به‌شمار نمی‌آید.


 
وی با اشاره به دیگر محدودیت‌های چاپ دیجیتال افزود: اگر بخواهیم یک کتاب را در تیراژ بالا چاپ اُفست کنیم، سرعت کار بیشتر است، اما در حال حاضر اگر بخواهیم چاپ دیجیتال را به تولید انبوه نزدیک کنیم، در حالی‌که بقیه مسائل مانند قیمت تمام‌شده حل شده باشد، سرعتش به پای سرعت تولید انبوه نمی‌رسد. به‌نظر می‌رسد در هر نمایشگاه بین‌المللی حوزه چاپ تلاش‌های زیادی صورت می‌گیرد که با معرفی دستگاه‌های پیشرفته‌تر زمینه افزایش سرعت چاپ دیجیتال را نیز فراهم کنند.
 
عفراوی درباره کیفیت چاپ دیجیتال نسبت به چاپ انبوه گفت: در حال حاضر اگر کیفیت خوب چاپ اُفست را در برابر کیفیت خوب چاپ دیجیتال بگذاریم، تقریباً برابری می‌کنند.
 
این ناشر تخصصی حوزه گرافیک و چاپ در پاسخ به این پرسش که «با وجود امکاناتی که چاپ دیجیتال فراهم کرده، چرا برخی ناشران چندان رغبتی به استفاده از این نوع چاپ ندارند؟» عنوان کرد: در چاپ انبوه به واسطه قدمتی که دارد، نوعی اعتماد و امنیت ایجاد شده، به این معنا که وقتی ناشر می‌خواهد کتابی را چاپ کند، نسخه pdf آن‌را به لیتوگراف و چاپخانه‌دار می‌سپارد. لیتوگراف و چاپخانه‌دار معمولاً انسان‌های جاافتاده‌ای هستند که خاک این نوع از چاپ را خورده‌اند و بنابراین این تعهد را دارند که خیانت در امانت نکنند؛ این موضوع نیز از قدمت چاپ انبوه و وجود مراکز معتبر که چندان هم دم‌دستی نیستند، نشأت می‌گیرد. اما در چاپ دیجیتال اغلب افرادی که فعالیت می‌کنند، از قشر جوان بوده و ممکن است آن‌ها اصلاً مسئولیتی نسبت به این قضایا نداشته باشند. علاوه بر آن چاپ دیجیتال در حال حاضر مرجع یا مرکز قانونی ندارد.
 
وی توضیح داد: رفع این معضل در چاپ دیجیتال نیاز به گذشت زمان و جاافتادن فرهنگ استفاده از آن در جامعه دارد. همچنین انجمن دیجیتال و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌توانند با نظارت بر مراکزی که چاپ دیجیتال انجام می‌دهند، متولی رفع چنین مشکلاتی باشند.
 
عفراوی درباره آینده صنعت چاپ و نشر به موازات پیشرفت چاپ دیجیتال گفت: نباید شک داشت که سیستم تولید انبوه به سمت سیستم چاپ دیجیتال می‌رود. اگر سیستم‌های آنالوگی در تولید انبوه خودشان را به‌روز نکنند، به‌راحتی از صحنه روزگار حذف می‌شوند.
 
نویسنده کتاب «آنچه طراحان گرافیک و ناظران چاپ می‌دانند» افزود: با توسعه‌ای که در چاپ‌های دیجیتال از نظر کاهش قیمت و افزایش سرعت در کار در حال انجام است، کاملاً طبیعی است که همه به سمت این نوع چاپ خواهند رفت؛ تحقق این امر به‌ویژه در ایران مقداری زمان‌بَر است، اما بدون تردید کمتر از 10 سال دیگر چاپ دیجیتال جایگزین چاپ انبوه خواهد شد.