به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) «ارتباطات اجتماعی» مجموعه مقالات تلخیص شده در حوزه علوم ارتباطات اجتماعی است که به همت «عباس محمدی اصل» و از سوی نشر «اندیشه احسان» منتشر شده است. این مجموعه مقالات که هر کدام از استادان به نام این رشته ترجمه شده‌اند به جنبه‌های گوناگون این دانش مانند روابط انسانی، بازنمایی‌های رسانه‌های و شبکه‌های اجتماعی می‌پردازد تا خواننده بتواند تصویری کلی از چشم‌اندازهای مختلف این شاخه علمی را در ذهن خود ترسیم کند و به این پرسش پاسخ دهد که علوم ارتباطات اجتماعی به صورت اجمالی به چه حوزه‌هایی ورود می‌کند.
رسانه پیام است
نخستین مقاله این کتاب «رسانه پیام است» از مارشال مک لوهان نظریه‌پرداز مشهور کانادایی انتخاب شده است. «رسانه پیام است» را می‌توان یکی از مهمترین نظریات مک لوهان و از مشهورترین عبارات علوم ارتباطات دانست که این علم را وارد مرحله‌ای جدید کرد. مطابق این نظریه است که اهمیت تکنولوژی‌های ارتباطی برجسته و نشان داده می‌شود چگونه ماهیت مادی این تکنولوژ‌ی‌ها با امتداد حواس آدمی موجب تغییرات اجتماعی می‌شوند. مک لوهان این مقاله را این طور آغاز می‌کند: «در فرهنگی چون فرهنگ ما که مدیدی به تجزیه و تقسیم همه چیزها چونان روشی برای کنترل عادت کرده، گاه اندکی شرم آور است که در واقعیت عملیاتی و عملی یادآور شویم رسانه، پیام است. این صرفا بدین معنا است که پیامدهای شخصی و اجتماعی هر رسانه‌ای ـ یعنی پیادمدهای هر امتدادی از خودمان ـ نتیجه مقیاس جدیدی است که از طریق هر امتدادی از خودمان یا به وسیله هر تکنولوژی جدیدی وارد مسائل ما شده است.»
بازنمایی فرهنگی
مقاله بازنمایی فرهنگی از «استورات هال» مقاله دوم کتاب است. این مقاله کوتاه به توضیح بخش‌هایی از مشهورترین اندیشه هال یعنی بازنمایی می‌پردازد. «بازنمایی تولید معنی برای مفاهیم درون ذهن ما از طریق زبان است. بازنمایی حلقه پیوند مفاهیم و زبان است و ما را قادر می‌سازد جهان واقعی اشیا، آدمیان، و رویدادها را به جهان تصویری اشیا، آدمیان و رویدادهای تخیلی ارجاع دهیم.»
ارتباطات
مترجم کتاب مقاله ارتباطات از «توماس سبوک» را برای موضوع بعدی برگزیده است که به یکی از کلیدی ترین مقاهیم در علوم ارتباطات یعنی همان واژه ارتباطات می‌پردازد. ارتباطات چیست و معنا و رمز چه کاردکرهایی دارند و چرا خواندن علوم ارتباطات اهمیت دارد؟
دیباچه‌ای بر جهان پیرامونی و مفهوم جدید جهان پیرامونی
«دیباچه‌ای برجهان پیرامونی» به قلم یاکوب فن اوئکسول به شکل مختصر به اهمیت نشانه شناسی و درک پیرامون برای حیات و تفکر انسان می پردازد و با این مقدمه مقاله بعدی با عنوان «مفهوم جدید جهان پیرامونی» را برای خوانندگان می‌آورد.
ریاضی ارتباطات
عباس محمدی اصل مقاله مهم «ریاضی ارتباطات» از وارن ویور را برای مطلب بعدی کتاب برگزیده است تا خوانندگان را با وجه دیگر از این دانش روبه رو سازد. این مقاله به این پرسش پاسخ می‌دهد که آدمیان چگونه با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند؟ چه مستقیم و از طریق گفتار و از چه طریق تلقن و موراد نوشتاری و مکتوب در این جا واژه ارتباطه به معنای بسار عام آن به کار گرفته می‌شود تا تمام رویه های تاثیرگذاری ذهنی بر ذهن دیگر را پوشش دهد.
ساخت و کارکرد ارتباطات در جامعه
این مقاله هم مانند مقاله پیشین از یکی از مشهورترین نظریه پردازان این علم یعنی «هارلود لاسول» آورده شده است. نظریه‌ای که به اجزای موثر در یک ارتباط می‌پردازد و عمل ارتباطی را پاسخ به این پرسش‌ها معرفی می‌کند: چه کسی، چه می‌گوید، از چه مجرایی، به چه کسی و با چه اثری؟ لاسول تاکید می‌کند که مطالعه علمی فرایند ارتباطات گرایش به تمرکز بر یکی از این پرسش‌ها دارد. او در ادامه به کارکردهای فرایند ارتبطات در جامعه می‌پردازد.
ارتباطات وافکار عمومی
مقاله بعدی کتاب به قلم برنارد برلسون به یکی از مهمترین جنبه‌های ارتباطات یعنی افکار عمومی می‌پردازد. اهمیت افکار عمومی و نقش رسانه‌ها در شکل‌گیری آن امروزه بر هیچ کس پوشیده نیست. این مقاله بر اثر افکار عمومی بر ارتباطات و متقابلا ارتباطات بر افکار عمومی می‌پردازد و به این پرسش پاسخ می‌دهد رسانه‌ها چقدر و چگونه بر افکار عمومی تاثیر می‌گذارند.
منطق به منزله نشانه شناسی
مقاله منطق به منزله نشانه شناسی به قلم چارلز پیرس یکی از مشهورترین زبان شناسانی که آثارش در علوم مختلف از جمله ارتباطات تاثیر گذار بوده است برای علاقه‌مندان به زبان شناسی می‌تواند بسیار خواندنی باشد. پیرس در این نوشتار ابتدا به تعریف نشانه می‌پردازد و در ادامه به تقسیم بندی سه شاخه در علم نشانه شناسی دست می‌زند.
دلالت و نشانه‌شناسی
جان دیلی نویسنده مقاله بعدی کتاب است. در ارتباط با فصل پیشین این بخش هم به مباحث نشانه شناسی می‌پردازد اما این بار موضوع دلالت مورد بررسی قرار گرفته است. «ماهیت نشانه زبانی» نوشته امیل بنونیست، «مسئله معنا در زبان‌های ابتدایی» نوشته برانسیلاو مالینوسکی، «تطور کنش نشانه‌ای» نوشته توماس سبوک، «موضوع مطالعه زبان شناسی» نوشته فرینان دوسوسور، «گفتمان کلامی نوشته وی ان ولوشیف»، «زبان به منزله نشانه ای اجتماعی» نوشته مایکل هالیدی، «استقلال گرامر» به قلم نوام چامسکی، «مسئله جهان شمولی‌ها »در زبان نوشته چارلز هاکت، «زبان در چه برداشتی نظام مدل ساز اولیه است »به قلم توماس سبوک، «مدل زبان به عنوان ابزار کسب دانش» و «طبیعت دلالت گر زبان» به قلم کارل بوهلر دیگر مقالات کتاب هستند که از زوایای گوناگون به مسئله زبان شناسی و ارتباط آن با علوم ارتباطات پرداخته‌اند. مولف کتاب با جمع آوری این مقالات کوتاه خوانندگان را با اندیشه‌های گوناگون در این حوزه پیچیده و میان رشته‌ای به خوبی آشنا می‌کند و در عین حال به خاطر موجز بودن مطالب خواننده خسته نمی‌شود.
«پاره گفتارهای کنشی و وصفی» به قلم جان آستین، «نقد نظریه معنا» از یورگن هابرماس، «بازسازی خودآگاهی با نوشتن» اثر والتر انگ، «تورش ارتباطات» نوشته هارولد اینیس، «مالکیت فکری در عصر دیجیتال» نوشته پل لوینسون و ر«سانه‌ها و رفتار» نوشته جاشوا میروویتز دیگر جستارهای کتاب از نظریه پردازان به نام حوزه ارتباطات هستند. این مقالات البته به شکل کوتاه شده بیش از هر چیز می‌توانند برای آشنایی کلی مخاطبان با منطومه فکری این متفکران مفید باشند و انگیزه‌ای برای بررسی جدی‌تر آثار آنها فراهم کنند.
کتاب «ارتباطات اجتماعی» در 273 صفحه، شمارگان 500 نسخه و به قیمت 46000 تومان از سوی نشر اندیشه احسان در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.
نظر شما