به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- مهتاب دمیرچی: بارها شنیده‌ایم که قله‌هایی از رشته کوه زاگرس و البرز مانند دماوند، تفتان، بزمان، سهند و سبلان هنوز فعال هستند و امکان دارد در زمانی که نمی‌دانیم دقیقا چه موقع است فوران کند و سیلی از مذاب و گدازه‌های درون زمین روی سطح زمین سرازیر شود. اغلب وقتی صحبت از فوران قله‌ای آتشفشانی می‌شود تصاویری هولناک از سرریز شدن مواد مذاب و گدازه‌های آتشفشانی را تصور می‌کنیم.
 
سال‌ها پیش درست زمانی‌که به طبیعت علاقه‌مند شده بودم و کتاب‌های مربوط به این حوزه از دانش را دنبال می‌کردم یکی از معلمانم فیلمی را برای دانش‌آموزان کلاس چهارم دبستان پخش کرد که مربوط به انفجار و فوران آتشفشانی در شهرآتنا ایتالیا بود. آنچه که در این فیلم به نمایش گذاشته شده بود انفجار و پرتاب مواد مذاب از دهانه آتشفشان به وسعت بسیار طولانی و انتشار گاز گوگرد در فضای شهر بود که باعث مسمومیت شدید مردم شده بود. همه شهر را مواد مذاب فرا گرفته بود و از جمعیت چند هزار نفری دو زندانی که در زیر زمین زندان محبوس بودند نجات پیدا کردند.  
آن ‌سال‌ها وقتی کسی از فعال بودن قله آتشفشانی دماوند می‌گفت، من با توجه به فیلمی که دیده بودم تصور می‌کردم که اگر روزی دماوند فوران کند اتفاقی که در آتنا ایتالیا افتاد، برای تهران هم رخ خواهد داد و همه شهر زیر مواد مذاب مدفون خواهند شد.
 
دانشمندان معتقدند دماوند یک سامانه آتشفشانی فعال است و روزانه فعالیت خود را دارد. اینکه دانشمندان گزاره درستی را درباره قله دماوند به کار می‌برند شکی نیست آن‌ها معتقدند فعالیت آتشفشانی دماوند به خروج بخار آب و حجم محدود گاز گوگرد و جاری شدن چشمه‌های آب گرم خلاصه می‌شود. بنابراین طیف فعالیت آتشفشان‌ها از انفجار و پرتاب مواد مذاب و داغ داخل زمین تا جاری شدن چشمه‌های آب گرم می‌تواند متفاوت باشد.
 
مخاطره دیگری که همیشه موجب نگرانی ما ایرانیان شده و همواره بخش گسترده‌ای از مدیریت بحران را به‌خود اختصاص داده است زلزله و زمین‌لغزش‌هایی است که در بسیاری موارد خسارات جبران‌ناپذیری را وارد کرده است. با توجه به اینکه فراوانی رخداد این مخاطره در ایران زیاد است شناخت عموم از آن بیشتر از دیگر مخاطرات طبیعی است. اما بسیاری از مردم با گزاره‌های نادرست علمی در هنگام وقوع این مخاطره ترس و وحشت را هم در خود و هم در میان دیگر افراد افزایش داده‌اند.
   
علی درویش زاده؛ زمین‌شناس به همراه مهدی زارع کارشناس فرهیخته در حوزه زلزله‌شناسی در کتابی با عنوان «مخاطرات زمین ایران» به دو مخاطره بحث‌برانگیز در ایران یعنی زلزله و فوران آتشفشان پرداخته‌اند.
 
با توجه به وضعیت مخاطرات طبیعی  بیرونی و درونی، به‌طور خاص، مخاطرات زلزله و آتشفشان در ایران این اثر می‌تواند برای دانشجویان، متخصصان، مهندسان، کارشناسان و پژوهشگران رشته‌های مرتبط با ریسک سوانح طبیعی از جمله زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، ژئوفیزیک، رشته‌های مهندسی نظیر معدن عمران و نقشه‌برداری، زمین‌شناسی و جغرافیا دارای اهمیت باشد.
 
این اثر بیوگرافی کاملی از گسل‌ها و آتشفشان‌های ایران ارائه می‌دهد و خوانندگان می‌توانند اطلاعات جامع و به‌ویژه علمی را از «مخاطرات زمین ایران» دریافت کنند. همچنین به بررسی مخاطرات بالقوه ایران، یعنی زمین‌لرزه‌ها و آتشفشان‌ها پرداخته شده است.
 
فصل اول این کتاب مروری بر مخاطرات زمین‌شناختی ایران است که به معرفی گسل‌ها و قله‌های آتشفشانی، سیل‌ها و خشکسالی‌ها و مخاطرات فرازمینی مانند برخورد سنگ‌های آسمانی با زمین و خطرات ناشی از آن  می‌پردازد. خوانندگان در این فصل با انواع مخاطرات درونی و سطحی کره زمین آشنا خواهند شد. در فصل‌هایی از این کتاب نویسندگان لیستی جامع و کامل از آتشفشان‌ها و زلزله‌های فلات ایران ارائه داده‌اند که در قسمت‌هایی به پیشگویی‌ آتشفشان‌ها و وضعیت شهر‌های زلزله‌خیز ایران پرداخته‌اند. در نهایت در فصل آخر مروری بر وضعیت زمین‌ساخت و مهم‌ترین گسل‌های ایران و همچنین استان‌های لرزه‌ساختی ایران بررسی شده است.
 
کتاب «مخاطرات زمین ایران» در 216 صفحه، به قیمت 18 هزار ریال از سوی انتشارات امیرکبیر منتشر شد.