کمی قبل از اتمام سال 2016 نسخه جدیدی از نمایشنامههای «شکسپیر» وارد بازار کتاب شد که نقش او را به عنوان نویسنده زیر سؤال برد. «گری تیلور»، ویراستار این مجموعه جدید معتقد است بسیاری از این آثار با همکاری «کریستوفر مارلو»، دیگر نویسنده همعصر «شکسپیر» نگاشته شده است. اما این تمام داستان نیست. وی معتقد است چهارده نمایشنامه دیگر وی نیز با همکاری دیگر نویسندگان چون «بن جانسون»، «توماس میدلتون»، «توماس ناش»، «جورج پیل»، «جان فلچر»، «توماس هیوود»، و «جورج ویلکینز» به نگارش درآمده است.
سال 1987 بود که بسیاری اعلام کردند شخصی به نام «ادوارد دی وره»، که شخصی با سواد در زمانه «شکسپیر» بود این نمایشنامهها را نوشته است. در همین زمان بود که بسیاری حتی هویت «شکسپیر» را زیر سؤال بردند و اعلام کردند «شکسپیر» فردی ساده بود و هیچگاه دست به قلم نبرده بود.
این موضوع که چون «شکسپیر» در طول عمر خود به مکانهای زیادی سفر نکرده بود و در نتیجه توانایی نوشتن داستانی درباره سرزمینهای دیگر نداشت کلیشهای است که درباره بسیاری دیگر از نویسندگان نیز مطرح شده است. در این صورت بهتر است نگاهی به گذرنامه «جی. آر. آر. تالکین»، نویسنده انگلیسی بیندازیم که زیاد اهل سفر نبود اما داستانهای مختلفی درباره ملتهای متفات به نگارش درآورده بود.
در این میان سؤال پیش میآید که هدف آکسفورد از زیر سؤال بردن حق تألیف «شکسپیر» چیست؟ و آیا بهتر نیست بار دیگر مفهوم «نویسندگی» را توصیف کنیم؟ آیا نویسنده همیشه یک عنصر ثابت باقی خواهد ماند یا همواره در حال تغییر است؟
در دنیای غرب نویسندگی پدیدهای مقدس است و بهتر است نگارش یک اثر توسط یک نفر انجام بگیرد. البته ویراستاران هم نقش مؤثری در نگارش یک کتاب دارند اما این نویسنده است که باید عقاید خود را به روش خاص خود به روی کاغذ بیاورد. اگر فکر کنیم «شکسپیر» آثار خود را به تنهایی نوشته است- عقیدهای که در دل دوست داریم باور کنیم- بسیار ساده و سطحی به ماجرا نگریستهایم. مثلا نسبت دادن «ایلیاد» و «اودیسه» به شخص «هومر» به تنهایی قابلباور نیست. اما چنین کاری میکنیم. «سرزمین هرز» به نام «تی. اس. الیوت» خوانده میشود. فارغ از اینکه نامی از «ازرا پوند» و «ویوین»، همسر «الیوت» بیاوریم که در ویراستاری و بازنویسی کار نقشی اساسی داشتند. کتاب «هنر معامله» که به «دونالد ترامپ» نسبت داده میشود نیز توسط «تونی شوآرتز» نگاشته شده است!
مشکلی که نسخه جدید «آکسفورد» از نمایشنامههای «ویلیام شکسپیر» دارد این است که «تیلور» تلاش کرده است با توجه به شکل کلمات به کار رفته در این نمایشنامهها و آثار دیگر نویسندگان معاصر «شکسپیر» دریابد چه کسی در نوشتن نمایشنامهها به وی یاری رسانده است. در هر صورت نوشتن و نظر دادن درباره نویسندهای چون «شکسپیر» کار آسانی نیست و به گفته خود «تیلور» هر چه درباره «شکسپیر» بنویسید عدهای مخالف به همراه خواهد داشت. به همین دلیل بهتر است سکوت کنیم و این نظریه را نیز در کنار دیگر نظریههای مربوط به این نمایشنامهنویس انگلیسی در ذهن خود و تاریخ بایگانی کنیم.
نظر شما