به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، گل و گیاه در طول تاریخ الهام‌بخش ملل مختلف بوده و رد پایشان در نمادهای فرهنگی و هنری، غذاها، حتی شعر شاعران از گذشته تا امروز دیده می‌شود. نمونه آن شاخه زیتون بوده که قرن‌هاست به‌عنوان نماد صلح شناخته می‌شود. همچنین در فرهنگ ملل، هرکدام از گل‌ها معنایی خاص دارند؛ مثلا «گل سرخ» نماد عشق و زیبایی است، «گل نسترن» نشانه همدلی است و «گل بنفشه» به معنای نجانب و کمرویی. اما از جنبه زیستی نیز تأمین اکسیژن، جذب کربن موجود از محیط و جذب آب باران در خاک، پایداری خاک و جلوگیری از فرسایش خاک، تأمین غذا و پوشاک، تنها بخشی از مزایای ارزشمند گیاهان در زندگی ما به‌شمار می‌رود. 

امروزه در زندگی شهری و به‌ویژه آپارتمان‌نشینی، زمینی برای کاشتن گل و گیاه و سبزیجات وجود ندارد، اما با کاشتن گیاهان در گلدان و جعبه نیز می‌توان باغی کوچک و دلنشین در فضای محدود آپارتمان ساخت که شاید گوشه‌ای از دلتنگی‌های ساکنان شهرها برای لذت کاشت و نگهداری گل و گیاه را مرتفع کند. 

کتاب «باغبانی‌درمانی» نوشته مشترک الهام فروزنده؛ استادیار گروه روان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نائین و حسینعلی اسدی قارنه؛ استادیار گروه علوم باغبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، ضمن معرفی مزایای باغبانی‌درمانی، به اصول طراحی برنامه‌های مداخله‌ای باغبانی‌درمانی نیز پرداخته است. 
پارسیان و باغ‌های درمانی
استفاده از باغبانی، با هدف تسلی بخشیدن و آرام کردن ذهن انسان به 2000 هزار سال قبل از میلاد مسیح در بین‌النهرین بازمی‌گردد. در بین‌النهرین به مدد آب فراوان دجله و فرات و زمین‌های حاصلخیز اطراف آن، زمین‌های کشاورزی و باغ‌های باشکوهی بنا شده بود و همواره از این باغ‌های باشکوه، برای آرام کردن روح (به‌طوری‌که در کتیبه‌های باستان مطرح شده است) استفاده می‌شد. در حدود 500 سال پیش از میلاد مسیح، مردم سرزمین پارس شروع به ساختن باغ‌های درمانی کردند.

باغ‌های درمانی ساخته شده توسط پارسیان، متفاوت از باغ‌های ساخته شده در بین‌النهرین بود. تفاوت این باغ‌ها این بود که به‌طور همزمان چندین حس بازدیدکننده را درگیر می‌کرد. برای مثال، بینایی به دلیل سرسبزی باغ‌ها و گل‌های رنگارنگ موجود در باغ‌ها، شنوایی به مدد وجود آب‌نماها و صدای دلنشین آب، حس لامسه با جریان داشتن هوای خنک در باغ و حس آن به کمک پوست و حس بویایی به خاطر پراکنده بودن عطر خوش گل‌ها در فضای باغ، درگیر می‌شد. 

امروزه براساس پژوهش‌های علمی می‌توان گفت وجود محرک‌های مناسبِ بینایی، شنوایی، لامسه و ... برای تغییر رفتار و ایجاد تعادل روانی ضروری به‌نظر می‌رسد و لازم است تا برای بازگرداندن تعادل روانی، محرک‌های مناسب در محیط وجود داشته باشد. در این زمینه پژوهش‌های روان‌شناسی محیطی نشان داده‌اند که تماشای فضای سبز، باعث بهبود خلق می‌شود، هوای خنک با کاهش پرخاشگری و دمای بسیار بالا با پرخاشگری و رفتارهای خشونت‌آمیز و افزایش جرم و جنایت رابطه دارد. همچنین دمای بسیار بالا، افزایش خلق منفی را به دنبال خواهد داشت.»
طبیعت، راهبردی برای مقابله با استرس
«مطالعات نشان می‌دهد که محیط‌های طبیعی می‌تواند نقش محافظت‌کننده در مقابل استرس‌زاهای محیطی رایج در محیط‌های شهری داشته باشند و باعث ترمیم روان‌شناختی، فیزیولوژیکی و توجه افراد شوند. استرس مزمن مخصوصا در فضاهای شهری می‌تواند علاوه بر پیامدهای جسمانی نامطلوب، آن دسته از واکنش‌های شیمیایی در مغز را که برای حافظه و یادگیری مفیدند، مسدود کند...

در طبیعت بودن، خود یک راهبرد مقابله‌ای با استرس است که تأثیرات مثبتی بر سطح فعالیت افراد و سطح شناختی دارد... محیط‌های طبیعی در مقایسه با فضاهای شهری، خاصیت ترمیمی دارند و حضور در محیط‌های طبیعی، راهبردی مناسب برای مقابله با استرس به شمار می‌رود.»

نخستین چاپ کتاب «باغبانی‌درمانی» در 128 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 23 هزار تومان از سوی انتشارات اندیشه گویا راهی بازار نشر شده است.