«در ستایش بطالت» نام یکی از مقالات مشهور برتراند راسل فیلسوف و اندیشمند مشهور بریتانیایی است که در سال ۱۹۳۲ در نشریات آن دوران منتشر شد. در سال ۱۹۳۵ این مقاله در کتابی با عنوان «در ستایش بطالت و چند مقاله دیگر» به چاپ رسید. بعدها انتشارات راتلج در مجموعه کلاسیکهای خود این مقالات را با مقدمهای از آنتونی گاتلیب منتشر کرد.
راسل که بجز منطق و فلسفه در مباحث جامعهشناختی و البته داستان نویسی نیز دستی بر آتش داشت و البته داستانهای او نیز از قوت ادبی خاصی برخوردارند، در مقاله «در ستایش بطالت» بر این عقیده است که اگر هر کس تنها چهار ساعت در روز کار کند هم نرخ بیکاری کاهش پیدا کرده و هم بر حظ و شادی مردم با توجه به افزایش ساعات فراغت، افزوده میشود.
بنابراین منطقدان مشهور در این مقاله خود از بیکاری و تنبلی دفاع نمیکند. او بر این عقیده است که ساعات کاری زیاد و افراط جامعه سرمایهداری بر انجام کار نه تنها مفید نیست بلکه اثر تخریبی زیادی هم دارد. به باور راسل ساعات کاری مردم در سطح جهان بسیار زیاد است و این به هیچ عنوان فضیلت نیست. بلکه در این میان باید به دلیل پیشرفت تکنولوژیک و فراهم شدن ماشینهای صنعتی ساعات کاری فرد و کمیت کار او کم شده و با افزایش کیفیت کار، ساعات فراغت بیشتری برای انسانها فراهم شود.
به باور او اگر ساعات کار کم شود، کارمندان و کارگردان میتوانند بیشتر به علاقهمندیهای شخصی، روحی و حتی معنوی خود برسند و این مساله حتی باعث افزایش کیفیت کار هم میشود، چرا که شوق به زندگی را میان افراد بیشتر میکند. یعنی اگر مردم در زندگی خود احساس لذت و رضایت کنند وضعیت بهتر میشود تا اینکه بخواهند ساعتها کار کنند.
او در پرداختن به این موضوع به سیاست دولت، اقتصاد و قانون گذاری هم میپردازد. پس کار زیاد از نظر راسل فضیلت نیست و تبلیغ فضیلت بودن آن را فقط سرمایهدارها انجام دادهاند. این کار با کیفیت است که فضیلت دارد. تنها اثر روزانه هشت ساعت کار بیگانه کردن کارمندان و کارگران با پدیداری به نام «کار» است.
نظر شما