به‌گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست روز ایتالیا با‌عنوان «آسیب‌شناسی ترجمه مشترکات ادبی، فرهنگی» صبح امروز جمعه (15 اردیبهشت‌ماه) با حضور دکتر ابوالحسن حاتمی، دبیر انجمن ایران ـ ایتالیا الفبا و داوود موسایی مدیر انتشارات فرهنگ معاصر، در سالن ناشران خارجی نمایشگاه تهران برگزار شد.
 
در ابتدای جلسه دکتر ابوالحسن حاتمی، دبیر انجمن فرهنگی ایران ـ ایتالیا الفبا وظیفه انجمن تحت مدیریت خود را معرفی فرهنگ، هنر و ادبیات ایتالیایی به ایرانیان مقیم این کشور و همچنین معرفی فرهنگ، هنر و ادبیات غنی ایرانی به ایتالیا معرفی کرد و گفت: خوشبختانه توانسته‌ایم در بخش فیلم، کتاب، ترجمه داستان‌های ایرانی به زبان ایتالیایی، برگزاری جلسه معرفی کتاب و ... به معرفی فرهنگ و هنر ایرانی به جامعه ایتالیایی بپردازیم.
 
وی در ادامه، به روند شکل‌گیری اولین فرهنگ لغت ایتالیایی ـ فارسی اشاره کرد و گفت: وقتی در سال 1969 میلادی به ایتالیا رفتم لغت‌نامه قابل توجهی وجود نداشت. به بیان دقیق‌تر تقریبا هیچ فرهنگ لغتی موجود نبود. ابتدا یک گروه از دانشجویان ایرانی مقیم ایتالیا اقدام به جمع‌آوری لغات، تهیه و تدوین اولین فرهنگ لغت ایتالیایی کردند. حال امروز خوشحالم که می‌بینم در ایران اقدامات قابل توجهی در این زمینه صورت گرفته است.
 
حاتمی افزود: ما در انجمن الفبا بیش از 25 جلسه معرفی کتاب و همچنین چندین فستیوال سینمایی داشتیم برنامه‌های فیلم‌های ایرانی، جزو پربیننده‌ترین فیلم‌های خارجی در ایتالیا هستند و به‌طور کلی سینمای ایران مخاطبان مشتاق بسیاری در اقصی‌نقاط ایتالیا دارد. همچنین 4 ماه پیش برنامه «ایران من: ایران بدون تیتر» در موزه هنرهای معاصر رم به ارایه نقاشی، عکاسی و هنرهای تجسمی ایران اختصاص داشت. به‌جرأت می‌توان گفت‌ این برنامه به‌عنوان یکی از پربیننده‌ترین برنامه‌های این موزه برجسته ایتالیایی بود.
 
وی افزود: خوشبختانه ایرانی‌ها در ایتالیا خوشنام هستند و در زندگی اجتماعی ایتالیایی‌ها شدیداً فعال هستند من به واسطه سپری کردن دو سوم عمرم در ایتالیا می‌گویم: آن چیزی که تبلیغات غرب به‌عنوان هیولای ضدبشری می‌خواهد معرفی کند، با شناخت نزدیک ایتالیایی‌ها نقش بر آب شده است چون ایرانی‌ها یکی از صلح‌جوترین و با فرهنگ‌ترین انسان‌های جهان هستند. من افتخار می‌کنم که ایرانی هستم.
 
حاتمی ادامه داد: با ترجمه دسته‌دوم از یک کتاب موافق نیستم چون ویژگی‌ها و قابلیت‌های زبان مبدا را به زبان مقصد منتقل نمی‌کند و ضمن آسیب‌رساندن به هر دو زبان باعث تخریب ذهنیت خواننده می‌شود. هم‌اکنون خیلی از نویسندگان ایرانی در خارج کشور هستند که به زبان کشوری که در آن زندگی می‌کنند می‌نویسند. خیلی‌ها ایراد می‌گیرند که چرا به فارسی نمی‌نویسند ولی آنها برای جامعه بزرگتری می‌نویسند و به‌این وسیله فرهنگ ایرانی را به آن کشور معرفی می‌کنند.

در این میان می‌توان به «قادر عبدالله» نویسنده ایرانی مقیم هلند و یا «بیژن زرمندی»، نویسنده، روزنامه‌نگار و منتقد ایرانی مقیم رم اشاره کرد که هر دو در بین نویسندگان مقیم کشورهای خارجی جزو پرمخاطب‌ترین آنها هستند. همچنین ناشری به‌نام «سی‌وسه‌پل» در ایتالیا کتاب‌های ایرانی را به ایتالیایی معرفی می‌کند و اقدامات درخور توجهی در زمینه معرفی ادبیات معاصر ایرانی به‌جامعه ادبی ایتالیا داشته است.
 
وی افزود: به نظرم باید حمایت‌های دولتی از ترجمه و انتشار ادبیات ایرانی صورت بگیرد چون حوزه‌ کتاب مثل فیلم نیست که خودش راهش را از طریق جشنواره‌ها و پخش‌کننده‌های فیلم پیدا کند. نیاز است که آثار خوبی با ترجمه مطلوب ارایه شود تا ناشران ایتالیایی شوق انتشار این آثار را داشته باشند چون فکر می‌کنم از سوی مخاطبان ایتالیایی میل به مواجهه با ادبیات فارسی وجود دارد.

بهره‌گیری از مجرب‌ترین متخصصان در تولید کتاب‌های فرهنگ لغت
در بخش پایانی این نشست داوود موسایی، مدیر انتشارات فرهنگ معاصر به روند تدوین، تالیف و تولید فرهنگ ایتالیایی ـ فارسی (واژه‌های پرکاربرد) غلامرضا شیخ‌ زین‌الدین اشاره کرد و گفت: این کتاب فرهنگی است که تمام واژه‌های رایج و پرکاربرد ایتالیایی را در برگرفته و تولید این کتاب بنابه گفته مولف قرین 15 سال زمان و چاپ و تولیدش 4 سال زمان برده است. این اثر 5هزار لغت اصلی و بیش از 250هزار مدخل و زیرمدخل دارد.
 
وی ضمن انتقاد از عدم حمایت دولت از ناشران بخش خصوصی که همچون انتشارات فرهنگ معاصر به تولید کتاب‌هایی در حوزه زبان‌های گوناگون خارجی می‌پردازند، اشاره کرد: انتشارات فرهنگ معاصر با بهره‌گیری از توانمندترین و مجرب‌ترین نیروهای متخصص در حوزه‌های گوناگون تولید کتاب و همچنین همکاری با مولفان و استادان برجسته زبان‌های خارجی توانسته است حوزه چاپ و نشر کتاب‌های فرهنگ لغت را هم به‌لحاظ کمی و هم کیفی دچار تغییرات چشم‌گیری کند ولی در این میان هیچ نوع حمایت و حتی تشویقی از این نشر از سوی هیچ نهادی صورت نگرفته است.
 
سی‎اُمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «یک کتاب بیشتر بخوانیم» و با ریاست سیدعباس صالحی از 13 تا 23 اردیبهشت در مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب میزبان علاقه‌مندان به کتاب و کتابخوانی خواهد بود.