در بررسی مساله تخفیف‌ها، توجه به یک نکته ضرورت دارد: کتاب؛ ازجمله کالاهایی است که با قیمت پشت جلد در سراسر کشور به فروش می‌رسد و اگر قرار باشد هر فروشنده به سلیقه و توان خود برای آن تخفیف درنظر بگیرد، این قیمت‌گذاری چه معنایی خواهدداشت؟ در ضمن باید بدانیم که در این میانه، تخفیف‌های نامتعارف در تشدید آسیب‌هایی مانند کتابسازی، قاچاق کتاب و تضییع حقوق ناشران و صاحبان آثار نیز نقش به‌سزایی داشته؛ به‌طوری که برخی از کارشناسان معتقدند هرجا صحبت از تخفیف 50 درصد به بالا است، حتما پای سودجویان و متخلفان، وسط است.
بررسی اینکه چه گروه‌هایی از فروش کتاب با تخفیف سود می‌برند، نیاز به پژوهشی گسترده دارد، اما در اقدامی محدودتر، ایبنا با تعدادی از ناشران، کتابفروشان، نویسندگان و مردم در پرونده «تاثیر تخفیف‌ها بر بازار کتاب» گفت‌وگو کرد، تا به این وسیله، درباره چرایی ارائه تخفیف‌های مکرر و بیش از حد قانونی در فروش کتاب اطلاعاتی جمع‌آوری شود.
تخفیف و خفیف از یک ریشه‌اند!
هرچند کتاب مانند دیگر کالاها می‌تواند در زمان مشخص و با تخفیف مشخص فروخته شود، برخی برای کتاب به‌عنوان کالای فرهنگی، ارزشی بیش از سایر کالاها قائل هستند و فروش با تخفیف آن را موجب نادیده گرفته شدن بُعد فرهنگی آن می‌دانند. محمد یراقچی، مدیر انتشارات پنجره سال‌ها است بر این بُعد کتاب تاکید دارد و فروش کتاب با تخفیف را موجب خفیف شدن آن می‌داند.
او با اشاره به اینکه دائم‌التخفیف بودن یک کالا در هیچ جای دنیا ممکن نیست، گفت: ناشر واقعی همواره قیمت کتاب را به درستی تعیین می‌کند؛ زیرا کتاب با تیراژ کم چاپ می‌شود و مطالبه برای آن زیاد نیست. ناشر مجبور است برای ادامه رقابت و افزایش تمایل مردم به خرید کتاب، قیمت مناسبی برای آن در نظر بگیرد.
درج قیمت‌های کاذب از سوی کتابسازان
تکرار فروش کتاب با تخفیف موجب شده، کتابی که بدون تخفیف فروخته می‌شود، برای مخاطب جذاب نباشد. سعید دمیرچی، مدیر انتشارات هرمس نتیجه ادامه این روند را منجبر به درج قیمت‌های کاذب از سوی کتابسازان می‌داند که به رونق بازار آن‌ها و رکود بازار ناشران حرفه‌ای که همچنان قیمت‌ها را ثابت نگه داشته‌اند، می‌انجامد.
بساط فروش کتاب با تخفیف بالای 50 درصد آن‌قدر زیاد شده است که مخاطبان باید درباره کتابسازی بودن کتاب‌هایی که با تخفیف بالا ارائه می‌شوند، آگاهی کسب کنند. اعظم کیان‌افراز، مدیر انتشارات افراز در این‌باره گفت: این کتاب‌ها تولید دست اول ناشران نیست و ناشر برای تولید آن‌ها، سرمایه‌گذاری نکرده‌است؛ بلکه فقط با تغییر نام مترجم و کپی‌برداری از کتاب ناشر معتبر، بدون صرف هزینه‌های جانبی اقدام به انتشار کرده است.
به گفته این ناشر، هزینه‌های تولید کتاب، درصد ناشر، شرکت پخش و کتاب‌فروش؛ همچنین حق‌التالیف، حق‌الترجمه و هزینه‌های صفحه‌آرایی و... مشخص است و با وجود آن‌ها، اعمال تخفیف‌های 50 درصدی، منطقی نیست.
کتابسازان از قانون نمی‌ترسند؟!
شهرام جهانگیری، مدیر انتشارات چترنگ دیگر ناشری است که کتابسازی را به‌عنوان معضل اصلی نشر بیان کرد و گفت: قطعا مخاطب حرفه‌ای کتاب، از این ردیف کتاب‌ها نمی‌خرد، اما آگاهسازی مخاطب عام که به خرید کتاب با تخفیف بالا عادت کرده است، دشوار خواهد بود. باید برای افرادی که می‌خواهند کتابسازی کنند، ترس از قانون وجود داشته باشد؛ ترسی که این روزها اصلا دیده نمی‌شود.
به گفته او اتحادیه ناشران و کتابفروشان و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید به این موارد رسیدگی کنند و مانع از تداوم تخفیف‌های غیرمتعارف و غیرقانونی شوند. مدیر چترنگ تاکید کرد: باید تخفیف در فواصل طولانی‌تر ارائه شود؛ مانند دیگر اصناف. راهش هم این است که از نظر قانونی نباید اجازه داشته‌باشیم که تخفیف بدهیم.
آن‌ها که یواشکی کتاب می‌فروشند...
افرادی که در گوشه خیابان بساط فروش کتاب برپا می‌کنند، دو دسته هستند. برخی از آن‌ها کهنه‌کتاب‌فروشان هستند؛ آن‌ها کتاب‌های دست دوم یا عناوینی را که در بازار کتاب پیدا نمی‌شود، می‌فروشند. آن‌ها به چرخه نشر و رفع نیاز مخاطبان کمک می‌کنند و تخفیفی در فروش ندارند. دسته دوم اما که در این گزارش مورد نظر قرار می‌گیرند، بساطی‌هایی است که در مترو، بازارچه‌ها و میادین شهر و... آن‌ها را می‌بینیم و کتاب را با تخفیف دائمی و بالای 50 درصد می‌فروشند.
به گفته محمد حسینی، نویسنده، ویراستار، یکی از موسسان کتابفروشی و انتشارات چهل کلاغ، قاچاق فروشی ویژگی مشخصی دارد و آن، فروش مخفیانه و یواشکی است، تا به محض رسیدن ماموران، فروشندگان بتوانند بساط خود را جمع کنند و بروند. اما محیط به‌قدری برای قاچاقچیان کتاب امن شده که 1000 عنوان کتاب را روی زمین می‌چینند و با تخفیف می‌فروشند. این کتاب‌ها نه تنها قاچاق‌اند، بلکه دزدی رسمی از نویسندگان و ناشران داخل کشور هستند. نبود اراده برای مقابله با این موضوع عجیب است درحالی‌که فروشندگان میوه و سبزی را کنار خیابان بیچاره می‌کنند. چرا این روند نباید من را به این فکر بیاندازد که سیاست‌های موجود به نابودی نویسنده، ناشر، کتاب‌فروش، مترجم و تفکر می‌انجامد؟
کتابفروشان در آچمزِ ناشران!
مسعود درودی، مدیر کتابفروشی دانشمند در سنندج، نخستین تاثیر تخفیف‌های نامتعارف را بر مخاطب می‌داند؛ زیرا معتقد است با وجود آن‌ها، اعتماد مخاطب به کتاب‌فروش از بین می‌رود. «وقتی مشتری می‌بیند که کتاب‌فروش کتاب را بدون تخفیف می‌فروشد یا فقط تخفیف جزئی در فروش لحاظ می‌کند، این ذهنیت برایش ایجاد می‌شود که کتاب‌فروش فردی طماع است و حاضر نیست از سودش مقداری کم کند. در غیر این صورت، چرا ناشران می‌توانند همان کتاب را با تخفیف بالا بفروشند؟ این روند موجب می‌شود مخاطب فکر کند، کتاب کالایی است که با 50 تا 60 درصد سود به کتاب‌فروش می‌رسد و کتابفروشی که تخفیف چشمگیری ندهد، بی‌انصاف انگاشته می‌شود.»
به گفته درودی، مشکل اصلی کتابفروشان، کتابسازی نیست؛ چراکه آن‌ها قادرند با توضیح به مخاطب، او را برای خرید کتاب خوب با مترجم بهتر و کیفیت بالاتر قانع کنند. کتابسازان، بیشتر کتاب‌های پرفروش و معروف را چاپ می‌کنند؛ این درحالی است که برخی ناشران تمام کتاب‌هایش، حتی آن‌هایی را که کتابسازی نشده‌اند، با تخفیف می‌فروشد و ارسال رایگان دارند.
او می‌گوید: در این شرایط مشتری فقط کتابی را که خیلی سریع مثلا برای امتحان فردا نیاز دارد، از کتابفروشی می‌خرد. اگر مخاطب زمان دو یا سه روزه داشته باشد، خرید با تخفیف از سایت ناشر را ترجیح می‌دهد. کتابفروشان آچمز -اصطلاحی در شطرنج- شده‌اند.
مهدی کاکولی، مدیر کتابفروشی کلبه کلیدر در نیشابور نیز در این زمینه، از ناشران گلایه دارد و می‌گوید: شوربختانه حتی برخی ناشران باسابقه و پرطرفدار هم وقتی که فروش مستقیم در وبسایت‌هایشان راه انداخته‌اند، به وسوسه درج قیمت بالاتر و فروش با تخفیف گرفتار شده‌اند. در این بین، مخاطب هم خوشحال است که کتابی را با تخفیف خریده است.
از نظر او، کتابفروشی در واقع یک مرکز فرهنگی است و «ارتباط مستقیم کتاب‌فروش با مخاطب، رفت‌و‌آمد به کتابفروشی و گفت‌وگوهایی که در آنجا شکل می‌گیرد، امکان ارتباط مستقیم و لمس و ورق زدن کتاب، برنامه‌های رونمایی کتاب و نشست‌های ادبی که در برخی کتابفروشیها برگزار می‌شود، بخشی از ویژگی‌های یک کتابفروشی هستند» که با بی‌توجهی و حمایت نشدن آن‌ها از سوی ناشران، از دست می‌روند.
ناشران و کتابفروشان سر میز مذاکره
یکی از احتمالاتی که ممکن است در نتیجه ادامه روند تخفیف اتفاق بیفتد، بالا رفتن قیمت پشت جلد کتاب است، تا به این وسیله ناشران با درج قیمت بالاتر، بعد از تخفیف به سود عادی خود برسند. این درحالی است که افزایش قیمت پشت جلد کتاب در کاهش مشتری تاثیر مستقیم خواهد داشت. مجتبی چاجی، مدیر کتابفروشی قهستان با توضیح درباره اینکه پروسه قیمت‌گذاری به عهده ناشر است، بیان کرد: با یک نگاه ساده می‌توان متوجه شد که تورم قیمت کتاب با بحث فروش اینترنتی و برخی نمایشگاه‌ها رواج پیدا کرد و قبل از آن قیمت‌ها منطقی‌تر بود؛ در این حوزه شاهد هستیم ناشرانی که فروش اینترنتی ندارند، قیمت‌گذاری‌های منطقی‌تری دارند.
برای ضابطه‌مند شدن موضوع فروش کتاب با تخفیف باید کارگروهی با همفکری و همراهی کتابفروشان و ناشران شکل بگیرد تا بسیاری از آسیب‌ها و چالش‌ها در آن مطرح شود. قاسم آیینی، مدیر کتابفروشی مهرگان با اعلام این نظر، ادامه داد: اقداماتی در این حوزه در حال انجام است، اما نیاز به زمان دارد؛ زیرا ناشران و کتابفروشان در مقابل همدیگر قرار گرفته‌اند در حالی‌که این دو باید در کنار هم باشند و با همکفری و همراهی، ناهمواری‌های مسیر را هموار کنند.
سایت‌های همیشه تخفیف؛ ظرفیتی پیش روی نشر
برخی از سایت‌های فروش کتاب، تخفیف‌هایی با درصد بالا و زمان نامحدود ارائه می‌کنند. این مساله در ماه‌های گذشته، انتقادات بخش وسیعی از کتابفروشان و حتی ناشران را به‌همراه داشت و به نگارش نامه‌ای با بیش از 700 امضا و مطالبه رسیدگی از اتحادیه و معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجامید. اما آیا امکان فروش کتاب از طریق سایت‌های موسوم به همیشه تخفیف، اساسا غلط است؟
جهانگیری شیوه فعالیت در کتابفروشی آنلاین را با سایر کتابفروشیها متفاوت می‌داند چراکه کتاب‌فروشی‌های فیزیکی عناوین محدودتری دارند، اما کتاب‌فروشی‌های آنلاین همه کتاب‌ها را دارند. کتابفروشان در مغازه‌های ۲۰ یا ۳۰ متری فقط می‌توانند عناوین پرفروش و کلاسیک‌های نشر را داشته باشند، که ده‌ها سال است منتشر و فروخته می‌شود؛ اما 90 درصد کتاب‌های ناشر باقی می‌ماند. برای فروش این کتاب‌ها، کتاب‌فروش مجبور می‌شود که کتاب را با تخفیف بفروشد. این معضل بزرگی است که در همکاری با کتابفروشی آنلاین می‌تواند حل شود.
محمد حسینی هم با اشاره به یکی از این سایت‌ها، گفت: کتاب‌ها با قرارداد و حساب شده فروخته می‌شوند. مساله پنهانی در این روند نیست. آن‌ها چک‌های بلند مدت‌تری نسبت به آنچه شرکت‌های پخش می‌گیرند، به ناشران می‌دهند و درصد تخفیف بیشتر از آن‌ها دریافت می‌کنند. در نتیجه امکان تخفیف دارند. این تجارت است و باید مورد بررسی اقتصادی قرار گیرد.
علاوه بر راهکار اعمال تخفیف‌های بدون شرط، جذب مخاطب از طریق ارائه تخفیف، گاهی با روش‌های مانند ایجاد حساب برای کاربران انجام می‌شود. این راهی است که محمدرضا نیک‌روش، یکی از مدیران ایران پیپر، در سایتش پیش گرفته است. در این سایت با هر خرید، درصدی از قیمت کتاب به حساب کاربر واریز می‌شود و او می‌تواند در خریدهای بعدی از این حساب استفاده کند.
تخفیف‌های آنلاین؛ تخفیف‌های ناگزیر
پیش از این اعلام شده بود، اتحادیه ناشران و کتابفروشان روی زمان و درصد ارائه تخفیف برای فروش کتاب نظارت می‌کنند، این در حالی است که حامد محمدی، مدیر فروشگاه آنلاین سی‌بوک، اعلام کرد بر فروش سایت‌ها هیچ‌گونه نظارتی انجام نمی‌شود. او گفت: اتحادیه ناشران و کتابفروشان و سازمان‌های دیگر نمی‌توانند جلوی تخفیف را بگیرند، مگر در صنف‌های دیگر مانع فروش با تخفیف شده‌اند؟
به گفته این کتاب‌فروش، هایپرمارکت‌ها هم روی سوپرمارکت‌ها تاثیر گذاشتند. بازار به این سمت و سو می‌رود و نمی‌توان جلوی آن را گرفت، اما می‌توان درصد تخفیف‌ها را کنترل کرد. باید درصد تخفیف را مشخص کنند. در غیراین‌صورت؛ آیا ناشر نمی‌تواند به فروشگاه آنلاین طرف‌قرارداد خود زنگ بزند و بگوید که نباید کتابش را با این تخفیف بفروشد؟
تخفیف در بازار کتاب‌های دیجیتال
بخشی از بازار کتاب به کتاب‌های صوتی الکترونیک اختصاص دارد، در این بازار نیز تخفیف‌هایی برای مخاطبان لحاظ می‌شود، این درحالی است که قیمت کتاب صوتی و الکترونیک نسبت به کتاب کاغذی کمتر است. مجید شریفی، مدیر اپلیکیشن و فروشگاه اینترنتی کتابراه بازار کتاب الکترونیک و کاغذی را با هم متفاوت می‌داند. به گفته او در بازار کتاب الکترونیک اگر فروش با تخفیف، حد و حدودی داشته‌باشد، می‌تواند به‌عنوان مشوق برای مخاطبان عمل و بازار را بزرگ کند؛ اما اگر تخفیف‌ها از حدش بگذرد و به شکل‌های عجیبی که گاه مشاهده می‌شود، درآید، موجب تغییر دیدگاه مخاطب برای خرید کتاب و عادت مخاطبان برای خرید با تخفیف می‌شود؛ تا جایی که همواره برای خرید کتاب در انتظار تخفیف می‌مانند.
شریفی تخفیف‌های 70 درصدی را در بازار کتاب دیجیتال به شرط محدود بودن زمان ارائه تخفیف و محدودیت در عناوین بدون آسیب فرض می‌کند. اما اقدامات اتحادیه‌ها و مجوزها هنوز در حوزه کتاب صوتی و الکترونیک روشن نیست. او گفت: به نظرم دلیلی هم ندارد، چنین نظارتی وجود داشته باشد، زیرا بازار می‌تواند خودش را پیدا کند. همکاران ناشر در حوزه کتاب صوتی و الکترونیک داریم که هنوز مجوز ندارند و عضو هیچ اتحادیه‌ای نیستند، مانند پلتفرم کاملا قانونی فعالیت می‌کنند. همکارانی هم انواع مجوزها را دارند.
از طرفی، دامون آذری، مدیرعامل شرکت آوانامه، ارائه تخفیف‌های بالا در حوزه دیجیتال را مشکل‌ساز عنوان و بیان کرد: وجود تخفیف موجب افزایش فروش در دوره خاص می‌شود. دلیلش را هم می‌توان از نظر روان‌شناسی بررسی کرد، زیرا وقتی از هزینه کالایی درصدی کم می‌شود، عمده مخاطبان رغبت بیشتری برای خرید دارند. نفس تخفیف ایراد ندارد و کتاب هم مانند هر کالایی می‌تواند به‌مناسبت‌های مختلف مانند نوروز، هفته کتاب، نمایشگاه کتاب و... با تخفیف به‌فروش برسد. در حوزه کتاب صوتی و الکترونیک با توجه به اینکه فعالیت آن‌ها زیر نظر سازمان رسانه‌های دیجیتال است و زیر نظر اتحادیه ناشران و کتابفروشان نیستند، هیچ مقرراتی مبنی بر ممنوعیت تخفیف نداریم و از این منظر منع قانونی وجود ندارد.
آذری با اشاره به لزوم رسیدن ناشران کتاب‌های صوتی و الکترونیک به جمع‌بندی و رفتاری یک شکل، ادامه داد: از آنجایی که در حوزه کتاب صوتی و دیجیتال مرجع و صنفی نداریم که این قواعد را مشخص کند، هرکس با سلیقه خود جلو می‌رود. فکر می‌کنم نیاز است که ناشران کتاب‌های صوتی و دیجیتال با هم به این جمع‌بندی برسند و نهاد دولتی و نظارتی چنین محدودتی را تعیین کند؛ وگرنه با تخفیف‌های 80 تا 90 درصدی بازار نظم خود را از دست خواهدداد.
کتاب و کتابخوانی در معرض خطر!!
فروش کتاب با تخفیف نامتعارف می‌تواند نتایج سنگینی به همراه داشته باشد، به گفته پیام مصلح، مدیر کتابفروشی کتابشار، نهادی که کیفیت کتاب را تعیین می‌کند، کتابفروشی است. با تداوم این روند، کتابفروشیها از بین می‌روند و بعد با افت کیفی کل مجموعه مواجه خواهیم شد. او ادامه داد: اگر کتابفروشان لنگ نقدینگی نبودند، در طرح‌های فصلی شرکت نمی‌کردند. این صنف از برنامه‌های کوتاه‌مدت ضربه می‌خورد. بالاخره یک جایی باید نسبت طرح برنامه‌های بلندمدت اقدام کنیم. در شروع، دولت می‌تواند از میان ناشران، آن‌هایی را که فعالیت حقیقی دارند، شناسایی کند تا وام‌ها و یارانه‌ها در جای درست استفاده شود.
کیان‌افراز هم راه برون‌رفت از دور تکرار فروش کتاب با تخفیف را در گرو ارائه راهکار از طرف نهادهای ذی‌ربط می‌داند. آن‌ها باید راهکاری بیندیشند و سازوکاری تعریف کنند تا جلوی تخفیف‌های نامتعارف را بگیرند. به گفته او در مورد مسائل نشر، کارگروه‌های مختلفی وجود دارد؛ شاید لازم است، کارگروهی برای رسیدگی به وضعیت ارائه تخفیف در اتحادیه ناشران و کتابفروشان تعریف شود و نمایندگان از موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و وزارت فرهنگ و ارشاد و اتحادیه ناشران و کتابفروشان در آن فعال باشند.
مخاطبی که کتاب را با تخفیف بالای 50 درصد خریداری می‌کند، از ضعف کتاب در ویراستاری، ترجمه و ... آگاه نیست. همچنین این مخاطب نمی‌داند که ناشر آثار کتابسازی شده، از زحمات ناشر اصلی کتاب، مولف، مترجم و ... سوءاستفاده می‌کند. در نتیجه کتابسازی، آسیبی است که علاوه بر ناشران و کتابفروشان، به اعتماد مردم ضربه می‌زند.
محمد فاضلی، جامعه‌شناس در تعریف فساد، این اقدام را به‌عنوان هر عملی که به اعتماد عمومی ضربه می‌زند، تعریف می‌کند. عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد، اتحادیه ناشران حرفه‌ای و کتابفروشان و همچنین ناشران باید کارآمد باشد تا مردم بتوانند به آن اعتماد کنند. با گفت‌وگو اعتماد مردم به‌دست می‌آید و گفت‌وگو با کوچک‌ترین و تاثیرگذارترین اقدامات شکل می‌گیرد.
صالح رامسری، مدیر انتشارات معین با مطرح کردن احتمال سطحی شدن خواننده در نتیجه مطالعه کتاب‌های قاچاق و کتابسازی شده، این روند را به ضرر ناشری که کار کیفی می‌کند می‌داند، او گفت: مانند این است که افراد همواره موسیقی کوچه-بازاری گوش بدهد، یا فیلم‌های سینمایی زرد و سریال‌های عامه‌پسند تماشا کنند؛ کم‌کم این سلیقه فرهنگ‌سازی می‌شود و مخاطب کتاب به‌مرور سطحی‌خوان می‌شود و ابتذال شکل می‌گیرد. در نهایت فرهنگ جامعه آسیب می‌بیند و مردم دنبال کتاب‌های جدی نخواهندبود.
***
مشروح گفت‌وگوها و مطالب منتشر شده در پرونده «تاثیر تخفیف‌ها بر بازار کتاب» از طریق لینک‌های زیر، قابل دسترسی است:
بازار کتاب به برنامه‌های بلندمدت نیاز دارد/ تخفیف راه حل نیست
مدیر کتابفروشی کتابشار معتقد است، تمرکز روی عرضه کتاب با تخفیف، تنها نیاز به نقدینگی در کوتاه‌مدت اهالی نشر را رفع می‌کند اما در درازمدت، تمام حلقه‌های نشر از رواج تخفیف‌ها (اعم از متعارف و غیرمتعارف) ضربه می‌خورند.
بازار کتاب نیازمند کنترل «تخفیف»/ ضرورت هم‌افزایی صنف و دولت
اعمال تخفیف در نمایشگاه‌های خیابانی، غرفه‌های مستقر در ایستگاه‌های مترو، بساط دستفروشان، کتاب‌فروشی‌های آنلاین و فروشگاه‌های «همیشه‌تخفیف»، کارکرد تخفیف‌های حمایتی را هم به چالش می‌کشند.
لازمه کنترل تخفیف‌های نامتعارف مقابله با کتابسازی است
غمگسار کتابسازی را مهم‌ترین مشکل حوزه نشر عنوان کرد و گفت که اگر جلوی این اقدام گرفته‌شود، ناشران می‌توانند کتاب با کیفیت را با قیمت مناسب و واقعی به فروش برسانند.
تخفیف درازمدت به نفع هیچ‌کس نیست؛ نه ناشر، نه موزع و نه کتاب‌فروش
مدیر انتشارات پنجره فروش کتاب با تخفیف را موجب کم‌ارزش شدن این کالای فرهنگی می‌داند؛ اقدامی که در قالب اقدامات غیرقانونی و در بازه‌های زمانی طولانی مدت، تاثیر مخرب‌تری هم خواهدداشت.
تخفیف کتاب موجب رونق کتابسازی و رکود نشر حرفه‌ای می‌شود
مدیر انتشارات هرمس معتقد است با افزایش تخفیف‌های کتاب نتیجه‌اش درج قیمت‌های کاذب از سوی کتابسازان است که به رونق بازار آن‌ها و رکود بازار ناشران حرفه‌ای که همچنان قیمت‌ها را ثابت نگه داشته‌اند می‌انجامد.
ضرورت تشکیل کارگروه نظارت بر تخفیف کتاب در اتحادیه
کیان‌افراز با اشاره به هزینه‌های جاری نشر، تاکید کرد که ناشر معتبر نمی‌تواند تخفیف نامتعارف ارائه بدهد و چگونگی ارائه تخفیف مستمر از طرف کتابسازان در شرایط افزایش قیمت کاغذ، در هاله‌ای از ابهام است.
تخفیف کتاب در نگاه مخاطبان/ کسی به فکر حلقه‌های صنعت نشر نیست!
با بررسیِ نگاه و رفتارشناسی مخاطبان کتاب، این‌طور به‌نظر می‌رسد که رفع نیاز مطالعاتی به قیمت سادگی و ارزانی، هدف اصلی است؛ حتی اگر نوع خرید آن‌ها به قیمت تضعیف و نابودی انتشاراتی‌ها و کتاب‌فروشی‌های حرفه‌ای تمام شود.
تخفیف‌های مستمر به ابتذال در نشر منتهی خواهد شد
رامسری با تاکید بر اینکه فروش کتاب با تخفیف بالا، در طولانی مدت روی سلیقه مردم تاثیر می‌گذارد و مخاطب کتاب را سطحی‌خوان می‌کند، ابتذال در روند تولید کتاب و مطالعه آن را نتیجه ادامه این روند عنوان کرد.
مردم باور نمی‌کنند که ناشر واقعی نمی‌تواند کتاب را با تخفیف بالا بفروشد
جهانگیری با تاکید بر آسیب وارده بر اثر افزایش کتابسازی بر بدنه نشر، به عادت مردم در خرید کتاب با تخفیف اشاره کرد که در نتیجه آن مردم از ناشر واقعی هم انتظار تخفیف بالا خواهندداشت.
تخفیف‌های نامتعارف کتاب و پایمال‌شدن حق نویسندگان و مترجمان
محمد حسینی با انتقاد از تداوم فعالیت فروشندگان کتاب قاچاق با اعمال تخفیف‌های 50 درصد و بیشتر، این کار را مصداق بالارفتن از دیوار نویسنده، مترجم، ناشر و کتاب‌فروش می‌داند.
ناشرنماها تعادل بازار را به هم زده‌اند/ تخفیف‌های بالا حقه‌بازی است
عرضه کتاب با تخفیف از سوی ناشران و برخی سایت‌های فروش کتاب طی سال‌های اخیر چالشهای زیادی برای کتابفروشان ایجاد کرده است؛ رقابتی ناسالم که عرصه را برای فعالیت کتابفروشیها تنگ کرده است.
فروش کتاب با بن خرید سودمندتر از فروش با تخفیف است
نیک‌روش فروش کتاب با بن خرید را روشی سودمندتر از فروش با تخفیف دانست، زیرا در این روش کاربر همواره دلیلی برای بازگشت به سایت فروشنده کتاب و انجام خرید بیشتر خواهدداشت.
ناشرانی که با تخفیف بالا کتاب می‌فروشند تصوری از فردا ندارند
فروش کتاب با تخفیف توسط ناشر ممکن است از فروش آثار کتابسازی شده هم برای کتابفروشان آسیب‌زاتر باشد، زیرا کتابفروشان توانایی آگاهسازی مخاطب برای انتخاب کتاب مناسب را دارند و کتاب‌های محدودی کتابسازی می‌شوند اما ناشر تمام عناوین خود را با تخفیف می‌فروشد.
تخفیف‌های نامتعارف و بهای سنگین برای ناشران دیجیتال/ کتاب الکترونیک در «آمازون» گران‌تر از کاغذی است
قیمت کتاب الکترونیک داخل ایران حدود 30 درصد قیمت پشت جلد کتاب کاغذی است و به باور مدیر کتابراه، به همین دلیل است که تخفیف‌های نامتعارف، باعث ضرر و زیان مضاعف مولف، مترجم، ناشر و کل زنجیره خواهدشد.
اگر تخفیف ندهیم از بازار جا می‌مانیم
حامد محمدی، مدیر کتابفروشی آنلاین سی‌بوک از وجود عناوین کتابسازی شده که با تخفیف‌های بالا عرضه می‌کنند، اطلاع دارد اما می‌گوید مجبورند این عناوین را به ویترین خود اضافه کنند تا از بازار جا نمانند.
تخفیف‌های نامتعارف کتاب‌های صوتی و اخلال در نظم بازار
مدیرعامل شرکت آوانامه با انتقاد از تخفیف‌های نامتعارف در حوزه کتاب‌های صوتی، بر ضرورت وجود نظارت صنفی تاکید دارد و معتقد است فعالان این حوزه باید در نحوه فروش با میزان تخفیف‌ها به جمع‌بندی مشترکی برسند.
نظر شما