به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در خوزستان، کاووس حسن‌لی مدیر مرکز حافظ‌شناسی - کرسی پژوهشی حافظ در شیراز، در پنجمین روز از برگزاری پانزدهمین گردهمایی انجمن بین‌المللی ترویج زبان و ترویج ادب فارسی به میزبانی دانشگاه شهید چمران اهواز، در نشستی مجازی با عنوان «بازگشت به آغوش متن با نگاهی به شعر بیدل دهلوی» بیان کرد: امروزه در مطالعات ادبی‌مان به‌جای اینکه تمرکز بر خود متن باشد، بیشتر پیرامونِ متن خوانده می‌شود و چه در مراکز آموزشی و مطالعات آزاد مقیاسی که در مورد فردوسی، حافظ ، سعدی ، مولانا و ... خوانده می‌شود، درباره متن آفریده‌ی این شاعران نمی‌خوانیم.
وی مسئله‌ی مورد توجه در آثار پژوهشگران نسل اول را تمرکز بر خود متن دانست و گفت: آثار این نسل بر پایه مطالعات و تمرکز روی خود متن بود. اما متاسفانه جوانان در حال حاضر فاصله زیادی با خود متن دارند و عموماً دانش‌های آنان پیرامتنی است نه خود متن.
نویسنده مجموعه شعر «دگمه‌های گیج» اضافه کرد: برای فهم درست باید با متن درآمیخت و تنها با تماشا کردن از بیرون نمی‌توان به گوهرهای موجود در متن دست پیدا یافت، بلکه باید لباس بیگانگی را درآورده و شیرجه در متن فرو رویم و با یک درآمیختگی همه‌جانبه با متن است که در آن صورت ممکن است به شناخت درستی از متن رسیده و دستاوردهای بهتری فراهم کنیم.
حسن‌لی ضمن ابراز تاسف از فاصله گرفتن با متن و کمرنگ شدن این عنصر در ادبیات امروزی عنوان کرد: این موضوع شوربختانه روز به روز در حال کمرنگ شدن است و هرچند سخنوران از طریق این متن‌ها پیام‌ها را برای ما ارسال می‌کردند و باید برای دریافت درست و کامل این متن‌ها بتوانیم گیرندههایمان را تقویت و به درستی تنظیم کنیم.
وی ادامه داد: هر کدام از سخنوران ما گیرنده‌های مخصوص به خود را دارند و دریافت شعر سخنوران به همین گونه است و از یک مسیر فرکانس‌های خود را می‌فرستند. نمی‌توانیم گیرندههایمان را به طور مثال روی فردوسی متمرکز کنیم، اما توقع داشته باشیم شاملو و نیما را هم بفهمیم؛ به همین دلیل است که درک بعضی‌ها نسبت به کسان دیگر و دریافت‌شان مشکل‌تر است و بردباری بیشتری را می‌طلبد.
مدرس زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز گفت: شاعران اگر به یک گونه سخن بگویند، دنیا به دوزخ تبدیل می‌شود و شاعران باید به گونه‌های مختلف سخن گفته و هر کس باید دریافت خودش را داشته باشد.
دارنده‌ی کرسی حافظ پژوهی ادامه داد: برخی دوستان می‌گویند بیدل دهلوی که در هند بوده، چه ربطی به ما دارد؟ ناگفته پیداست که این سخن تا چه اندازه می‌تواند ناروا و ناشایست باشد. بسیاری از اندیشمندان و سخنوران میراث مشترک جهانی، متعلق به یک ملت نیستند؛ همانگونه که خیلی از شاعران و سخنوران بزرگ ما متعلق به همه‌ی جهان هستند. ما نمی‌توانیم شاهکارهای جهانی را محدود کرده و مرزهای جغرافیایی امروز را مرزهای وطن فرهنگی خود بدانیم که این اشتباه آشکار است.
وی گفت: زبان فارسی به سر فرهنگ و ادب ایران است و متن ادب فارسی هر جا به وجود آمده باشد، متعلق به این فرهنگ است و هرگز نباید آن را بیگانه گمان کنیم. وطن فرهنگی ما زبان فارسی بسیار گسترده و قسمت بزرگی از مناطق دنیا را به خود اختصاص داده است و به همین دلیل رودکی سمرقندی، مولوی بلخی، نظامی گنجوی و هم بیدل دهلوی هموطن ما هستند.
یادآوری می‌شود، پانزدهمین گردهمایی بین المللی انجمن ترویج و زبان ادب فارسی از 28 بهمن تا 7 اسفند در اهواز برگزار می‌شود.
وی مسئله‌ی مورد توجه در آثار پژوهشگران نسل اول را تمرکز بر خود متن دانست و گفت: آثار این نسل بر پایه مطالعات و تمرکز روی خود متن بود. اما متاسفانه جوانان در حال حاضر فاصله زیادی با خود متن دارند و عموماً دانش‌های آنان پیرامتنی است نه خود متن.
نویسنده مجموعه شعر «دگمه‌های گیج» اضافه کرد: برای فهم درست باید با متن درآمیخت و تنها با تماشا کردن از بیرون نمی‌توان به گوهرهای موجود در متن دست پیدا یافت، بلکه باید لباس بیگانگی را درآورده و شیرجه در متن فرو رویم و با یک درآمیختگی همه‌جانبه با متن است که در آن صورت ممکن است به شناخت درستی از متن رسیده و دستاوردهای بهتری فراهم کنیم.
حسن‌لی ضمن ابراز تاسف از فاصله گرفتن با متن و کمرنگ شدن این عنصر در ادبیات امروزی عنوان کرد: این موضوع شوربختانه روز به روز در حال کمرنگ شدن است و هرچند سخنوران از طریق این متن‌ها پیام‌ها را برای ما ارسال می‌کردند و باید برای دریافت درست و کامل این متن‌ها بتوانیم گیرندههایمان را تقویت و به درستی تنظیم کنیم.
وی ادامه داد: هر کدام از سخنوران ما گیرنده‌های مخصوص به خود را دارند و دریافت شعر سخنوران به همین گونه است و از یک مسیر فرکانس‌های خود را می‌فرستند. نمی‌توانیم گیرندههایمان را به طور مثال روی فردوسی متمرکز کنیم، اما توقع داشته باشیم شاملو و نیما را هم بفهمیم؛ به همین دلیل است که درک بعضی‌ها نسبت به کسان دیگر و دریافت‌شان مشکل‌تر است و بردباری بیشتری را می‌طلبد.
مدرس زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز گفت: شاعران اگر به یک گونه سخن بگویند، دنیا به دوزخ تبدیل می‌شود و شاعران باید به گونه‌های مختلف سخن گفته و هر کس باید دریافت خودش را داشته باشد.
دارنده‌ی کرسی حافظ پژوهی ادامه داد: برخی دوستان می‌گویند بیدل دهلوی که در هند بوده، چه ربطی به ما دارد؟ ناگفته پیداست که این سخن تا چه اندازه می‌تواند ناروا و ناشایست باشد. بسیاری از اندیشمندان و سخنوران میراث مشترک جهانی، متعلق به یک ملت نیستند؛ همانگونه که خیلی از شاعران و سخنوران بزرگ ما متعلق به همه‌ی جهان هستند. ما نمی‌توانیم شاهکارهای جهانی را محدود کرده و مرزهای جغرافیایی امروز را مرزهای وطن فرهنگی خود بدانیم که این اشتباه آشکار است.
وی گفت: زبان فارسی به سر فرهنگ و ادب ایران است و متن ادب فارسی هر جا به وجود آمده باشد، متعلق به این فرهنگ است و هرگز نباید آن را بیگانه گمان کنیم. وطن فرهنگی ما زبان فارسی بسیار گسترده و قسمت بزرگی از مناطق دنیا را به خود اختصاص داده است و به همین دلیل رودکی سمرقندی، مولوی بلخی، نظامی گنجوی و هم بیدل دهلوی هموطن ما هستند.
یادآوری می‌شود، پانزدهمین گردهمایی بین المللی انجمن ترویج و زبان ادب فارسی از 28 بهمن تا 7 اسفند در اهواز برگزار می‌شود.
نظر شما