پرویز بیگی‌حبیب‌آبادی؛ مدیر انتشارات «فصل پنجم» در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، شرایط صنعت نشر پس از شیوع کرونا را استثنائی خواند و گفت: وضعیت حال‌حاضر، یک شرایط استثنایی است که تاکنون دنیا با آن روبه‌رو نبوده و بدیهی است که تا حالا هیچ برنامه‌ریزی مشخصی برای موارد غیرقابل پیش‌بینی نداشته‌ایم؛ چراکه از بعد جنگ جهانی دوم، این اولین اتفاقی است که در این گسترده اتفاق می‌افتد.
عدم برگزاری نمایشگاه کتاب؛ ضربه سنگین بر ناشران فعال
مدیرانتشارات فصل پنجم ضمن اشاره به لغو احتمالی برگزاری سی‌وسومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به‌عنوان یکی از پیامدهای مهم شیوع ویروس کرونا در صنعت نشر، بیان کرد: فکر می‌کنم ناشرها باز به تکرار بیفتند؛ زیرا اکثر ناشرها هرچه سرمایه داشتند را برای چاپ کتاب و فروش در نمایشگاه بین‌المللی کتاب متمرکز کردند و بدیهی است که با لغو نمایشگاه، ضربه سنگینی به ناشران -به‌ویژه ناشران فعال- وارد می‌شود.
بیگی ضمن دسته‌بندی ناشران به دو دسته ناشران فعال و ناشرانی که در سال بیش از ۵ تا ۱۰ جلد کتاب چاپ نمی‌کنند؛ اضافه کرد: خسارت اصلی ناشی از عدم برگزاری نمایشگاه کتاب بر ناشران فعال است؛ یعنی بدیهی است که الان عدم حضور ناشران فعال یا خیلی فعال در نمایشگاه، خسارت‌های زیادی را به آنها وارد کرده است.
لزوم تمرکز بودجه‌ای وزارت ارشاد بر اقشار آسیب‌پذیر فرهنگ و هنر
مدیر انتشارات «فصل پنجم» ضمن پیشنهاد ورود دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای کمک به عبور صنعت نشر از بحران پیش‌رو، اظهار کرد: وزارت ارشاد هرساله در حوزه برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، سایر نمایشگاه‌ها، کنگره‌ها و مراسم‌های مختلف، هزینه‌های زیادی صرف می‌کند که این‌ها همه ردیف‌های بودجه دارند. حالا وقت آن است که وزارت ارشاد این ردیف‌های بودجه را متمرکز کند و آنها را با یک بررسی دقیق به تناسب نوع فعالیت‌ها، درقالب کمک‌های بلاعوض، به همه اقشار آسیب‌پذیر حوزه فرهنگ و هنر، از‌جمله انتشارات بپردازد.
بیگی ضمن رد نظر برخی صاحب‌نظران که شرایط بحرانی امروز صنعت نشر را نتیجه تصمیمات نادرست یا کم‌کاری در دوره‌های قبل می‌دانند، عنوان کرد: به نظر من کم‌کاری صورت نگرفته؛ بلکه یک بحران ناگهانی شکل گرفته است و تنها راه برون رفت از آن هم همین متمرکز کردن بودجه‌ها و تقسیم آن به شکلی بین ناشران است.
وی کمک‌های دولتی مانند پرداخت وام، با توجه به میزان فعالیت ناشران را از دیگر راه‌های جبران خسارت‌های وارده به صنعت نشر خواند و گفت: میزان فعالیت ناشران باتوجه به پارامترهایی مثل مراجعه آنها به سایت خانه کتاب، میزان کتاب‌هایی که در سال چاپ کرده‌اند و... مشخص است. بنابراین؛ همان‌طور که این اساس و تناسب در دادن متراژ نمایشگاه به ناشران به‌کار برده می‌شد، الان هم دادن کمک‌های بلاعوض و همچنین پرداخت وام و تسهیلات کم‌بهره بر همین اساس و تناسب به ناشران، می‌تواند تنها بخشی از خسارات آنها را جبران کند.
امکان از دست‌رفتن ۷۰ درصد از ظرفیت‌های صنعت نشر
مدیر انتشارات «فصل پنجم» کمک‌نکردن دولت و وزارت ارشاد به صنعت نشر برای عبور از بحران ناشی از شیوع ویروس کرونا در کشور را منتج به نتایجی غیرقابل جبران برای صنعت دانست و اضافه کرد: باتوجه به کم‌بودن میزان سرانه مطالعه در ایران و اینکه نشر از قبل هم در سراشیبی بود و در نتیجه آن، خیلی از ناشرها و کتاب‌فروشی‌ها نمی‌توانند ادامه دهند. اگر این خسارت‌ها جبران نشود، حوزه نشر با یک شرایط بسیار سخت روبه‌رو خواهد شد و شاید ۷۰ درصد از ظرفیت‌های صنعت نشر کشور را از دست بدهیم.
بیگی ضمن اشاره به مهیا نبودن شرایط و زیرساخت‌های فروش مجازی کتاب در کشور، اضافه کرد: یکی از راه‌های جبران خسارت‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا و نبود امکان فروش حضوری کتاب، برنامه‌ریزی برای فروش‌های اینترنتی و مجازی کتاب بود که این‌ها بیشتر می‌تواند مرهم باشد تا درمان! چراکه بخش اعظمی از کتاب‌فروشی‌ها، ناشران و شبکه توزیع در کشور، هنوز به صورت سنتی است و تا بخواهد به‌روز شود، خیلی از ناشران دچار آسیب کلی خواهند شد.
لزوم تخصیص بودجه کلان وزارت ارشاد به صنعت نشر
مدیر انتشارات «فصل پنجم» ضمن تاکید بر لزوم تخصیص بودجه کلان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به صنعت نشر؛ گفت: وزارت ارشاد بودجه‌هایی دارد که باید در امور سینما، تئاتر، هنرمندان، نشر و سایر خدمات در حوزه فرهنگ خرج کند. بخشی از این بودجه‌ها، مبالغ چند میلیاردی دارند که فقط برای برگزاری نمایشگاه‌های مختلف هزینه می‌شوند. همچنین برگزاری کنگره‌ها، مراسم‌ها و جشنواره‌ها در سطح کشور، بسیار وسیع است و بودجه کلانی به خود اختصاص می‌دهد که باتوجه به شرایط پیش‌آمده، این بودجه کلان باید برای جبران خسارت‌های صنعت نشر متمرکز شود.
وی افزود: برای اینکه عدالت رعایت شود، این بودجه به تناسب فعالیت ناشران، به‌صورت بلاعوض و در قالب کمک دولت به صورت تسهیلات کم‌بهره به ناشران پرداخت شود تا شاید خودشان را از این گرداب و بحران نجات دهند و با پایان و برون رفت از این دوره بحران، بتوانند کار خود را تداوم بخشند و فعالیت‌شان را ادامه دهند.
سه‌شنبه ۲ اردیبهشت ۱۳۹۹ - ۰۸:۵۳
نظر شما