به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نخستین نشست خبری رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی با اصحاب رسانه دوشنبه ۲۴ شهریورماه با حضور حجت‌الاسلام و المسلمین غلامرضا قاسمیان، رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی؛ علیرضا معاف، قائم‌مقام رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی؛ شهریار زرشناس، معاون پژوهش؛ عبدالحسین مسلمی، معاون اشاعه و اصحاب رسانه در کتابخانه مجلس شورای اسلامی برگزار شد.

در ابتدای نشست، غلامرضا قاسمیان، رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی گفت: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، نخستین و قدیمی‌ترین کتابخانه کشور و با ۱۱۰ سال قدمت است. نام کتابخانه مجلس شورای اسلامی با نام بزرگی چون عبدالحسین حائری که ۲۰ سال مسئول این مکان فرهنگی در دوران انقلاب اسلامی بود و برای حفظ و تقویت این کتابخانه، موزه و مرکز مجلس شورای اسلامی تلاش کرد، گره خورده است و باید قدردان این تلاش باشیم.

وی افزود: در آغاز کار، دو سند ملی شامل اساس‌نامه کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و سند مرتبط با مجلس پیش‌روی ما است. کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی مرتبط با مجلس است و باید به اساس‌نامه آن متعهد باشیم. مردمی‌سازی، هوشمند‌سازی، شفاف‌سازی و کارآمدسازی، چهار شعار اصلی ما در این راه است که باید اهداف خود را با آن همگن و به این سمت حرکت کنیم.

قاسمیان با بیان گزارشی از آنچه که در مدت دو ماه و نیم از فعالیت خود در کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی انجام داده‌است، عنوان کرد: کتابخانه مجلس شورای اسلامی ۶۰۰ هزار جلد کتاب، ۲۷ هزار نسخه خطی و ۲۷ هزار نسخه سنگی سربی دارد که از سال ۱۳۸۰ رف‌خوانی نشده مغفول مانده ‌بود، کاری که هرسال باید انجام می‌شد؛ از فرصت کرونا استفاده کردیم تا بتوانیم این مجموعه بزرگ را رف‌خوانی کنیم تا بدانیم که چه منابعی داشته و داریم.

رئیس کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی در ادامه اشاره کرد: نکته دوم بحث دیجیتال‌سازی منابع است، اینکه باید بتوانیم تمام منابع موجود را با دیجیتال‌سازی در اختیار تمام پژوهشگران و اندیشمندان سراسر جهان قرار بدهیم که از این امر نیز غفلت شده و ما در حال پیگیری آن هستیم و تا پایان سال دیجیتال‌سازی منابع را تمام خواهیم کرد.

وی ادامه داد: ۲۰ درصد از منابع نسخ خطی و ۵ درصد از منابع بخش اسناد دیجیتال‌سازی شده‌است که باید به اتمام برسد اما بارگذاری آن انجام نشده که در تلاش هستیم تا این روند را نیز به اتمام برسانیم. همچنین در تلاش هستیم که در مخازن منابع را ببندیم و از طریق دیجیتال‌سازی منابع را در اختیار سراسر پژوهشگران جهان قرار بدهیم.

===
قاسمیان با اشاره به اقدامات صورت گرفته در بخش موزه مجلس شورای اسلامی گفت: یکی از نفائس کشور، موزه مجلس شورای اسلامی است که به دلیل شرایط کرونا و همین که مرتبط با نهاد مجلس شورای اسلامی خیلی به صورت عمومی در اختیار مردم قرار ندارد و در تلاش هستیم تا پایان سال فعالیت موزه را به شکل سه‌بعدی و دیجیتال‌سازی شده به عموم مردم ارائه کنیم تا همه بتوانند از آن استفاده کنند.

وی افزود: همچنین اشیای موزه‌ای مجلس شورای اسلامی بیشتر به دوران تاریخ معاصر و مشروطه بازمی‌گردد و در تلاش هستیم تا هنگامی که مردم وارد این موزه مجازی می‌شوند، همزمان تاریخ معاصر را با روایت انقلاب اسلامی بشنوند؛ چراکه فعالیت این موزه شفاف، مردمی و کارآمد شده و تمام مردم می‌توانند از آن بهره‌مند شوند.

رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی با اشاره به فعالیت‌های صورت گرفته در بخش اسناد این نهاد بیان کرد: متاسفانه در بخش اسناد فعالیت اصلی که حفظ و نگهداری این میراث ملی به معنای فعالیت‌های آرشیوی، فهرست‌نویسی و متادیتاها است، صورت نگرفته‌است تا پژوهشگران بتوانند از آن‌ها استفاده کنند.

اسناد دوران انقلاب پس از 40سال برگ‌شماری هم نشده‌اند
قاسمیان ادامه داد: در این چهل سالی که از انقلاب می‌گذرد، همچنان اسناد دوران انقلاب و حتی سازمان ملل برگ‌شماری نشده‌اند و در شرایط نامناسبی به‌‌سر می‌برند. دیجیتال‌سازی منابع این بخش نیز ۵ درصد است که در تلاش هستیم تا پایان سال دیجیتال‌سازی منابع بخش اسناد را به پایان برسانیم.

رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: از میان ۱۵ هزار کارتون سند مجلس سنا و ملی، ۶۰۰ کارتون اسناد برگ‌شماری نشده، پیدا شده‌است و تلاش کردیم تا با یک تغییر رویکرد نسبت به حوزه اسناد، تمامی این فعالیت‌ها را مستمر پیگیری کنیم. البته برخی از اسناد نیز طبقه بندی شده‌است که پژوهشگران و علاقه‌مندان با نام کاربری و رمز عبور خود می‌توانند به اصل و هویت سند مدنظر دست پیدا کنند. تاکنون نیز تمامی اسناد قبل و بعد از دوران انقلاب را یک دور رف‌خوانی کرده‌ایم.

وی اشاره کرد: همچنین با سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نیز در حال تفاهم هستیم تا بتوانیم اسناد ۶ دوره مهم تاریخی پس از انقلاب را در قالب فایل دیجیتال که بنا به دلایلی در دست نداریم و در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نگهداری می‌شود را دوباره به کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی برگردانیم تا آرشیو کاملی در اختیار داشته باشیم.

قاسمیان در ادامه با اشاره به فعالیت‌های صورت‌گرفته در در بحث پژوهش این سازمان عنوان کرد: تلاش کردیم رویکرد متفاوتی در این زمینه به فعالیت‌ها بدهیم و رویکرد‌مان براساس شعارهای چهارگانه باشد. همچنین سعی داریم تا کتابخانه مجلس به‌عنوان مامنی برای فعالیت اندیشمندان و پژوهشگران بدون غربال‌گیری جهت فکری و سیاسی پژوهشگران و مراجعه‌کنندگان باشد و کتابخانه مجلس را همانند تمامی کتابخانه‌های دنیا که محلی برای آفرینش است، تبدیل کنیم.

وی افزود: متاسفانه نقش اندیشه‌ورزی از کتابخانه مجلس گرفته شده بود که تلاش کردیم با ظرفیت‌های در اختیار قرار داده شده، این نقش را به کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی برگردانیم.

رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی در پایان گفت: اسناد این مکان از اول تاسیس تاکنون برگ‌شماری و رف‌خوانی شده‌است و ما حق نداریم که سرمایه ملی را که در اختیار داریم در اختیار بقیه مردم نیز بدهیم و به اصطلاح «مارشیو» ‌کنیم؛ یعنی آن‌ها را در اختیار بقیه مردم قرار ندهیم. برخی اسناد و پژوهش‌ها هستند که حتی برای خمیر کردن هم استفاده نمی‌کند.
 
وی خاطرنشان کرد: تمامی کارها زمانی که به تجارت در حوزه فرهنگ تبدیل می‌شود، خراب شده و به جریان دیگری تبدیل می‌شوند و این هنر مدیریت جهادی است. باید فعالیت‌های خود را در این مسیر ادامه بدهیم و به وعده‌های‌مان عمل کنیم و از هیچ انتقاد و شانتاژی هم نترسیم. برخی برای حضور من در این سمت انتقادهایی داشتند که باید گفت، هر کسی که قرار است در سمت مدیریت یک مجموعه قرار بگیرد، لزوماً نباید متخصص آن حوزه باشد بلکه همین که بتواند مدیر تحولی و جهادی باشد کافی ا‌ست و صرف دانستن تمامی جزئیات آن مجموعه لازم نیست.
 
کتابخانه مجلس، پاتوقی برای اهالی اندیشه و فکر است
علیرضا معاف، قائم‌مقام رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی گفت: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی در دوره جدید همچون گذشته، خانه کتابداران، کتاب‌دوستان، اندیشمندان و پژوهشگران خواهد بود. 
 
وی عنوان کرد: حوزه کتاب و نشر، بیش از سایر مکتوبات می‌تواند به نظام جمهوری ایران و مدیریت نظام اسلامی کمک کند و به‌همین دلیل کاربست جدیدی در کتابخانه مجلس با نظر مساعد محمدباقر قالیباف، رئیس جدید مجلس و غلامرضا قاسمیان، رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی طراحی شد. کتابخانه مجلس در قالب این کاربست در بازه زمانی یک ساله با شکل‌دهی مربع و چهار ضلعی از نظام دانشگاهی، پژوهشگاهی، اندیشگاهی و نخبگانی با خاصیت تشکیلاتی، هویتی، گفتمانی و مفهومی را شکل می‌دهد. باید نظام ارتباطی غایتمندی میان این چهار نظام با ساختار حاکمیتی نظام جمهوری اسلامی تشکیل بدهیم.
 
وی ادامه داد: کتابخانه مجلس علاوه بر وظایف ذاتی، سنتی و همیشگی خود باید این نوع کارها را نیز در دستور کار قرار بدهد که نمونه‌هایی از آن نیز شروع شده‌است. این مکان محل و خانه امن و پاتوق اندیشه و حوزه قلم و فکر خواهد بود.
 
قائم‌مقام رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی اشاره کرد: پایه کار و نظام ما باید مسائل پارلمان و نظام مجلس باشد و توقع  ریاست مجلس از ما هم همین است، در این راستا نیز کتابخانه مجلس شانه زیر بار این کار داده‌است تا تفکر و پژوهش را در خدمت مسائل نظام کشور و انقلاب جدی‌تر ادامه بدهد. کتابخانه مجلس این ظرفیت بالقوه را دارد و امیدوارم که بتوانیم این ظرفیت بالقوه را به بالفعل تبدیل کنیم.
 
وی افزود: در این مسیر به سراغ دانشمندان و پژوهشگران خواهیم رفت و مسائل این حوزه را با آن‌ها پیگیری خواهیم کرد؛ همچنین تقاضا داریم تا با کتابخانه‌ها هم‌افزایی کنیم. تاکنون نیز با ۵۲ پژوهشکده و دانشکده ارتباط گرفتیم که در حال تعامل و فعالیت‌های مشترک هستیم.
 
معاف در پایان سخنانش عنوان کرد: ازجمله برنامه‌های پیش‌رو در این حوزه، طراحی و برگزاری نشست‌های اندیشمندانه با حضور ۶۰ اندیشکده و اندیشگاه و پژوهشکده با هدف اکوسیستم اندیشگاه جمهوری اسلامی ایران (نما)، برگزاری نشست‌های اندیشه‌ورزی با پژوهشگاه‌ها با هدف تعامل دوسویه میان نظام اندیشگاهی و پژوهشگاهی با کتابخانه مجلس، برگزاری نشست متن‌خوانی نسخه‌های قدیمی با حضور طلاب و دانشجویان است تا بتوانیم کتابخانه مجلس را محل پرخروش و پر رفت‌وآمد و محلی برای اهالی فکر و نظریه کنیم که اتفاق مبارکی در دوره جدید مدیریت این مجموعه است. البته باید گفت، در تلاش هستیم تا کارهای خوب در دوران مدیریت گذشته را به شکل مستمر ادامه بدهیم.
 
خلاء اندیشه‌ورزی باید در کتابخانه مجلس شورای اسلامی برطرف شود
شهریار زرشناس، معاون پژوهش کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی بیان کرد: با فرصتی که با تغییر رویکرد در اختیار کتابخانه مجلس قرار گرفته‌است، باید بتوانیم که جریان اندیشه‌ورزی را معطوف به زمان حال و زمانه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم، همسو کنیم؛ چراکه تفکر امری تاریخ‌مند بوده و با زمان پیوند ذاتی دارد.
 
وی افزود: خلائی که در کتابخانه مجلس شورای اسلامی وجود دارد، این است که اندیشه‌ورزی وجه انضمامی نداشت و معطوف به مسائل عینی، زمان و مکان نبود و باید جای این خلاء را پُر کنیم. برای رسیدن به این هدف نیز، نشریه‌ای را درحال طراحی و اجرا داریم که از نزدیک با مسائل جامعه روبه‌رو شود و از دغدغه و نیاز مردم سخن بگوید.