به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در فارس، بیش از 6 ماه از فرصت یک ساله پایتختیِ کتاب شیراز می‌گذرد و به‌تازگی نیز معاون فرهنگی شهردار شیراز از اعلام نامزدی رسمی این شهر برای پایتختی کتاب جهان خبر داده است؛ اما در این مدت چه اقداماتی در پایتخت کتاب ایران صورت گرفته و شیراز در 6 ماه آینده شاهد چه تحولاتی در حوزه کتاب خواهد بود؟
 
معاون فرهنگی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا با بیان اینکه از اقدامات صورت‌گرفته در 6 ماه گذشته راضی نیست، می‌گوید: معتقدم رویکرد فرهنگی دیگر دستگاه‌های فرهنگی شیراز مناسب نبوده است.

مهدی امیدبخش با اشاره به سکانداری شهرداری‌ها در حوزه فرهنگ و هنر در اغلب کلانشهرهای جهان می‌افزاید: با آنکه شهردار شیراز با شعار رویکرد فرهنگی بر سر کار آمد، اما متاسفانه انتظارات فرهنگی از این ارگان هنوز برآورده نشده است.
 
باید از امکانات فضای مجازی بهتراستفاده می‌کردیم
امیدبخش از آنچه «نبود گفت‌وگو میان دستگاه‌های فرهنگی شیراز» می‌خواند، گلایه‌مند است و می‌افزاید: معتقدم نتوانستیم از فرصت پایتختی کتاب ایران به‌خوبی استفاده کنیم.

معاون فرهنگی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس با بیان اینکه در شرایط همه‌گیری کرونا، نیازمند تغییر ساختار در برنامه‌های فرهنگی بوده‌ایم، توضیح می‌دهد: اما این اتفاق رخ نداد؛ حال آنکه می‌توانستیم در روند اجرای برنامه‌ها، از فضای مجازی به بهترین شکل استفاده کنیم.
 
نمی‌توان از پشت میز و صندلی با اهالی فرهنگ تعامل کرد!
وی در ادامه با بیان اینکه سکاندار حوزه فرهنگ و هنر در هر ارگان و دستگاهی باید از حوزه فرهنگ و هنر، نویسندگان، هنرمندان، مؤلفان و فرهنگ‌وران شناخت کامل، جامعه و تعامل رودررو داشته باشد، این پرسش را مطرح می‌کند که: «معاون فرهنگی شهردار شیراز در مدت مسئولیت خود، تا چه اندازه این شناخت را به دست آورده است؟».
 
منتقد عملکرد خود و مجموعه ارشاد هستم
مهدی امیدبخش با بیان اینکه ما به‌عنوان متولیان فرهنگ، نمی‌توانیم از پشت میز و صندلی خود با فرهنگ‌وران تعامل داشته باشیم، می‌افزاید: من به عملکرد خود و مجموعه اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز انتقاد دارم. متاسفانه هیچ‌کس پرسشگر و منتقد ما مسئولان فرهنگی نیست و به همین دلیل است که متولیان فرهنگ نیز نسبت به داشتن دغدغه جدی نسبت به حوزه فرهنگ و هنر بی‌اعتنا شده‌اند.
 
شهرداری تمامی تعهدات را با جدیت پیگیری کرده است
در همین حال، معاون فرهنگی و هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا با بیان اینکه شیراز پس از کسب عنوان پایتختی کتاب ایران 32 پروژه را به‌عنوان پروژه‌های سال 1399 پیشنهاد کرده بود، می‌گوید: از این تعداد، اجرای 19 پروژه بر عهده شهرداری شیراز بوده که همه آن پروژه‌ها در دست اقدام یا پیگیری است.

به گفته فرزاد صدری، شهرداری شیراز تمامی تعهدات خود در حوزه پایتختی کتاب ایران را با جدیت تمام (بجز برخی پروژه‌های نرم‌افزاری که در شرایط همه‌گیری کروناویروس امکان‌پذیر نبوده است) انجام داده است.
 
بسیاری از پروژه‌های شهرداری در هفته کتاب به بهره‌برداری می‌رسد
معاون فرهنگی، هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز سپس با اشاره به مشکلات شیراز در حوزه زیرساخت‌های مربوط به کتاب می‌افزاید: از همین رو تلاش شده که اغلب پروژه‌ها در حوزه زیرساختی تعریف شود و شاید به‌همین دلیل بوده که این فعالیت‌ها هنوز به چشم نیامده است.

صدری با اعلام اینکه بسیاری از پروژه‌های شهرداری شیراز در حوزه کتاب در هفته کتاب امسال (آبان‌ماه) به بهره‌برداری می‌رسد، می‌افزاید: با این حال شهرداری شیراز افزون بر 19 پروژه‌ای که متعهد به انجان آن‌ها بوده، 5 پروژه را نیز به صورت ابتکاری آغاز کرده و در دست انجام دارد.
 
پروژه‌های ابتکاری: اتوبوس کتاب، بوستان موضوعی کتاب و باغ مطالعه
وی در ادامه به برخی از این پروژه‌ها اشاره می‌کند: یکی از این پروژه‌ها اتوبوس کتاب است که تاکنون پیشرفتی 90 درصدی داشته است و در هفته کتاب رونمایی می‌شود.

به گفته معاون فرهنگی و هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز، ساخت سردیس زنده‌نام زین‌العابدین بلادی (قدیمی‌ترین کتابفروش معاصر شیراز)، ابواسحاق اطعمه و مکتبی شیرازی (دو چهره ادبی شیراز) نیز از دیگر پروژه‌های شهرداری شیراز است که هم‌اکنون در دست انجام است.
 
حمایت شهرداری شیراز از اپلیکیشن قاصدک (نرم‌افزار کتابفروشی سیار) و برگزاری فراخوان اِلِمان پایتختی کتاب، انتخاب و نصب آن در شهر شیراز، از دیگر پروژه‌هایی است که صدری از آن نام می‌برد و یادآور می‌شود: بوستان موضوعی کتاب و باغ مطالعه کتاب از دیگر پروژه‌های مهم شهرداری است که هم‌اکنون در شورای شهر شیراز در دست بررسی است.
 
تجهیز فرهنگسراها به کتابخانه عمومی و سالن مطالعه
معاون فرهنگی و هنری سازمان شهرداری شیراز سپس با اشاره به بهره‌برداری از طرح «درنگ‌گاه کتاب» (فضایی انسان‌محور بر مبنای کتاب در مساحت 4500 مترمربع) تا پایان سال می‌افزاید: افزون بر این‌ها، احداث دو قرائت‌خانه (با ظرفیت بیش از 60 نفر) و دو کتابخانه عمومی (با ظرفیت بیش از 4000 جلد کتاب) در دو فرهنگسرای بزرگ‌مقیاس شیراز (فرهنگسراهای محمد بهمن‌بیگی و شهروند) که در مناطق کم‌برخوردار شیراز قرار دارند، نیز در دست انجام است.
 
به گفته صدری تجهیز دو فرهنگسرای کارآفرینی و علوی به بیش از 4000 جلد کتاب و سالن مطالعه 20 نفره نیز صورت گرفته و در هفته کتاب به بهره‌برداری می‌رسد.

معاون فرهنگی و هنری سازمان فرهنگی شهرداری شیراز ایجاد کتابخانه در خانه ژیمناستیک، افزایش تعداد تاکسیرانان دوستدار کتاب به 55 تاکسی و اجرای فاز سوم شبکه آتش‌نشانان دوستدار کتاب را از دیگر اقدامات شهرداری در حوزه کتاب عنوان می‌کند.
 
فرزاد صدری با اشاره به انجام پروژه‌های نرم‌افزاری موضوعی کتاب در سال گذشته همچون «شکوفه‌های کتاب» (تجهیز دو مدرسه در مناطق کم‌برخوردار به کتابخانه کودک)، طرح سینما کتاب (اکران فیلم‌های اقتباسی در فرهنگسراهای شیراز، هم‌زمان با روز سینما)، کتا‌ب‌گردانی دو هزار کودک با اتوبوس‌های گردشگری، پرفورمنس کتاب (اجرای نمایش‌های خیابانی با موضوعیت کتاب) می‌افزاید: امسال اما به خاطر همه‌گیری ویروس کرونا اجرای مجدد این طرح‌ها امکان‌پذیر نبود.
 
تعریف 24 پروژه کلان در شیراز برای کسب عنوان پایتختی کتاب جهان در سال 2022
معاون فرهنگی و هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز در پایان می‌گوید: مهم‌ترین تلاش شهرداری شیراز در حوزه کتاب در 4 ماه اخیر، تکمیل پرونده شیراز برای ارسال به یونسکو به‌منظور کسب عنوان پایتختی کتاب جهان در سال 2022 بوده است.

به گفته فرزاد صدری، شیراز در سال 2022 تنها شهر نامزد از کشور ایران خواهد بود و به منظور کسب عنوان پایتختی کتاب جهان، 24 پروژه کلان در این شهر تعریف شده و به‌زودی از آن‌ها رونمایی خواهد شد.
 
مدیریت فرهنگی شیراز نیازمند وحدت ارگانیک دستگا‌ه‌های مسئول است
اما نویسندگان شیراز چه انتظاری از متولیان پایتخت کتاب ایران دارند؟ احمد اکبرپور نویسنده حوزه کودک و نوجوان در پاسخ به این پرسش خبرنگار ایبنا می‌گوید: مدیریت فرهنگی شیراز نیازمند وحدت ارگانیک میان تمامی دستگاه‌های مسئول در حوزه فرهنگ است.
 
نویسنده «شب به خیر فرمانده» می‌افزاید: امروز که 6 ماه از کسب عنوان پایتخت کتاب ایران توسط شیراز می‌گذرد، دستگاه‌های فرهنگی مانند ادارات‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، کتابخانه‌های عمومی فارس، شهرداری شیراز، حوزه هنری و... باید به این نکته توجه کنند که چه اقداماتی برای بهبود وضعیت کتاب در شیراز می‌توانند انجام دهند؟
 
شهرداری کتاب‌های غیرزرد را هم عرضه کند!
اکبرپور در ادامه با بیان اینکه به‌عنوان مثال شهرداری شیراز می‌تواند در پارک‌ها، فرهنگسراها و فضاهای عمومی امکانی برای عرضه کتاب فراهم کند، یادآور می‌شود: مهم‌ترین نکته در برپایی چنین رویدادهایی، عرضه کتاب‌ها، ناشران و مولفان خوب و غیرزرد است.
 
نویسنده «امپراطور کلمات» با تأکید بر اینکه شهرداری باید در انتخاب کتاب‌ها و ناشران از نویسندگان و شاعران کمک بگیرد، می‌گوید: باید در نظر داشت که عرضه کتاب در فضاهای عمومی نباید تنها به کتاب‌ها و ناشران بی‌کیفیت خلاصه شود.
 
نویسنده نیازی به خرید صدقه‌وار کتابش از سوی ارگان‌ها ندارد
خالق «قطار آن شب» با تأکید بر اینکه دستگاه‌های فرهنگی شیراز باید به دلیل پایتختی کتاب ایران توسط شیراز، به معرفی و عرضه آثار نویسندگان بومی بپردازند، می‌افزاید: ما نویسندگان به خرید صدقه‌وار کتاب‌هایمان ازسوی ارگان‌ها نیازی نداریم؛ اما به‌عنوان نویسنده و مؤلف حق داریم که کتاب‌هایمان دست‌‌کم به همشهری‌هایمان معرفی شود و در دسترس آن‌ها قرار گیرد.
 
نمایشگاه سیار آثار نویسندگان بومی در محلات برپا کنید
نویسنده «کشکول تحت ویندوز» سپس به شهرداری شیراز پیشنهاد می‌کند نمایشگاه‌های سیار کتاب از آثار نویسندگان بومی فارس را در تمامی محلات و مناطق شهر برپا کند و می‌گوید: در این راستا دستگاه‌های متولی می‌توانند از طریق ایجاد تسهیلاتی مانند معافیت مالیاتی و...، شرایطی را فراهم کنند که فروشندگان یا برگزارکنندگان نمایشگاه‌های سیار کتاب بتوانند بدون دغدغه به معرفی آثار نویسندگان بومی بپردازند.
 
اکبرپور سپس با بیان اینکه متولیان فرهنگ نیازمند دیدار و گفت‌وگو با نویسندگان و شاعران هستند، می‌افزاید: باید دیدارهای منظم میان مدیران و نویسندگان برگزار شود تا مدیران فرهنگی از نزدیک با آرا و انتقادات اهالی فرهنگ آشنا شوند.
 
شیراز نیازمند باغ کتاب است
وی در ادامه با اشاره به اینکه شیراز نیازمند یک باغ کتاب - همچون باغ کتاب تهران - است، می‌گوید: امروز که شیراز پایتخت کتاب ایران است، به وجود فضایی همچون باغ کتاب نیاز داریم؛ فضایی فرهنگی که شهروندان در عین گذران اوقات فراغت خود، مجسمه‌ها، تابلوها و آثار نویسندگان و شاعران را مشاهده کنند، با کتاب‌ها، نویسندگان و شخصیت‌های داستانی آشنا شوند و در فضایی فرهنگی گفت‌وگو کنند.