ابوالفضل طریقهدار نویسنده، پژوهشگر و استاد ویراستاری با بررسی موضوعات مطرح شده با عنوان«منجی» در کتابهای مقدس و غیرمقدس این نتیجهگیری را میکند که تقریبا تمام ادیان و حتی غیرادیان، به یک «منجی» در پایان دنیا اعتقاد دارند.
در کتاب مقدس هندوان، نام این منجی «ویشنو» یعنی رهاییبخش است (ریگ ودا، ماندلا ۴ و ۶). زرتشتیان او را با نام «سوشیانس» خواندهاند (اوستا، ترجمه پورداود، ص٢۴) یهودیان وی را «ماشیح» مینامند، که ظهور میکند و همه جهان با ظهورش به عدالت، آراسته میشود (تورات،اشعیای نبی، باب دوم).
در انجیل، کتاب مقدس مسیحیان، حضرت عیسی، همان نجاتدهنده اصلی بشر در آخرالزمان است (انجیل متی، باب نوزدهم).
اما غیر از ادیان، حکیمان و فیلسوفان هم از این مقوله سخن گفتهاند. افلاطون ٢۵٠٠ سال پیش از یک «آرمانشهری» به نام «یوتوپیا» یعنی ناکجاآباد گفتگو میکند، که به صفت عدالت آراسته است.
فیلسوفان مسلمان مخصوصا فارابی، آن را «مدینه فاضله» نامیدهاند. آقای«تاموس مور» پانصد سال پیش کتابی به نام «آرمانشهر» نوشت و در آن طرح خیالی سرزمینی را ارائه داد که هیچگونه ظلم و ستمی به کسی نمیشود. خانم نسرین مجیدی کتاب او را به فارسی ترجمه کرده است (نشر روزگار نو، ١٣٨۴).
در میان مسلمانان، هم اهل سنت و هم شیعیان این منجی را «مهدی» مینامند. در مکه که بودم چند کتاب از اهل سنت در کتابفروشیها در مورد مهدی دیدم. تعجب کردم و با شوق خریدم. در این کتابها از منابع قدیمی خود، احادیث زیادی درباره مهدی هست (سنن ترمذی٩٩/۴؛ مسند احمد۶٢٢/١ و منابع بسیار دیگر). منتها برخی از آنان میگویند مهدی که از اهل بیت پیامبر است هنوز به دنیا نیآمده است.
شیعیان چهار امامی (زیدیه) و شیعیان هفت امامی (اسماعیلیه) فرد دیگری را مهدی میدانند. اما از نظر ما شیعیان دوازده امامی، «مهدی» فرزند امام حسن عسکری است و اکنون حدود ١٢٠٠ سال است که در غیبت به سر میبرد.
همه دینداران و حتی بیدینها به تشکیل جامعهای خالی از ظلم در آخرالزمان و سالهای مشرف به پایان تاریخ اعتقاد دارند، بطوری که میتوان گفت چنین اعتقادی فطری است؛ یعنی همه انسانها از صمیم قلب آرزو دارند که این مدینه فاضله شکل بگیرد.
اگر هر کس آرزوهای خود را مرور کند شاید مهمترین آن را همین بیابد. به امید آن روز.
نظر شما