به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در گلستان، طرح «تابستانه کتاب 1400» که هم‌زمان با سراسر کشور با مشارکت 16 کتاب‌فروشی در استان گلستان (12 کتاب‌فروشی در گرگان و 4 کتاب‌فروشی در گنبدکاووس و کردکوی) از تاریخ 9 مردادماه آغاز شده بود، امروز 15 مردادماه به کار خود پایان می‌دهد.

این طرح در گلستان، در ایامی که سراسر استان در شرایط فوق قرمز کرونایی و پیک پنجم به سر می‌برد، آغاز شد و بنا به تصمیم مسئولان باید بسیاری از مشاغل ازجمله کتاب‌فروشی‌ها مغازه‌هایشان را تعطیل می‌کردند که این مسئله سردرگمی خاصی را برای این قشر پدید آورده بود.

به بهانه این موضوع با دو تن از مدیران و متصدیان فروش کتاب‌فروشی در شهرستان گرگان درباره کمّ و کیف اجرای طرح در این شرایط به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه از نظر مخاطبان می‌گذرد.
 
«پوریا میدانی» مدیر کتاب‌فروشی «خانه کتاب» که از نخستین دوره‌های شکل‌گیری طرح‌های فصلی همواره مشارکتی فعال در شهرستان گرگان و استان گلستان داشته است، درباره تبلیغات و اطلاع‌رسانی این دوره از طرح، گفت: موارد و کمبودها در بحث تبلیغات و اطلاع‌رسانی طرح‌ها در ادوار گوناگون بارها از سوی کتابفروشان و مخاطبان و به طُرُق مختلف گفته‌ شده و همچنان برخی مسائل پابرجا مانده‌اند و گویا قرار است هیچ‌گاه حل نشوند.

وی افزود: در سالیان گذشته دست کم برای ما پوستر و یا برای گرافیک محیطی کتابفروشی اِلِمان‌های کاغذی برای فضاسازی در ایام طرح ارسال می‌شد که دیگر شاهد آن نیستیم.

میدانی ادامه داد: زمان اجرای این دوره از طرح اصلاً مناسب نبود؛ برای بنده که یک کتاب‌فروش در شهرستان هستم، با نگاهی مختصر به خبرها، آغاز پیک پنجم کرونا قابل پیش‌بینی بود؛ چه برسد به مسئولان که بسیار آگاه‌تر هستند؛ نمی‌دانم بر چه مبنایی این بازه زمانی را انتخاب کرده‌اند!

وی افزود: از طرفی این طرح‌ها به‌صورت فصلی است؛ هم‌اکنون در میانه مردادماه و در شرایط تعطیلی‌های قابل پیش‌بینی حاصل از پیک پنجم کرونا هستیم؛ باکمی تدبیر چه‌بسا اجرای آن در دهه اول شهریور و یا در روزهای پایان شهریور و منتهی به فصل مدارس به نظر منطقی‌تر بود.

میدانی با اشاره به اینکه می‌خواهم بار دیگر بحث تکراری کتاب‌های قاچاق را که 2 سال پیش هم مبسوط درباره‌اش با خبرگزاری شما عنوان کردم، مجدداً مطرح کنم، گفت: در همین ایام از قُم فردی با من تماس گرفت و به من کتاب با 80 درصد تخفیف پیشنهاد کرد! اگر شما شماره‌ی آن فرد را بخواهید، حاضرم تقدیم کنم تا به‌عنوان ناشناس درباره این مسئله و پیشنهادش صحبت کنید و به صحت‌وسقم حرف من پی ببرید.
 

 

وی گفت: هم‌زمان با طرح و نیز در تمام سال فروشگاه‌هایی اینترنتی وجود دارند که تخفیف‌های نامتعارفی را می‌دهند. بگذارید عنوان کنم؛ اینکه جاهایی مثل سایت دیجی کالا یا سی بوک و ... کتاب‌هایی با تخفیف‌های بالا و بیشتر از تخفیف‌های مرسوم در طرح‌ها می‌دهند، دلایل متعددی دارند که یکی از آن‌ها حضور پخشی‌ها در چرخه‌ی فروش و نادیده گرفتن کتاب‌فروشی‌های محلی توسط آنها و چه‌بسا ناشران است و از طرفی بخصوص برای دیجی کالا وجود کتاب‌های قاچاقی که از آنها گفتم کاملاً ملموس است.

مدیر کتابفروشی خانه کتاب گفت: ناشران واقعی با توجه به هزینه‌ها و فرآیند نشر حقیقتاً نمی‌توانند بیشتر از 25 درصد تخفیف بدهند و این جماعت ناشرنما با این قبیل اقدامات نه‌تنها به ناشران و کتاب‌فروشان ضربه می‌زنند، بلکه به مخاطبان کتاب‌ها هم ضربه می‌زنند. درمجموع تخفیف‌های طرح‌ها منطقی‌ هستند اما مسئولان باید فکری به حال این نامتعارف‌ها بکنند.

وی افزود: به باور من برای مقابله با این جریان قدرتمند در بازار پخش و نشر تنها باید همین روال کنونی در تخصیص تخفیف بر روی این کتاب‌های اصلی در بازار را پی بگیریم و آنها (فروشندگان کتاب با تخفیف‌های نامتعارف) باید خودشان را به استانداردهای چاپ و نشر و تخفیف برسانند و اصلاً اعتقاد ندارم حالا که امثال آن‌ها کتاب‌های با تخفیف بالا عرضه می‌کنند، درصد تخفیفی اعلامی در طرح‌ها هم بالاتر برود.

میدانی در پایان گفت: این روزها من و همکارانم شرایط خوبی را تجربه نمی‌کنیم؛ از طرفی دستور ستاد مقابله با کرونا مبنی بر بسته بودن دو هفته‌ای کسب‌وکارها، از طرفی وضعیت اقتصادی مردم؛ من هم متأسفانه والدینم درگیر کرونا شده‌اند و عملاً مجبور شدم فروشگاه را ببندم.
 

 

«مهرشاد زارعی» دانشجوی رشته آموزش ابتدایی و از متصدیان فروش در کتابفروشی «سرزمین کتاب» گرگان که خود نیز علاقه‌مند به مطالعه کتاب‌های ادبیات کلاسیک و نمایشنامه است، گفت: طرح تابستانه کتاب امسال در بدو شروع یکی از چالش‌برانگیزترینِ طرح‌های فصلی هم برای مخاطبان و هم برای کتاب‌فروشان بود؛ چون با افزایش بی‌سابقه همه‌گیری کرونا گمان می‌رفت اجرای این طرح در تابستان به تعویق بیفتد یا حتی برگزار نشود، اما اجرا شد و شروع آن دقیقاً مصادف بود با تعطیلی دوهفته‌ای بعضی اصناف ازجمله کتاب‌فروشی‌ها که موجب سردرگمی و ناراحتی مخاطبان و کتاب‌فروشان شده است؛ چراکه این طرح‌های دولتی هم برای چرخه اقتصادی کتاب‌فروشی‌ها حیات‌بخش است و هم موقعیتی مناسب برای علاقه‌مندان کتاب است.

زارعی ادامه داد: تفاوت این طرح با دوره‌های قبلی افزایش یارانه تخصیصی کتاب‌فروشی‌ بود و مانند دوره قبل نیازی به شارژ مجدد آن پیش نیامد و سقف خرید خریدار هم با هر کد ملی از ۲۰۰ به ۳۰۰ هزار تومان تغییر کرد؛ گرچه با وجود قیمت روزافزون کتاب‌ها همچنان راهگشا نیست چراکه مردم سعی می‌کنند در این زمان‌ها کتاب‌های چند جلدی و گران‌قیمت‌تر را خریداری کنند و همچنان نیاز به همراه داشتن چند کد ملی وجود دارد.

وی ادامه داد: از طرفی تخفیف ۲۰ درصدی هم برای بسیاری از افرادی که از سایت‌های اینترنتی خرید می‌کنند ممکن است جالب‌ توجه نباشد؛ چون بسیاری از این سایت‌ها تخفیف دائمی دارند که در آن نه سقف خرید مطرح است، نه به کد ملی نیاز است و نه خطر کرونا تهدیدکننده است.

زارعی افزود: در این راستا کتابفروشی‌هایی در سطح شهر ازجمله «سرزمین کتاب» علاوه بر تخفیف پیش‌فرض 10 درصد تخفیف بیشتر در نظر گرفتند تا با تخفیف 30 درصدی هم وجه تمایزی ایجاد کنند و کمکی کوچک برای مخاطبان باشد تا در این سیر دائماً صعودی قیمت‌ها به کتاب‌هایی که می‌خواستند با قیمتی مناسب‌تر برسند.

وی گفت: با وجود محدودیت‌های بسیار بر سر راه این طرح و تعطیلی و نیمه‌باز بودن کتابفروشی‌ها، تفاوت چشمگیری در فروش کتاب نسبت به طرح بهارانه - که محدودیت کمتری داشت - ایجاد نشد و مردم با وجود شرایط سخت، از آن استقبال خوبی کردند. البته فاصله اندک بین طرح بهارانه و تابستانه هم شرایطی خوبی برای کسانی که طرح بهار را از دست دادند، ایجاد کرد تا کتاب‌هایی را که می‌خواستند، از کتابفروشی‌ها تهیه کنند.