خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مینا وکیلی‌­نژاد: ادبیات فانتزی یکی از ژانرهای ادبی است که در دنیایی به دور از واقعیت شکل می­‌گیرد و مبنا و اساس آن تخیلات نویسنده است. ژانر فانتزی از دیرباز در ادبیات وجود داشته و تمام داستان­‌های کهن و اساطیری و افسانه‌های محلی و ملی را می‌­توان به نوعی ادبیات فانتزی یا تخیلی در نظر گرفت. اگر از ماهیت تخیلی افسانه­‌ها و داستان­‌های کهن و اساطیری ایرانی بگذریم، فانتزی­‌نویسی در ایران به معنای مدرن آن، تقریباً از اواخر دوره­ قاجار شروع شد. در این دوره آثاری از نویسنده‌­های غربی در ایران ترجمه شد و نویسندگان ایرانی با این ژانر آشنا شدند و سعی کردند با تقلید از آن آثار، داستان­‌های فانتزی مدرن بنویسند.
 
در دوره‌­های مختلف با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی، فانتزی­‌نویسی در ایران فراز و نشیب­‌های زیادی داشته است. در سال‌­های اخیر در کنار کتاب‌‌های فانتزی ترجمه‌­شده، شاهد انتشار آثاری از نویسندگان ایرانی در این ژانر ادبی بوده‌­ایم. نشر روزنه که انتشار ترجمه­ سه‌‌گانه «ارباب حلقه‌‌ها» را در کارنامه­ خود دارد، در چند سال اخیر آثار تعدادی از نویسندگان ایرانی فانتزی‌‌نویس را منتشر کرده است. کتاب اقلیت از سه­‌گانه­ «رویافروش» نوشته­ سعید فرض‌پور نیز به تازگی از سوی نشر روزنه به بازار کتاب ایران معرفی شده است.
 
داستان این کتاب در آینده اتفاق می­‌افتد، و برخلاف بعضی از آثار فانتزی بومی که تلاش کردند با استفاده از داستان­‌های کهن و تاریخی ایران، یک اسطوره­ ایرانی جدید خلق کنند، دیدگاهی جهانی دارد و به یک کشور یا منطقه­ خاص محدود نمی‌­شود. داستان در سال 2059 میلادی اتفاق می‌­افتد، پانزده سال از جنگ جهانی سوم گذشته است و جهان در آستانه ویرانی کامل قرار دارد. نظام‌‌های سرمایه‌‌داری، کمونیستی و مذهبی سقوط کرده‌اند و قدرت و فاشیست نژادپرستانه کنترل امور را در دست گرفته و نظم نوینی در جهان برپا کرده است. آدام هِبِر به دنبال این است که با کمک یارانش و با استفاده از نیروهای شگفت­‌انگیزی که در وجودشان است دنیا را از این وضعیت نجات بدهد.
 
چند نکته درباره این کتاب قابل­‌ تأمل است؛ نخست اینکه ژانر فانتزی قالبی از ادبیات و داستان است، پس باید تمام ویژگی‌‌های داستانی، مانند شخصیت‌‌پردازی، ماجرا و عناصر داستانی را داشته باشد. درست است که داستان‌‌های فانتزی منطق واقعی ندارند و در تخیل نویسنده اتفاق می‌‌افتند، اما برخلاف باور بعضی از افراد که اثر فانتزی را داستانی بدون منطق می‌‌دانند و تصور می‌‌کنند هر چیزی که در دنیای واقعی امکان‌‌پذیر نباشد را می‌‌توان به اسم داستان فانتزی معرفی کرد، باید گفت که داستا‌‌‌ن‌های فانتزی دارای منطق خاص خود هستند. در داستان‌­های فانتزی، نویسنده نمی‌تواند به بهانه فانتزی بودن اثر، تمام معیارهای معمول ادبی را نادیده بگیرد و برخلاف آن‌ها عمل کند. در داستان فانتزی خواننده وارد دنیای جدیدی می‌‌شود که در ذهن نویسنده خلق شده است، اما نکته­ اصلی این است که این دنیای جدید خلق‌شده در ذهن نویسنده به هر شکلی که باشد، قوانین طبیعی و ماوراءطبیعی آن باید یک سیر منطقی داشته باشند تا بتوانند داستان را درست و اصولی تعریف کنند.
 
در کتاب «رویافروش» این سیر منطقی وجود دارد. خواننده با مسائلی مواجه می‌‌شود که تنها در دنیای خیالی امکان‌پذیر است، اما این مسائل به­‌گونه‌‌ای روایت شده‌‌اند که آن ها را باورپذیر می‌‌کند. تاریخ‌‌ها دقیق است، مکان و چارچوب داستان مشخص است، شخصیت‌پردازی‌ها به خوبی انجام شده و در کل می‌توان گفت نویسنده تمام ویژگی‌ها و عناصر داستانی را خیلی خوب شکل داده و تعریف کرده است. پیوستگی مطالب و پرداخت مناسب آن‌ها نشان می‌دهد تمام این کارها با دقت و تفکر انجام شده است. سعید فرض‌پور شما را وارد دنیایی می‌کند که تخیلی است و شخصیت‌هایش خیالی هستند، اما چون عناصر داستان را با دقت کنار هم چیده، شخصیت‌ها را به‌خوبی به خواننده معرفی کرده و زمان و مکان و فرهنگ را تعریف کرده و طبق آن پیش رفته، این دنیای تخیلی برای خواننده باورپذیر است. همین سیر منطقی کتاب باعث می ‌شود خواننده تا آخر داستان با نویسنده و جهان و شخصیت‌هایی که خلق کرده همراه شود.
 
سعید فرض‌­پور در این کتاب از دنیایی می ­گوید که مرزهای فعلی بین کشورها از بین رفته و مرزبندی جدیدی وجود دارد، از قدرت‌های جدید حاکم بر جهان می­گوید، به شهرهای جدیدی مانند نیولایف و شهر خدا اشاره می‌کند، از پلاتوم می‌گوید که باعث ریخته شدن خون میلیون‌ها انسان بی‌گناه شده است و از تارنار می‌گوید که گنجینه آدم هِبِر است، و شخصیت‌های زیادی را به خواننده معرفی می‌کند. اما هدف او تنها سرگرم کردن خواننده نیست. تمام این‌ها را معرفی کرده تا داستانی را بیان کند و مهم‌تر اینکه پشت این داستان، برای خواننده پیامی دارد. پیامی که ظاهراً پنهان از چشم مخاطبانش در حال گسترش در روح و جان مخاطب است. آن پیام این است که در جهان تاریک رویافروش که پول و قدرت حرف اول را می­‌زند، هنوز انسان‌هایی هستند که با قلب­شان زندگی می­‌کنند؛ چیزی که حتی امروز هم در جامعه ما در حال کمرنگ شدن است.
 
و نکته آخر اینکه ظاهراً نویسندگان ایرانی در حوزه ادبیات فانتزی بیشتر به مخاطبان ایرانی فکر می‌کنند و برای آن‌ها می‌‌نویسند، اما به نظر می‌رسد کتاب رویافروش در کنار مخاطب ایرانی، دنبال جذب مخاطب خارجی هم هست. شاید بتوان امیدوار بود نویسندگان فانتزی‌نویس ایرانی کم‌‌کم بتوانند آثار خود را به مخاطب خارجی معرفی کنند و در سطح بین‌­المللی حرف‌­هایی برای گفتن داشته باشند.

کتاب «رویافروش» با قیمت 585هزار ریال از سوی نشر روزنه منتشر شده است.