به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) «آشفتگی سیاسی؛ شبکه‌های اجتماعی مجازی چگونه به کنش جمعی شکل می‌دهند؟» کتابی است به قلم «هلن مارگتس»، «پیتر جان»، «اسکات هیل» و «طاها یاسری» که با ترجمه محمد رهبری و به همت انتشارات کویر در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است. هادی خانیکی استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی نیز بر این اثر مقدمه‌ای نوشته است. هلن مارگتس استاد جامعه و اینترنت در دانشگاه آکسفورد و مدیر چند رشته‌ای آکسفورد نویسنده مسئول این کتاب است و این اثر توانسته برنده جایزه مکنزی انجمن مطالعات سیاسی بریتانیا در سال 2017 شود. همانطور که در معرفی کتاب آمده است پرسش اصلی در «آشفتگی سیاسی» این است که «در دوران سیطره شبکه‌های اجتماعی مجازی، کنش جمعی چگونه شکل می‌گیرد و اطلاعات اجتماعی موجود درون شبکه و رؤیت پذیری افراد درون شبکه‌ها چه تأثیری بر شکل گیری یک فعالیت جمعی می‌گذرد. به همین جهت نویسندگان این کتاب به تحلیل کلان داده‌ها می‌پردازند تا رفتار کاربران درون شبکه را تحلیل کنند. از این حیث، این کتاب روش جدیدی را جهت تحلیل کنش سیاسی کاربران شبکه‌های اجتماعی ارائه می‌دهد.»

نویسندگان این کتاب جهان سیاسی در شبکه‌های اجتماعی را بیش از حد ناهمگون، بسیار فردگرا، پر از هرج و مرج و نامناسب برای گفتگو به منظور احیای حوزه عمومی معرفی می‌کنند و به اعتقاد آن‌ها پس از انقلاب تلفن‌های هوشمند و با رشد و توسعه شبکه‌های اجتماعی مجازی، ماهیت کنش سیاسی دچار تحولات فراوانی شده است که شکل‌گیری کنش‌های جمعی از جمله این موارد است؛ امروزه به واسطه توسعه شبکه‌های اجتماعی مجازی، کنش جمعی ماهیتی آنلاین پیدا کرده‌اند و بسیاری از کنش‌های جمعی مانند تظاهرات و شورش‌های خیابانی که در فضای آفلاین شکل می‌گیرند نیز ریشه در فضای آنلاین دارند و از آنجا آغاز می‌شوند. نویسندگان برای رسیدن به پاسخ‌ پرسش‌های خود با تحلیل کلان داده‌ها در پی تحلیل رفتار کاربران شبکه‌های اجتماعی هستند و با توجه به ماهیت میان رشته‌ی این اثر، روشی نوین را برای تحلیل اطلاعات خود به کار گرفته‌اند و به این منظور علاوه بر تحلیل کلان داده‌ها به عوامل روان‌شناختی در شکل‌گیری یک کنش سیاسی نیز توجه کرده‌اند و بیان می‌کنند که امروزه عوامل روانشاختی بیش از عوامل شناخته شده‌ای چون جنیست و طبقه اجتماعی بر نحوه رفتار افراد موثر است. بر همین مبنا در این کتاب شاهد ارائه مدل جدیدی در تحلیل کنش سیاسی افراد هستیم که به پنج ویژگی شخصیتی شامل پذیرا بودن، وظیفه‌شناسی، برون گرایی، سازگاری و روان‌رنجوری متکی است.

نویسندگان این اثر کتاب خود را در 8 فصل اصلی سامان داده‌اند، در فصل نخست با عنوان «عمل جمعی به سمت دیجیتالی شدن حرکت می‌کند» نشان می‌دهند که چگونه اقدامات جمعی در جوامع گوناگون به سمت دیجیتای شدن حرکت کرده است در این فصل  به ظهور اینترنت و تأثیرات آن بر جنبش‌های اجتماعی در دهه‌های نخستین سده 21 میلادی پرداخته و اهمیت اینترنت در آن برجسته شده است.

فصل دوم کتاب با عنوان «مشارکت‌های سیاسی کوچک» به شکل متمرکزتری بر رابطه اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و فعالیت‌های جمعی می‌پردازد و بیان می‌کند که شبکه‌های اجتماعی به ویژگی دائمی «آب و هوای سیاسی» بدل شده‌اند. نویسندگان در این فصل توضیح می‌دهند که انواع جدید کنشگری که به واسطه شبکه‌های اجتماعی ایجاد شده ، باعث به محاق رفتن کنشگری‌های سنتی نظیر عضویت در سازمان‌های سیاسی شده است.

«آشفتگی» عنوان سومین فصل این کتاب است و نویسندگان ایده‌ای که شبکه‌های اجتماعی باعث بی ثباتی شده‌اند را در این فصل است که مطرح می‌کنند به دنبال این فصل، در بخش چهارم با عنوان «اطلاعات اجتماعی چگونه جهان را تغییر داد؟» تاثیر سطوح مختلف اطلاعات اجتماعی بر کنش کاربران شبکه‌های اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. در حقیقت محققان در فصل سه و چهار با بررسی حجم وسیعی از دادخواست‌های آنلاین (petition) به این پرسش، پاسخ می‌دهند که چه عواملی در موفقیت یا شکست یک کمپین مجازی مؤثر هستند و اطلاعات آنلاین هر کمپین، چه تأثیری بر میزان مشارکت در آن می‌گذارد.

فصل پنجم کتاب با عنوان «رویت پذیری» به یکی از عوامل مهم در مشارکت سیاسی افراد در شبکه‌های اجتماعی می‌پردازد و این موضوع را بررسی می‌کند که چگونه دیده شدن در این فضا افراد را به مشارکت بیتشر ترغیب می‌کند.

همانطور که اشاره شد این کتاب با ماهیتی میان رشته‌ای و نگاه به روانشاسی به رشته تحریر درآمده است و به همین دلیل فصل ششم کتاب با عنوان «اهمیت شخصیت» رابطه بین شخصیت، حساسیت به اطلاعات اجتماعی و رویت‌پذیری در شبکه‌های اجتماعی مورد توجه قرار گرفته و در فصل هفتم با عنوان «ماجرا از کجا شروع می‌شود» به تاثیر واکنش‌های افراد که برآمده از شخصیت آن‌هاست، به موفقیت یا شکست یک فعالیت یا جنبش جمعی می‌انجامد. در حقیقت در فصول ششم و هفتم، نویسندگان کتاب به بررسی سازوکارهای موجود در شکل‌گیری یک کمپین می‌پردازند و با روان‌شناسی افراد، رفتار آن‌ها را در پیوستن به یک کمپین یا سکوت در برابر آن مورد توجه قرار می‌دهند.

«از آشفتگی سیاسی تا پلورالیسم هرج و مرج» عنوان فصل هشتم و پایانی کتاب است. این فصل را می‌توان به نوعی نتیجه گیری کتاب هم به شمار آورد؛ نویسندگان در این بخش می‌گویند، افزایش استفاده از شبکه‌های اجتماعی باعث آشفتگی محیط سیاسی شده و بر عمل سیاسی به صورت عمومی تاثیر گذار بوده است، آن‌ها نتایج خود را در قالب مدل «پلورالیسم هرج و مرج» ارائه می‌کنند و در انتها برای رویارویی با این وضع به ارائه راهکار نیز می‌پردازند که مهم‌ترین تاکید آن‌ها لزوم نگاه میان رشته‌ای و استفاده از شاخه‌های مختلف علوم از زیستی تا ریاضی گرفته برای مواجه با پرسش‌های مبتنی بر تاثیرات اجتماعی و سیاسی شبکه‌های اجتماعی است.

«آشفتگی سیاسی؛ شبکه‌های اجتماعی مجازی چگونه به کنش جمعی شکل می‌دهند؟» نوشته «هلن مارگتس»، «پیتر جان»، «اسکات هیل» و «طاها یاسری با ترجمه  «محمد رهبری» در 336 صفحه، شمارگان 500 نسخه و قیمت 55 هزار تومان توسط  انتشارات کویر در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.