احمد تهوری، مدیرمسئول نشر آفتابکاران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، با اشاره به بحران‌هایی که در چند سال اخیر گریبان‌گیر صنعت نشر بوده است، درباره مساله کپی‌رایت اظهار کرد: به نظر من بهتر است شعار ندهیم و اصلا سراغ کپی‌رایت نرویم؛ زیرا اگر سمت کپی‌رایت برویم، وضعیت آشفته نشر، آشفته‌تر می‌شود؛ این یک واقعیت است و شعار نیست.
وی توضیح داد: فرض کنید منِ ناشر کتابی را برای ترجمه انتخاب می‌کنم و می‌خواهم حق کپی‌رایت آن را بپردازم، ولی با این اوضاع و شرایط اقتصادی، توان پرداخت حق کپی‌رایت آن را ندارم، بنابراین از ترجمه آن بازمی‌مانم. ازطرفی با این ترجمه‌های موازی که منتشر می‌شود، همان نیمچه آبرویی هم که درحوزه نشر در مجامع جهانی داریم، از دست می‌دهیم.
وی گفت: خاطرتان هست که جندسال قبل در نمایشگاه‌های خارجی، ایرانی‌ها را راهزن‌های فرهنگی خواندند و به ناشران ما می‌گفتند ما حرفی با شما نداریم. بنابراین با این شرایط بهتر است که اصلا عضو کنوانسیون بین‌المللی «برن» نشویم؛ زیرا اگر عضو شویم، به قول معروف «قوز بالای قوز» می‌شود و معلوم نیست چطور باید شرایط را سامان بدهیم.
مقدمات داخلی پذیرفتن قانون کپی رایت
تهوری ورود نشر ایران به قوانین بین‌الملل را ملزم به انجام یک‌سری اقدامات در کشور دانست و عنوان کرد: باید مقدماتی در داخل فراهم شود و قوانین داخلی اصلاح شود، بعد سراغ مقوله کپی‌رایت برویم.
این ناشر «سانسور و ممیزی» را یکی از قوانین داخلی دانست که باید قبل از ورود به مقوله کپی‌رایت اصلاح شود و اضافه کرد: الان کتاب ترجمه‌ای داریم که چاپ هم شده، اما آن کتابی نیست که نویسنده نوشته است. با این حساب ما چطور می‌خواهیم جوابگوی آن ناشر یا نویسنده خارجی باشیم؟ ما چطور می‌توانیم کپی‌رایت را بپذیریم؛ درحالی‌که کتاب اصلی، آن کتابی نیست که ما منتشر می‌کنیم؟ بنابراین پذیرفتن قانون کپی‌رایت مقدماتی دارد که باید در داخل اجرا شود؛ وگرنه با بحران‌های بعدی و شکایت‌های بین‌المللی مواجه می‌شویم.
عضویت در کپی‌رایت فعلا اتفاق خوبی نیست
وی افزود: به نظر من شاید در این چند ده سال بعد از انقلاب اسلامی که عضو قانون کپی‌رایت نبوده و نیستیم، فعلا یک حاشیه امنیت برای ما فراهم شده است. این حاشیه امنیت به هر دلیلی و به هر قیمتی فعلا با ما هست؛ حال اگر بخواهیم با یک‌سری شعار و این مسائل بگوییم ما باید عضو کپی‌رایت شویم، به نظر من درست نیست، یا حداقل درحال‌حاضر اتفاق خوبی را رقم نمی‌زند.
مدیر نشر آفتابکاران در پاسخ به این سوال که نشر ایران چه زمانی باید به قانون کپی‌رایت وارد شود، گفت: هر زمان که مقدمات داخلی کپی‌رایت فراهم شود؛ یعنی ممیزی نظام‌مند شود، بتوان یک تعریف درست از آن ارائه داد و رفتارهای سلیقه‌ای به سمت و سوی یک اصل درست و یکسان هدایت شود.
وی افزود: البته من تا حدی به ممیزی اعتقاد دارم، زیرا به هرحال این کتاب قرار است برای مخاطب ایرانی نوشته شود. ما نمی‌گوییم در را باز بگذارند و هرآنچه که آن نویسنده خواسته در کتاب آورده شود؛ ولی باید تعریف نظام‌مندی از ممیزی داشت.
تهوری ضمن اعلام اینکه خود من همیشه سعی در رعایت حق کپی‌رایت داشته و شعارم بوده است، اظهار کرد: حتی نظر دوستانی هم که در نشرهای مختلف با آنها همکاری داشتم، همیشه بر این بود که حق کپی‌رایت را بپردازیم، از این طرق یک مصونیتی برای ترجمه خودمان ایجاد کنیم و قاطعانه جلو برویم.
وی ضمن اشاره به تجربه نشر آفتابکاران در پرداخت حق کپی‌رایت برخی آثار ترجمه، گفت: برای مثال الان که یک کتاب از یک نویسنده سوئیسی به‌نام «پیتر بیکسل» از انتشارات «زورکامپ» در دست چاپ دارم، 100 یورو حق کپی‌رایت آن را پرداخته‌ام؛ به این امید که این را در شناسنامه کتابم درج کنم حق کپی‌رایت این کتاب را نشر آفتابکاران پرداخت کرده است.
دوشنبه ۲ تیر ۱۳۹۹ - ۱۵:۱۷
نظر شما