مصطفی اسماعیلی شایان؛ نویسنده کتاب «اصول طراحی و کاربرد سامانه‌های خورشیدی» در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، درباره این اثر بیان کرد: اساس ایده کتاب از اهمیت انرژی در کشور ایران شکل می‌گیرد که نزدیک به پنج تا هفت سال نگارش آن به طول انجامیده و تمرکز اصلی آن بر منابع انرژی پاک در کشور است. این اثر می‌تواند منبعی مهم برای طراحی و کاربردها در زمینه انرژی خورشیدی در ایران باشد.
 
وی افزود: بخش عمده کتاب حاصل تحقیقات دانشجویانی است که در زمینه انرژی و انرژی‌های نو تحقیق و يژوهش کردند، مانند فناوری انرژی، اقتصاد انرژی، سیاستگذاری‌های مهم در بحث انرژی و غیره.  
 
اسماعیلی گفت: این کتاب می‌تواند در خلق ایده برای مخاطبان حائز اهمیت باشد چراکه در صورت اجرایی شدن این ایده‌ها، تأمین انرژی در سطوح بالا و خانگی می‌تواند به کاهش مصرف بینجامد.  
 
وی با اشاره به تنوع اقلیمی و ارتباط آن با تأمین انرژی، تصریح کرد: وقتی می‌خواهیم یک اقلیم را با اقلیم دیگری مقایسه کنیم، باید این دو در یک ترازوی واحد قرار بگیرند. این مولفه می‌تواند در انتخاب مکان مناسب برای تأمین انرژی برای پژوهشگران با اهمیت باشد. در واقع پژوهشگران پارامترهای مختلفی را برای راه‌اندازی استفاده از انرژی‌های نو مدنظر قرار می‌دهند.  
 
اسماعیلی ادامه داد: اگر بخواهیم فناوری را درنظر بگیریم باید بدانیم که کشور مدنظر چقدر دارای امکانات فناورانه است و تا چه حد می‌توان بر مبنای این امکانات درست اقدام کرد. از سال 1913 پایه‌های انرژی‌های فسیلی در ایران شکل گرفت و ما به‌عنوان صادرکننده نفت شناخته شدیم. در این راستا باید دید ایران در زمینه دریافت انرژی دارای چه ظرفیت‌هایی است.
 
به گفته این کارشناس، کشورها را باید براساس اقلیمی که دارند مورد بررسی قرار داد. اساس اختلاف‌نظر میان طرفداران انرژی‌های تجدیدپذیر با حامیان انرژی‌های غیرتجدید‌پذیر هم همین امر است. ما باید کشورمان را با اقلیم‌های مشابه مقایسه و مورد بررسی قرار دهیم.
 
وی در پاسخ به این پرسش که «آیا با توجه به شرایط فعلی می‌توان استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر را در کشور به‌صورت گسترده عملی کرد یا خیر؟»، بیان کرد: در پاسخ به این پرسش باید بگویم بله می‌توان در کشور به سمت سامانه‌های خورشیدی هم در بحث تأمین محدود و مصرف خانگی و هم در بخش‌های بزرگ صنعتی و تجاری رفت. اما لازمه آن این است که تمام ظرفیت‌ها درنظر گرفته شود و با چشم باز به این موضوع نگریست. برای مثال بینالود، منجیل و چند مکان دیگر، سایت‌های ایده‌آل برای تأمین انرژی بادی هستند. در واقع پتانسیل غالب آن‌ها انرژی بادی است.
  اسماعیلی درباره تأثیر انرژی‌های فسیلی بر اقتصاد کشور نیز گفت: درمورد انرژی باید چشم‌انداز کلی‌تری را درنظر بگیریم؛ اقتصاد ما براساس فروش نفت در بازارهای جهانی سنجیده می‌شود و نزدیک به 93 درصد از عواید دریافتی کشور ما از این طریق است. در توضیح بیشتر باید گفت که در واقع می‌توانیم بگوییم مصرف انرژی ما می‌تواند بر اقتصاد تأثیر بگذارد. در واقع سهم وارد شدن ذخیره سرمایه از فروش سوخت‌های فسیلی 70 درصد است. البته ذکر این نکته هم اهمیت دارد که اقتصاد ما تنها مبتنی بر سوخت‌های فسیلی نیست، اما این سوخت‌ها تأثیر زیادی بر اقتصاد دارند.
 
به گفته این پژوهشگر، تنها برای تأمین تقاضا نمی‌توان استفاده از انرژی‌های نو را فراگیر کرد. همانگونه که پیشتر هم اشاره شد، امنیت دسترسی و فناوری، مولفه‌های مهم دیگری است که می‌تواند در این رابطه مورد اهمیت باشد.
 
این مولف اظهار کرد: اگر تا به امروز توجه چندانی به انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور نداشتیم، این نشان‌دهنده آن است که مدیران ما تا به امروز توجه زیادی به این امر نداشتند. به اعتقاد من در وهله نخست، باید پتانسیل‌های موجود شناخته و بعد تعریف شود تا در نهایت تسهیلات ویژه برای استفاده از آن‌ها داده شود.
 
وی افزود: در این شرایط مردم خودشان باید سبد انرژی خود را انتخاب کنند. یقین بدانید که مردم انرژی پاک را انتخاب می‌کنند، ضمن اینکه منابع نفت و گاز ما هم در صنایع پتروشیمی ارزش افزوده خود را پیدا خواهد کرد و آن موقع است که می‌توانند در بازارهای جهانی کمک‌رسان خوبی برای اقتصاد ما باشند.
 
به گفته اسماعیلی، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در یک مقیاس وسیع، نیازمند فناوری‌های بسیار پیچیده است و اینگونه نیست که هر فردی بخواهد به‌راحتی از انرژی باد و خورشید استفاده کند. این امر بستگی به شرایط اقلیمی و امکانات مورد استفاده در شهرها و کشورها دارد.
 
کتاب  «اصول طراحی و کاربرد سامانه‌های خورشیدی»  در بیست و هفتمین جشنواره کتاب سال دانشجویی جمهوری اسلامی ایران، به عنوان شایسته تقدیر معرفی شد.