به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، پنجمین نشست هفته هنر انقلاب با عنوان «سینمای مستند فلسطین و نقش آن در مقاومت انقلابی» با حضور سیدعلی روحانی، دانشیار دانشکده سینما و تئاتر، فرشاد عسگری‌کیا، عضو هیأت علمی دانشکده هنر دانشگاه سوره، مرتضی جانبخش عکاس و تصویر بردار، وحیدالله موسوی و رامتین شهبازی، عضو هیأت علمی دانشگاه سوره، به عنوان دبیر این نشست، یک‌شنبه 22 فروردین‌ماه به صورت مجازی در دانشگاه سوره برگزار شد.
در ابتدای جلسه، رامتین شهبازی، دبیر این نشست ضمن عرض خوش‌آمدگویی به حاضران در جلسه از سیدعلی روحانی دعوت کرد تا در رابطه با «سینمای مستند فلسطین و نقش آن در مقاومت انقلابی» توضیح دهد.
روحانی گفت: ما به سینمای داستانی پردازش نخواهیم داشت، موضوعی که ما انتخاب کردیم فقط به سینمای مستند فلسطین می‌پردازد و سینمای مستند فلسطین به طور مستقل مورد مطالعه قرارخواهد گرفت.
روحانی در ادامه افزود: ما در این نشست به فیلم‌ها و فیلم‌سازانی می‌پردازیم که مطلقاً در ایران ناشناخته‌اند؛ اما در حوزه سینمای مستند جوایزی دریافت کرده‌اند و مورد استقبال نیز واقع شدند.
وی گفت: باوجود این‌که فلسطین وضعیت ساختاری خوبی ندارد، اما اگر بخواهیم در جهان غرب بر روی سینما متمرکز شویم، بیشترین آثار فاخر را در همین جامعه فلسطین مشاهده می‌کنیم و این جای تحسین دارد، زیرا کشورهایی هستند که با وجود ثروت و امکانات نمی‌توانند به اندازه فلسطین عرض اندام کنند.
روحانی در رابطه با فیلم‌سازان فلسطینی اذعان کرد: فیلم‌سازان فلسطینی چند گروه هستند، دسته اول کسانی که در مناطق به‌طور خودگردان مشغول فعالیت‌اند، دسته دوم یک عده از مناطقی که اسرائیل برای خودش برداشته و آن‌ها عرب اسرائیل شناخته می‌شوند و فیلم می‌سازند و دسته سوم نیز فیلم‌سازان غیرمستند در فلسطین هستند که در اروپا و آمریکا فیلم می‌سازند که همه این‌ها در شبکه سینمای فلسطین قرارمی‌گیرد که این شبکه بسیار پیچیده است و ما شناختی روی آن نداریم؛ این فیلم و مستندها ما را با مشکلات فلسطین بیشتر آشنا می‌کند.
در ادامه این نشست فرشاد عسگری‌کیا به دیدگاه‌های شهید آوینی پرداخت و گفت: در زمان حیات و پس از حیات شهید آوینی حرف از فیلم‌سازی ایشان زیاد بود و مسائل بسیاری مطرح شد؛ یکی از کسانی که با این مستند تعارض داشت حسین معززی‌نیا بود که منتقد سینما و از طرفی داماد خانواده آوینی بود؛ معززی‌نیا صحبت و نامه‌نگاری‌های بسیاری با مسئولان مربوطه در مورد مستندهای شهید آوینی انجام داد.
وی در مورد سبک زندگی شهید آوینی افزود: سبک زندگی شهید آوینی باید مطالعه شود، این‌که او چه نظراتی داشته و چقدر توانسته آراء و نظراتش را در مجموعه روایت فتح اجرا کند؛ نوشته‌هایی که شهید آوینی درمورد شعر، سینما، ادبیات، حکومت، سیاست و فرهنگ دارد موارد قابل اعتنایی هستند؛ بنیاد فتح مجموعه‌ای از فیلم‌ها و مستندهایی است که شهید آوینی جمع‌آوری کرده و علاقه‌مندان نیز می‌توانند آن‌ها را تهیه و تماشا کنند.
سپس مرتضی جانبخش در این نشست، تحول فیلمبرداری سینمای پس از انقلاب اسلامی را توضیح داد و چند تصویر از گذشته ارائه داد، وی در رابطه با تصاویر گفت: اگر به تاریخ عکس دقت کنید، متوجه می‌شوید کمتر از ۲۰ سال پس از ابداع عکاسی ما شاهد اولین عکس در ایران هستیم؛ این اتفاق برای سینما زودتر وقوع پیدا کرد. در حوزه سینما کمتر از 6 سال که اولین فیلم در فرانسه نمایش پیدا کرد، در ایران اولین فیلمبرداری را شاهد بودیم، آن هم فیلمی بود که از سفر مظفرالدین‌شاه گرفته شد.
جانبخش در ادامه شباهت‌های عکاسی سینما و عکاسی استیج را بیان کرد و افزود: شباهت‌های زیادی بین عکاسی سینما و عکاسی استیج می‌بینیم، چون صحنه همچنان چیدمان و آماده برای جلوی دوربین می‌شود، حتی ممکن است عکاس، مداخلات متعددی در آماده‌سازی صحنه و بازیگران کند.
وی در ادامه افزود: عکسی که ناصرالدین‌شاه از اعضای حرم‌سرایش مقابل آینه گرفته است، بحث‌برانگیز است؛ این عکس از عمق نگاه هنری و تسلط تکنیکی این آدم خبر می‌دهد و سؤالی که ممکن است برایتان پیش آید این است که چطور ممکن می‌شود کسانی که عکاس نبودند مانند ناصرالدین‌شاه و اطرافیانش، در ابتدای تاریخ بدون هیچ پیش‌زمینه‌ای در این هنر آن هم در حوزه استیج که پیچیده‌ترین شاخه عکاسی است ماهر بودند؟ به عقیده من سبک زندگی آن‌ها به این شکل بوده است، زندگی سلطنتی برپایه سفره‌آرایی، ژست و فیگور بنا شده است؛ بنابراین، این روحیه برای ناصرالدین‌شاه چیز عجیبی نبوده است.
جانبخش در انتهای نظرات خود گفت: ما در زمینه سینما خوش‌شانس بوده‌ایم، به‌طور مشخص شروع سینمای ایران به سال ۱۳۰۹ با فیلم آبی و رابی برمی‌گردد.
وحیدالله موسوی در ادامه این نشست به توضیح تصویر استعمار ستیزی در ژانر تاریخی ایران پرداخت و در رابطه با چرخه‌ها در ژانرتاریخی گفت: چرخه‌ها، مجموعه فیلم‌هایی کم دوامند که تداوم و استمرار ژانر را ندارند. چرخه مجموعه‌ای از فیلم‌های ژانر است که طی دوره محدود زمانی تولید می‌شوند و با گرایش غالبشان برای استفاده از قراردادهای ژانری به هم مرتبط هستند. براساس تعریفی دیگر چرخه‌ها، دسته‌ای از فیلم‌های ژانری‌اند که طی یک دوره نسبتاً کوتاه به شهرت و تأثیر شدید می‌رسند.
وی خاطر نشان کرد: در مقابل سیاست غربی‌سازی، باستان‌گرایی و محدودیت‌های ایدئوژیک رژیم پهلوی، انقلاب اسلامی بر مکتب‌گرایی، غربی‌زدایی از همه ارکان جامعه و تکیه بر فرهنگ اسلامی و ایراتی تأکید کرد. ژانر تاریخی نه تنها وسیله‌ای برای بازخوانی و قرائت دوباره وقایع مستور شده گذشته در تاریخ اسلام و ایران تبدیل شد، بلکه حساسیت‌های فرهنگی و اجتماعی برهه‌های گوناگون را نیز منعکس کرد.
موسوی در انتها افزود: فیلم‌های تاریخی تلاش کرده‌اند ناگفته‌های تاریخی و مبارزات آزادی‌خواه را به تصویر بکشند؛ این فیلم‌ها به نوعی اتصال تاریخی بین گذشته و زمان حال برقرار کرده و همچنین با تکیه بر شخصیت‌های مذهبی، هنری و معترض، روحیه مبارزه‌طلبی و حق‌خواهی و ارزش بنیادی مورد تأکید انقلاب را منعکس کردند.
در انتهای این نشست نیز، به تمامی سؤالات علاقه‌مندان در این حوزه پاسخ داده شد.
سه‌شنبه ۲۴ فروردین ۱۴۰۰ - ۱۶:۴۷
نظر شما