محسن ناصحی گفت: زمانی که در دهه 70 شاعران در نوشتن شروع به هنجارگریزی کردند، به نوعی خود را ملزم کردند از محدوده ایدئولوژی عبور کنند و سیر روشنفکرانهای در ادبیات پدید آمد.
وی افزود: در آن زمان جوانان اصفهانی در انجمنهای ادبی زیادی، شعر میسرودند. از یک طرف، زیبایی این هنجارگریزیها و عصیانگریها در نوشتن لذتبخش و جذاب بود و از طرف دیگر، شعر کاملاً کلاسیک و مضمونگرای گذشته دست دافعه به سینه جوانان میزد که باعث شد جوانان به سمت شعر تحولگرا گرایش پیدا کنند و این تغییر و تحول در من نیز اتفاق افتاد.
این شاعر آیینی ادامه داد: زمانی که در دهه 70 شاعران در نوشتن شروع به هنجارگریزی کردند، به نوعی خود را ملزم کردند از محدوده ایدئولوژی عبور کنند و سیر روشنفکرانهای در ادبیات پدید آمد.
ناصحی درباره مرز باریک و حساس حفظ شأن و حدود مذهبی در سرودن شعر آیینی، بیان کرد: سال 94 مجموعهای به نام «راوی باش» منتشر کردم اما خیلی زود پشیمان شدم، چون این نکته بسیار مهم است که در شعر مذهبی نمیتوان از بسیاری از الفاظ استفاده کرد و باید خطوط قرمز را حفظ کرد.
وی تصریح کرد: زمانی که یک شعر به دست مداح در یک هیئت برسد، مخاطبان آن گستردهتر میشود و ابیات آن زمزمه مخاطبان آن خواهد شد، ولی اگر به عنوان شاعر ذرهای خطوط قرمز را رد کرده و در تعابیر دقت نکرده باشم، چه اتفاقی میافتد؟ پس میتوانم روی مجموعه «راوی باش» هم اصلاحاتی انجام دهم و آن را دوباره منتشر کنم.
ناصحی گفت: هماکنون برخی شاعران حوزه شعرِ جدی و روشنفکرانه، سرودن شعر آیینی را برنمیتابند، حال اگر برخی بیپرواییها به حوزه شعر مذهبی و آیینی وارد شود و با پختگی نیز همراه نباشد، شعری به دست مردم میرسد که ارزش هنری آن کم است، در حالی که شاعران آیینی نمیخواهند چنین اتفاقی بیفتد.
این شاعر ادامه داد: شعر آیینی نوشتن لزوماً به این معنی نیست که شاعر آن نیز آیینی باشد، اعتقاد دارم شاعر آیینی در وهله اول باید زیارت جامعه را با معنا و تفسیر آن خوانده باشد. از طرف دیگر شاعر آیینی باید به امامشناسی بپردازد تا اعتقاد موروثی خود را به اعتقادی محکمتر تبدیل کند.
ناصحی با اشاره به وجود کتابهای فراوان درباره آداب سرودن شعر آیینی افزود: درباره آسیبشناسی شعر آیینی و هیئت از اواخر دهه 80 کار شده و به همین دلیل، شعر آیینی در دهه 90 پررنگتر است چون به واسطه همین آسیبشناسیها و گوشزدها، از ضعفها و آسیبهای آن کم و بر غنای آن افزوده شده است.
این شاعر آیینی تصریح کرد: اگر در غزل فنی، الفاظ و تعابیری را بهکار میبریم، نمیتوانیم در شعر مذهبی و هیئت نیز از آنها استفاده کنیم و اگر این مرزها را بشناسیم و رعایت کنیم اتفاقاً آیینی سرودن بسیار هم دلچسب میشود.
وی در پایان: شاعر آیینی از زبان فطرت استفاده میکند؛ پس زمانی که از شعر آیینی سخن میگوییم منظور فقط شعر مذهبی نیست. مگر میشود در جامعه ما خانهای بر سر بیپناهی خراب شود و شاعری که خود را مداح امام علی (ع) میداند نسبت به آن بیتفاوت باشد؟ فطرت انسان ظلمستیز، یاور مظلوم و عدالتخواه است و اگر منِ محسن ناصحی بگویم فقط شعر مذهبی میگویم و در اشعار خود به اتفاقات اجتماعی واکنش نشان ندهم، شاعر آیینی نیستم.
نظر شما