«ابراهیم علیپور»، هنرمند و عکاس مستند اجتماعی در کردستان، بعد از چاپ و انتشار کتاب «پیرشالیار» در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در کردستان، اظهار کرد: کتاب «پیرشالیار» حاصل 10 سال عکاسی از مراسم سنتی و آیینی پیرشالیار در منطقه هورامان است که بالغ بر 75 قطعه عکس از این مراسم طی این یک دهه، در این کتاب به چاپ رسیده است.
علیپور با بیان اینکه عکاسی از مراسم پیرشالیار را از سال 88 آغاز کرده است، ادامه داد: در طول سال‌های 88 تا 98 توانستم 8 سال آن را در مراسم پیرشالیار که هر ساله در بهمن‌ماه در هورامان برگزار می‌شود، حضور پیدا کنم. در طول این سالها قریب به 10 هزار قطعه عکس از این آئین گرفته‌ام که با نگاه مستند و جدای از زیباشناسی این مراسم و همفکری و نظر تعدادی از کارشناسان و عکاسان به نام و معروف دنیا قریب به 75 قطعه عکس برای چاپ کتاب پیرشالیار انتخاب شد.
علیپور با بیان اینکه عکاسی از مراسم پیرشالیار را از سال 88 آغاز کرده است، ادامه داد: در طول سال‌های 88 تا 98 توانستم 8 سال آن را در مراسم پیرشالیار که هر ساله در بهمن‌ماه در هورامان برگزار می‌شود، حضور پیدا کنم. در طول این سالها قریب به 10 هزار قطعه عکس از این آئین گرفته‌ام که با نگاه مستند و جدای از زیباشناسی این مراسم و همفکری و نظر تعدادی از کارشناسان و عکاسان به نام و معروف دنیا قریب به 75 قطعه عکس برای چاپ کتاب پیرشالیار انتخاب شد.
وی با بیان اینکه عکس‌های این کتاب با نگاه مستند به این مراسم انتخاب شده است، افزود: با بررسی عکس‌های 10 سال اخیر از مراسم پیرشالیار در هورامان، سیر تحولات در این روستای تاریخی به‌وضوح قابل مشاهده است؛ اینکه فضای هورامان از نظر معماری دستخوش چه تغییراتی شده است؛ تغییراتی که از نظر بافت فرهنگی و سنتی بودن منطقه، بسیار قابل تامل است.
این هنرمند عکاس کُرد با اشاره به پیشینه مراسم پیرشالیار در این خطه، گفت: شاه بخارا شرط می‌کند اگر کسی دختر زیبا ولی بیمارش را شفا دهد، او را به عقدش درمی‌آورد. خبر پخش می‌شود و طبیب‌ها جلوی کاخ بخارا به صف می‌شوند اما نسخه شفابخش بهار خاتون جایی در اقلیم کردستان پیچیده می‌شود، به دست قدیسی به نام پیرشالیار. از آن زمان به بعد، مردم هورامان تخت مراسم عروسی آن‌ها را هر سال طی سه روز جشن می‌گیرند.
وی اضافه کرد: سالگرد ازدواج پیرشالیار و دختر شاه بخارا، سال‌هاست که در نیمه زمستان در روستای هورامان تخت در کردستان برگزار می‌شود. این جشن متشکل از مراسم قربانی، پختن آش نذری و انجام مراسم عرفانی و دف‌نوازی است.
علیپور با بیان اینکه مجموعه عکس‌های این کتاب در 84 صفحە و در قطع خشتی به چاپ رسیده است، عنوان کرد: این کتاب بە سە زبان کُردی، فارسی و انگلیسی تدوین و با حمایت موزه آسیا پسفیک لهستان و دانشگاه یاگیلونسکی کراکوف به‌رنگ سیاه و سفید به چاپ رسیده است.
این هنرمند عکاس کُرد با اشاره به پیشینه مراسم پیرشالیار در این خطه، گفت: شاه بخارا شرط می‌کند اگر کسی دختر زیبا ولی بیمارش را شفا دهد، او را به عقدش درمی‌آورد. خبر پخش می‌شود و طبیب‌ها جلوی کاخ بخارا به صف می‌شوند اما نسخه شفابخش بهار خاتون جایی در اقلیم کردستان پیچیده می‌شود، به دست قدیسی به نام پیرشالیار. از آن زمان به بعد، مردم هورامان تخت مراسم عروسی آن‌ها را هر سال طی سه روز جشن می‌گیرند.
وی اضافه کرد: سالگرد ازدواج پیرشالیار و دختر شاه بخارا، سال‌هاست که در نیمه زمستان در روستای هورامان تخت در کردستان برگزار می‌شود. این جشن متشکل از مراسم قربانی، پختن آش نذری و انجام مراسم عرفانی و دف‌نوازی است.
علیپور با بیان اینکه مجموعه عکس‌های این کتاب در 84 صفحە و در قطع خشتی به چاپ رسیده است، عنوان کرد: این کتاب بە سە زبان کُردی، فارسی و انگلیسی تدوین و با حمایت موزه آسیا پسفیک لهستان و دانشگاه یاگیلونسکی کراکوف به‌رنگ سیاه و سفید به چاپ رسیده است.
وی همچنین گفت: پروفسور کرینبروک استاد و مدیر ایرانشناسی دانشگاه گوتینگن آلمان و از ایران‌شناسان برجسته حال حاضر دنیا و جلال شمس آذران، عکاس مطرح تبریزی، دو مقدمه بر این کتاب نوشتەاند.
این هنرمند کُرد که به 30 کشور جهان سفر و از آداب و رسوم ملت‌های مختلف عکاسی کرده است، ماندگارترین میراث یک هنرمند را کتاب برشمرد و افزود: در بسیاری از کشورهای و شهرهای مختلف کشور و دنیا نمایشاه انفرادی و گروهی داشته‌ام اما به نظرم ماندگارترین میراث برای یک هنرمند عکاس، کتاب است؛ چراکه فضای مجازی و اجتماعی امروز و سرعت تولید عکس، باعث فراموشی آثار می‌شود و کتاب می‌تواند این آسیب را رفع کند.
علیپور در ادامه این گفت‌وگو از عدم حمایت مسئولان از هنرمندان گلایه و اضافه کرد: وقتی یک هنرمند سال‌های زیادی از عمرش را برای کاری صرف می‌کند، انتظار دارد برای کارش ارزش قائل شوند و حمایت شود؛ نه اینکه با نظرات غیرکارشناسی سنگ جلوی پایش بیندازند.
وی با بیان اینکه «صفر تا صد این کتاب را خودم انجام داده‌ام»، در عین حال از کمک و یاری دوستانش قدردانی و یادآوری کرد: اگر مسائلی همچون خرید کاغذ با کیفیت، گرانی دلار، کمبود کاغذ، مشکللات حوزه چاپ و نشر و عدم حمایت مسئولان سد راه علاقه‌مندان به چاپ کتاب نبود، امروز شاهد میراث‌های ماندگار بیشتری از هنرمندان و فعالان کشور بودیم که کمک زیادی به شناساندن فرهنگ و آداب و رسوم مردمان این سرزمین به جهانیان می‌کرد.
علیپور با اذعان به اینکه کتاب «پیرشالیار» می‌تواند در ثبت جهانی هورامان تاثیر زیادی داشته باشد، بیان کرد: این کتاب گویای فرهنگ 10 سال گذشته مردم این منطقه است که متاسفانه با سختی زیادی توانستم یک نسخه از کتابم را به دست نماینده یونسکو در هورامان برسانم.
این عکاس هنرمند در معرفی خود نیز گفت: سال‌هاست عکاسی می‌کنم و با دوچرخه در جستجوی عکس‌ها، لحظه‌ها و داستان‌ها سفر می‌کنم. سفر با دوچرخه را ترجیح می‌دهم؛ چون بی‌واسطه با مردم و محیط اطراف در ارتباطم. سرعت محدودش هم باعث می‌شود با دقت و حضور بیشتری پیرامونم را مشاهده کنم.
این هنرمند کُرد که به 30 کشور جهان سفر و از آداب و رسوم ملت‌های مختلف عکاسی کرده است، ماندگارترین میراث یک هنرمند را کتاب برشمرد و افزود: در بسیاری از کشورهای و شهرهای مختلف کشور و دنیا نمایشاه انفرادی و گروهی داشته‌ام اما به نظرم ماندگارترین میراث برای یک هنرمند عکاس، کتاب است؛ چراکه فضای مجازی و اجتماعی امروز و سرعت تولید عکس، باعث فراموشی آثار می‌شود و کتاب می‌تواند این آسیب را رفع کند.
علیپور در ادامه این گفت‌وگو از عدم حمایت مسئولان از هنرمندان گلایه و اضافه کرد: وقتی یک هنرمند سال‌های زیادی از عمرش را برای کاری صرف می‌کند، انتظار دارد برای کارش ارزش قائل شوند و حمایت شود؛ نه اینکه با نظرات غیرکارشناسی سنگ جلوی پایش بیندازند.
وی با بیان اینکه «صفر تا صد این کتاب را خودم انجام داده‌ام»، در عین حال از کمک و یاری دوستانش قدردانی و یادآوری کرد: اگر مسائلی همچون خرید کاغذ با کیفیت، گرانی دلار، کمبود کاغذ، مشکللات حوزه چاپ و نشر و عدم حمایت مسئولان سد راه علاقه‌مندان به چاپ کتاب نبود، امروز شاهد میراث‌های ماندگار بیشتری از هنرمندان و فعالان کشور بودیم که کمک زیادی به شناساندن فرهنگ و آداب و رسوم مردمان این سرزمین به جهانیان می‌کرد.
علیپور با اذعان به اینکه کتاب «پیرشالیار» می‌تواند در ثبت جهانی هورامان تاثیر زیادی داشته باشد، بیان کرد: این کتاب گویای فرهنگ 10 سال گذشته مردم این منطقه است که متاسفانه با سختی زیادی توانستم یک نسخه از کتابم را به دست نماینده یونسکو در هورامان برسانم.
این عکاس هنرمند در معرفی خود نیز گفت: سال‌هاست عکاسی می‌کنم و با دوچرخه در جستجوی عکس‌ها، لحظه‌ها و داستان‌ها سفر می‌کنم. سفر با دوچرخه را ترجیح می‌دهم؛ چون بی‌واسطه با مردم و محیط اطراف در ارتباطم. سرعت محدودش هم باعث می‌شود با دقت و حضور بیشتری پیرامونم را مشاهده کنم.
وی ادامه داد: عکاسی مستند اجتماعی با تمرکز روی جامعه‌شناسی و ادیان حوزه مورد علاقه‌ی من بوده که ماحصل آن سفر به بیش از 30 کشور دنیا و انجام پروژه‌های عکاسی در همین راستا بوده است. از دستاوردهای این سفرها برگزاری چند ورکشاپ عکاسی در کشورهای مختلف دنیا، کارگردانی دو فیلم مستند، برگزاری چندین نمایشگاه انفرادی، و کسب بیش از 40 مقام ملی و بین‌المللی در عکاسی هستند. مفتخرم که آخرین پروژه‌ی خودم را در قالب این کتاب عکاسی به مخاطب هنردوست عرضه می‌کنم.
نظر شما