به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) اَوی (ابراهیم) ساگی و دانیل استاتمن، دو تن از استادان دانشگاه فلسطین اشغالی، در حوزه فلسفه هستند که آثاری نیز در این زمینه تالیف کرده‌اند. کتاب «دین و اخلاق» در سال 1993 به زبان عبری نوشته شده و در اورشلیم چاپ شده و سپس باتیا اشتاین آن‌را به زبان انگلیسی ترجمه کرده و پس از بازنگری مولفان اصلی، سال 1995 در هلند چاپ شده است.
مولفان این کتاب را در سرزمینی نوشته‌اند که با وجود تقدس ذاتی (به واسطه وجود مسجدالاقصی) به دلیل سیطره عناصر تباه‌اندیش بر آن، تداوم‌دهنده همانی سنت متعفن قرن بیستم است. با این‌حال مولفان سعی نکرده‌اند دستور کاری خدامحورانه و دین‌مدارانه از این شیوه سفاکی ارائه دهند و تقلا نکرده‌اند آیین‌نامه‌ای مردم‌پسند و خردمندانه برای اعمال آخرالزمانی دولت غاصب، از بطن نظریات اخلاقی بیرون بکشند. در این کتاب، اثری از القای نظرگاه‌های صهیونیستی، باورهای منحرف یهودی و خامی‌های قومی و بشری به چشم نمی‌خورد. مولفان این کتاب به قوم یهود تعلق دارند، ولی از چشم‌اندازهای قومی و دینی به مسائل اخلاقی نگاه نمی‌کنند و تعقل و دگراندیشی دینی، محور کارشان بوده است.
کتاب «دین و اخلاق» در سه بخش با عنوان‌های «توقف شدید اخلاق بر دین»، «توقف خفیف اخلاق بر دین» و «منازعت میان دین و اخلاق» تدوین شده است.
«اخلاق امر الهی: تحلیلی مفهومی»، «اخلاق امر الهی: اخلاق و جنبه‌های یزدان‌شناختی» و «حقایق دینی، مستلزم الزام‌های اخلاقی» سه فصل بخش نخست کتاب هستند.
در صفحه 117 در ذیل سرفصل «خداوند سبب اخلاق» آمده است: «یکی از براهین فلسفی قرون وسطایی، به نفع نظریه اخلاق امر الهی این بود که خداوند، سبب جمیع سبب‌هاست و بر این اساس، او به هیچ سببی برانگیخته یا متأثر نمی‌شود. از این لحاظ، احتمالا خداوند، با ملاحظات اخلاقی مستقل برانگیخته نمی‌شود.»
در بخش دوم، مولفان در دو فصل به موضوعات «توقف شناختاری» و «توقف فعالیت اخلاقی بر دین» پرداخته‌اند. بخش سوم و پایانی کتاب حاضر نیز به تشریح «منازعت هنجاری» و «دین، خودآیینی اخلاقی و آموزش اخلاقی» و «اخلاق و حیات دینی» اختصاص دارد.
در صفحه 351 درباره موضوع «بندگی، متضاد خودآیینی اخلاقی» می‌خوانیم: «جیمز راشلز (1981) مفهوم منازعتی ذاتی میان دین و اخلاق را با اصطلاحات کاملا بنیادگرایانه تنظیم می‌کند و این تحلیل، به منزله اساسی برای بحث لاحقه به‌کار گرفته خواهد شد. به بیان راشلز، بندگی یک منسک است. باید تمایزی میان صورت و معنای فعل منسکی قائل شد. در عبارت ذیل، او به معنای منسک نزد مومنان می‌پردازد: «عابد خود را ساکن در عالمی تصور می‌کند که خدایی با حکمت نامتناهی، قدرت نامتناهی و خیر کامل آن‌را آفریده است؛ و این جهانی است که در آن، او همراه با دیگر آدمیان، مکانی خاص را به فضل نیات خداوند اشغال می‌کند. این به او نقش معینی می‌دهد تا ایفاء نماید، نقش «فرزند خداوند»» (1981، ص40).
نخستین چاپ کتاب «دین و اخلاق» در 464 صفحه با شمارگان 500 نسخه به بهای 21 هزار تومان از سوی انتشارات پژوهشکده مطالعات اسلامی اصفهان، راهی بازار نشر شده است.
یکشنبه ۳ اردیبهشت ۱۳۹۶ - ۱۰:۵۹
نظر شما