او یکی از قدیمیترین روزنامهنگاران علم در ایران است که فعالیتهای مطبوعاتی خود را از سال 1359 در ماهنامه دانشمند آغاز کرد. در دهه 60 سردبیر نشریه «کیهان علمی» بود و سپس ماهنامه «مرزهای بیکران فضا» را در سال 1369 بنیان نهاد که فعالیت آن تا سال 1372 ادامه داشت. سیروس برزو بیش از 1700 مقاله در نشریههای دانشمند، دانستنیها، آسمان شب، اطلاعات علمی، نوآور، هوافضا، فضانورد و فناوری فضایی نوشته و «در آرزوی پرواز»، «نخستینهای فضانوردی: از آغاز تا امروز»، «فضا و فضانوردی»، «حوادث فضایی»، «یوری گاگارین، دهقانزادهای که راه فضا را گشود»، «راهنمای سفر به مسکو» و «سفر به فضا» ازجمله کتابهای اوست.
از دیگر فعالیتهای سیروس برزو میتوان به تدریس زبان فارسی در دانشگاههای روسیه، تأسیس مرکز فرهنگی فردوسی در مسکو، تأسیس و سردبیری ماهنامه «پیوند» به زبانهای فارسی و روسی اشاره کرد. در سال 1392 جایزه انجمن ترویج علم ایران به او تعلق گرفت که در اعتراض به بیتوجهی مسئولان سازمان فضایی ایران به امر ترویج دانش فضایی و وضعیت نابسامان مروجان فضانوردی در ایران از پذیرش آن خودداری کرد.
دلیل کمتوجهی به برزو شاید این بود که دکتر نبود!
ابراهیم حسنبیگی؛ نویسنده بیش از 140 جلد رمان، داستان کوتاه و داستان کودک و نوجوان، از دوستان نزدیک سیروس برزو، در گفتوگو با خبرنگار ایبنا، بیان کرد: حدود 35 سال با سیروس برزو دوستی خیلی نزدیکی داشتم. از همان ابتدا جزو نادر افرادی بود که در ایران در حوزه هوافضا فعال بود. در برخی رسانهها ازجمله روزنامه کیهان نیز در دهه 60 تا 70 فعالیت داشت و اولین نشریه تخصصی هوافضا را هم در موسسه کیهان منتشر کرد. پس از آن نیز با بسیاری از نشریاتی که در این حوزه منتشر میشدند، همکاری میکرد.
وی افزود: یک اتفاق جالب در زندگی سیروس برزو، دو سفر به مسکو برای انجام برخی از کارهای پژوهشی بود که در این سفرها توانست در ارتباط با فضانوردان و پژوهشگران روسی، دانستهها و دانش خود را در زمینه هوافضا گسترش دهد. در سالهای زیادی که در روسیه بهسر برد با بسیاری از فضانوردان و موسسات هوافضای آنجا ارتباط نزدیک داشت.
این نویسنده گفت: در جریان همین دوستیها و ارتباطهای نزدیک با فضانوردان بزرگ و سرشناس روس، لوازم و هدایای ارزشمندی از آنها دریافت کرد که توانست در ایران موزهای با استفاده از این یادگاریها و دیگر ملزومات فضایی، ایجاد کند. در چند نوبت نیز نمایشگاهی از این لوازم و هدایا در مکانهایی همچون کتابخانه حسینیه ارشاد و فرهنگسراها برپا کرد.
حسنبیگی ادامه داد: سیروس برزو، محصول مطالعات و تحقیقات خود را در قالب چند کتاب تدوین کرد. در سال 1387 در نشر ابراهیم چند کتاب وی ازجمله «حوادث فضایی» و «سفر به فضا» را به چاپ رساندیم. او در سال 1385 به کمک پاول وینوگرادوف؛ فضانورد روسی کارتپستالهایی از مینیاتورهای محمود فرشچیان را به فضا ارسال کرد. همچنین در سال 1390 به همت او نخستین قرآن چاپ جمهوری اسلامی ایران توسط الکساندر کالری؛ فضانورد روس به ایستگاه فضایی بینالمللی برده شد.
وی با اشاره به برخی از ویژگیهای بارز شخصیتی و علمی سیروس برزو، اظهار کرد: او انسانی بسیار جستجوگر و پژوهشگری بیقرار برای علم بود. بارها به او گفتم با اندوختههای علمی و تسلطی که به زبان روسی داری، چرا جایی بهصورت ثابت مشغول به فعالیت نمیشوی و فقط به تحقیق و پژوهش میپردازی که متأسفانه در ایران اعتبار و ارزش چندانی هم برای آن قائل نیستند. او همیشه از این موضوع ناراحت بود. میگفت میتوانم تمام دانش و اطلاعاتم را در اختیار سازمان هوافضا قرار دهم و دوستان فضانوردم را به ایران بیاورم تا از تجربیات فضایی آنها در تحقیقات خودمان استفاده کنیم، ولی به این امر و خواسته توجهی نشد.
نویسنده رمان «محمد»، گفت: دلیل این کمتوجهی به برزو شاید این بود که دکتر نبود و تحصیلات عالی دانشگاهی در حوزه هوافضا نداشت! سیستم غلط همراه با رانت و رابطهبازی در کشور باعث میشود افرادی با توانمندی و دانش او، جایگاه علمی درخوری نداشته باشند و با بیمهری مواجه شوند. در چند سال آخر زندگی با بیماری قند نیز دستوپنجه نرم کرد و روزهای آخر عمرش بسیار تلخ گذشت و همین بیماری زمینهای باعث شد در مبارزه با بیماری کرونا نتواند مقاومت کند. شاید بود و نبود آدمی از جنس برزو برای خیلیها در کشور ما مهم نباشد.
نظر شما