وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم به ویژگیهای آیتالله تسخیری اشاره کرد و گفت: محتوای غنیای که آیتالله تسخیری در ادای گفتوگوها داشت و تسلطی که در فضای اجتماعی و سیاسی ایران و جهان اسلام و فرا جهان اسلام داشت، ایشان را شخصیتی برجسته میکرد؛ علاوه بر اینکه محتوای گفتوگوی ایشان بسیار قابل توجه بود و در محافلی که شرکت میکرد، مخاطبان با شخصیتی خبره در مسائل علمی و جاری مواجه بودند.
وی در ادامه به ادب و زبان فاخر این شخصیت دینی اشاره کرد و گفت: نکته بعدی ادب و زبان فاخر آیتالله تسخیری در گفتوگو بود. او به اعتبار اینکه در حوزه واژهسازی و زبان واژگانی بسیار ماهر بود و مایه اعجاب زباندانان بسیاری میشد، این زبان فاخر به کمک مفاهیم بلند میآمد و در هر جلسهای که سخن میگفت، محتوای مطالب در زبان شیرین و ارزشمند ایشان ارائه میشد. همچنین روحیه خاص تعاملی و ارتباطی آیتالله تسخیری و ادب تواضعمدار او از ویژگیهای دیگر آیتالله تسخیری است که در حوزه گفتوگو اهمیت دارد.
تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی یعنی تعبیر زبان گویای اسلام و تشیع برای آیتالله تسخیری؛ تعبیر بسیار قابل تأملی است و این معنا واقعا اغراقآمیز نبود. زیرا آیتالله تسخیری به تنهایی یک امت برای ارتباط بود.
صالحی در ادامه به ویژگی دیگری درباره این شخصیت دینی اشاره کرد و گفت: آیتالله تسخیری یک شخصیت قرآنی بود. علمای حوزه به نحوی با قرآن ارتباط دارند اما اینکه قرآن در متن حیات علمی و دینی آنها قرار گیرد، مربوط به افراد خاصی میشود؛ مانند آیتالله تسخیری که توانست کتاب «المختصر للقرآن الکریم» را در 30 سال عرضه کند. درباره این تفسیر سخنان زیادی میتوان گفت. نخستین مورد اشاره به واژه المختصر است اینکه ما میتوانیم در یک ارتباط سریع و پرمحتوا مفاهیم قرآنی را عرضه کنیم و اینکه مخاطب آن جوانان باشند، بسیار اهمیت دارد. این نکته از لحاظ فرمبندی نشان میدهد که «المختصر للقرآن الکریم» اثر نفیسی است. دومین مسأله از نظر محتواست، اینکه در تفسیر ما باید مشابه یک نقاشی هر نقطه در ارتباط با مفهوم کلی نقاشی باشد هر کلمه در قرآن نباید در خلأ مفهومی در کل قرآن باشد و این نگاه شبکهای در تفسیر ایشان وجود دارد.
وی در ادامه به نکته بعدی درباره این کتاب اشاره کرد و گفت: سه ساحت برای انسانها در نظر گرفته شده؛ نخست ساحت بینش، جهانبینی و عقیده، دوم ساحت عواطف، انگیزهها و غرایز و سوم ساحت اراده. قرآن با این سه ساحت انسانها ارتباط برقرار کرده و هرکدام از آیههای قرآن با این سه ساحت انسان ارتباط برقرار کرده است؛ اینکه چگونه میتوانیم مفاهیم وحیانی را با ساحتهای وجودی انسان ارتباط دهیم ویژگی بعدی این تفسیر است. آیتالله تسخیری مأنوس با قرآن بود و ما میتوانیم انس او را با مفهوم قرآنی درک کنیم.
وی افزود: نکته سوم شخصیت تقلیلگرا و وحدتگرایانه آیتالله تسخیری است. چیزی که او را از شخصیتهای تقلیلگرا متمایز میکند این است که در مرحله نخست آیتالله تسخیری معتقد بود که ما باید یک اهداف کلان برای دین و قرآن بدانیم. او تقلیل و وحدت را به عنوان اهداف کلان دین و قرآن میدانست و اگر ما با این نگاه به مسایل نگاه کنیم نوع رویکرد ما به بحثهای وحدتگرایانه تغییر میکند. این نگاه بسیاری از چیزها را تغییر میدهد و میتوان درک کرد که چگونه رفتار و نگاه آیتالله تسخیری مبتنی بر این نگاه منظومهگرا به دین است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه به منشور تقلیلگرایی آیتالله تسخیری اشاره کرد و آن را مبتنی بر 4 اصل یافتن و شناخت مشترکات، توسعه مشترکات، همکاری براساس مشترکات و در مواردی دوری از طرح اختلافات مذاهب به دلیل توجه به هدف کلان دین و قرآن عنوان کرد و گفت: ما نمیخواهیم بگوییم مذاهب اختلاف ندارند اما اصل چهارم این است که گاهی باید از طرح اختلاف فاصله گرفت در راستای هدف کلی دین و قرآن.
صالحی ارتحال آیتالله تسخیری را ضایعه بزرگی برای جهان اسلام و جهان تشیع و ملت ایران دانست و گفت: ما زبان گویایی را از دست دادیم که شاید به این راحتی فقدانش جبرانپذیر نباشد امیدواریم بتوانیم نوع نگاه ایشان را در جامعه فرهیخته جهان اسلام تداوم بخشیم.
در پایان این مراسم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از کتابهای آیتالله تسخیری بازدید کرد.
نظر شما