نیاز بدن ورزشکار به مایعات و انرژی که از راه مواد غذایی تأمین میشود برحسب سن، جثه، وضعیت بدنی و نوع ورزشی که انجام میدهد، متفاوت است و این نیاز باید برحسب شرایط بهطور مناسبی تعدیل شود. باید انرژی موردنیاز برای فعالیت ورزشی را از ترکیبی مناسب شامل کربوهیدرات، چربی و پروتئین بهدست آورد. استفاده از مواد نیروافزا و مکملهای ورزشی، دیگر نکته مهمی است که لازم است ورزشکاران در روند فعالیتهای خود به آن توجه ویژه داشته باشند.
«تغذیه ورزشی کاربردی»، کتابی نوشته هیتر هیدریک فینک؛ متخصص تغذیه و رژیم غذایی ورزشی و آلن ای. میکسکی؛ استاد دانشکده تربیتبدنی دانشگاه ایندیاناپولیس است که بهتازگی با ترجمه مشترک دکتر حمید اراضی؛ استاد دانشگاه گیلان و دکتر مهدی قلیزاده از سوی انتشارات حتمی، چاپ و راهی بازار نشر شده است.
این اثر در هشت فصل به موضوعات مرتبط با «مواد غذایی نیروافزا»، «مشاوره تغذیهای به ورزشکاران»، «کنترل وزن»، «ورزشکاران استقامتی و فوق استقامتی»، «ورزشکاران قدرتی و توانی»، «ورزشکاران رشتههای ورزشی گروهی»، «افراد خاص» و «مشاغل در تغذیه ورزشی» میپردازد.
در هر فصل، جدیدترین پژوهشها در رابطه با سیستمهای تولید انرژی و نیازهای غذایی خاص ورزشکاران در دستههای مختلف ورزشی، مورد بررسی قرار میگیرد. با توجه به افزایش حضور ورزشکاران با ملاحضات خاص پزشکی یا تغذیهای ازجمله زنان باردار، افراد گیاهخوار، ورزشکاران حرفهای یا مبتلا به بیماریهای مزمن، در فصل هفتم کتاب حاضر، نیازهای غذایی خاص این گروهها بهطور ویژه مورد توجه قرار گرفته است. یکی از اهداف اصلی کتاب پیشرو، توانمندسازی افراد برای برتری در زمینه تغذیه ورزشی با آموزش دستورالعملهای تغذیه ورزشی و نشان دادن چگونگی استفاده از مفاهیم برای ورزشکاران در رشتههای مختلف است.
مکملها و موادغذایی نیروافزای مورد علاقه ورزشکاران
«ورزشکاران به شدت به شرایط جسمانی، تغذیهای و نیازهای انرژی برای عملکرد مطلوب در ورزش، متکی هستند. بسیاری از ورزشکاران خودشان تشخیص میدهند که ضعیف هستند و سپس به دنبال محصولاتی میگردند که نقاط ضعف خود را از بین ببرند.
به دلیل ماهیت ورزش استقامتی، هر مکملی برای تقویت انرژی، استقامت عضلانی، بهبود ظرفیت قلبی-تنفسی و یا بهبود ریکاوری بین تمرینات و همچنین کاهش چربی بدن، جذابیت زیادی برای ورزشکاران استقامتی دارد. ورزشکاران قدرتی-توانی، به مکملها و کمکهای نیروافزایی جذب میشوند که موجب افزایش قدرت، توان، متابولیسم بیهوازی و توده عضلانی میشوند. بسیاری از مواد غذایی نیروافزا که توسط ورزشکاران ورزشهای تیمی استفاده میشوند با ورزشکاران استقامتی و قدرتی همپوشانی دارند. به عبارت دیگر، هر ورزشکاری از مکملهایی استفاده میکند که احساس میکند نیازهای جسمانی و انرژی موردنیاز بدنش را برآورده میسازد.»
ملاحظات ویژه برای ورزشکاران مبتلا به دیابت
«ورزش منظم، یکی از توصیههای اصلی برای مدیریت دیابت و سطح قند خون است. ورزش منظم میتواند مقاومت به انسولین را کاهش داده و از این طریق کنترل قند خون را بهبود بخشد. ورزشکارانی که بهتازگی مبتلا به دیابت شدهاند، باید تأثیر تمرین و رقابت بر میزان قند خون خود را درنظر بگیرند. برای جلوگیری از عوارض سطح گلوکز خون پایین، خودنظارتی مکرر بر سطح گلوکز خون در زمان قبل و بعد از ورزش لازم است.
ورزشکاران مبتلا به دیابت نوع یک، باید محتاطتر از ورزشکاران دیابتی نوع دو باشند، زیرا مجبور هستند انسولین را به مقدار مناسب و در مواقع مناسب تزریق کنند تا به کنترل قند خون آنها کمک کند. ورزشکاران دیابتی نوع یک باید بسیار منظم باشند و از مهارتهای خودمدیریتی خوبی برخوردار باشند تا با خیال راحت و موثر در ورزش شرکت کنند. آنها باید از نزدیک، تأثیر ورزش بر سطح قند خون خود را زیر نظر داشته و از این طریق تنظیماتی را در زمان تزریق انسولین و میزان دوز تجویزشده انجام دهند. ورزشکاران مبتلا به دیابت نوع یک، هنگامی میتوانند با اطمینان در تمام فعالیتهای ورزشی شرکت کنند که چگونگی کنترل سطح قند خون خود را یاد بگیرند.»
نخستین چاپ کتاب «تغذیه ورزشی کاربردی» در 260 صفحه مصور به بهای 139 هزار تومان در سال 1400 از سوی انتشارات حتمی به بازار نشر عرضه شده است.
نظر شما