به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «احکام کسب و کار» اثر داود حسین‌پور، محسن مطیعی و حجت‌الاسلام مرتضی نظری از سوی سازمان سمت در 234 صفحه با شمارگان 500 نسخه و قیمت 38 هزار تومان منتشر شد.
در پیشگفتار این کتاب آمده است: «کار تنها برای داشتن استقلال مالی، رهایی از فقر و تنگدستی یا برخورداری‌های مادی و حیاتی اهمیت ندارد؛ بلکه کارکردها و نقش‌های بسیار مهمی دارد. گرچه تأمین نیازهای اولیه زندگی و حفظ آبرو بسیار مهم است؛ اما نقش روان‌شناختی کار در حفظ شخصیت انسان و کارکردهای تربیتی و فرهنگی، اجتماعی، و سیاسی آن اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد؛ برای مثال تأثیر کار بر بالابردن عزت نفسِ انسان و این‌که در درونش حس احترام و ارزشمندی کند و برای خودش شخصیت قائل شود، حائز توجه است؛ زیرا این احساس‌های متعالی سبب می‌شوند انسان به هر کار پستی تن ندهد و افکارش اسیر هوس‌های آلوده نشود. کار به انسان، انسجام فکری، انضباط و هدفمندی می‌بخشد که سبب پیروزی و سربلندی او می‌شود.»
در جایی دیگر اشاره شده است: «پیامبر صلی‌الله علیه و آله و سلم فرمود: «کسب روزى حلال بر هر مرد و زن مسلمان واجب است: طَلَبُ الْحَلاَلِ فَرِيضَهٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَهٍ» (شعیری، 1363: 139). از این سخن اینگونه استنباط می‌شود که کسبوکار، تکلیف شرعی و دینی است و تحقق مسلمانی در نهاد انسان منوط به کار است. شخصی از پيامبر اكرم پرسيد: «كدام كسب انسان پاكيزهتر است؟ فرمود: آن‌که انسان با دست خود کسبوکار کند: عمل الرّجل بيده» (نوری، 1408ق، ج 13: 24، ح 14634). و آن حضرت فرمودند: «هر که با دسترنج حلال خود زندگی کند، خداوند درهای بهشت را بر او می‌گشاید تا از هر دری مایل باشد وارد بهشت شود: مَنْ أَكَلَ مِنْ كَدِّ يَدِهِ حَلاَلاً فُتِحَ لَهُ أَبْوَابُ الْجَنَّهِ يَدْخُلُ مِنْ أَيِّهَا شَاءَ» (شعیری، 1363: 139).
به این ترتیب کسبوکار به‌عنوان فعالیتی تکاملی و ارتقایی مهم در نظام آفرینش و شریعت اسلام مطرح است و به‌سادگی نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد. درست به همین لحاظ پیامبر صلی‌الله علیه و آله و سلّم و ائمه علیهم‌السلام با تبیین قوانین الهی، شیوه‌های درست کسبوکار را تشریح کرده‌اند. اهمیت این قوانین کسبوکار، به دلیل تأثیرگذاری مطلوب آن در نظام حیات بشری است؛ به این معنا که رعایت دقیق آن‌ها به بهبود شرایط بازار و رونق تجارت و کسبوکار منجر می‌شود و از آسیب‌هایی که به‌طور معمول پیشِ روی فعالان عرصه بازرگانی و کسبوکار گسترده شده است، پیشگیری می‌کند. هرگونه بی‌توجهی به دستورالعمل‌هایی که به‌عنوان احکام کسبوکار در اسلام مطرح شده، ممکن است علاوه بر برهم زدن روند کسبوکار و تجارتِ عدالتمحور، تأثیرات ویرانگر روان‌شناختی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی برجای بگذارد که نه‌تنها سود تاجران و بازرگانان را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد، بلکه اجتماع و کیان خانواده‌ها را نیز به خطر انداخته، موجب تباهی و فسادِ همه‌گیر و سرانجام، زیان انسان در حیات ابدی خواهد شد.»
در جایی دیگر از قول شیخ صدوق بیان شده که رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله وسلّم فرمود: «هر كس خريدوفروش مىكند بايد پنج امر را در نظر بگيرد و مواظب باشد تا به وبال آن مبتلا نگردد و إلّا نه بخرد و نه بفروشد؛ ربا، سوگند، پنهان کردن عيب کالا، ستودن کالا هنگام فروش، و پست كردن کالا هنگام خريد»(صدوق، 1367، ج 4: 261، حدیث 3727).
همچنین امیرالمؤمنین علیه‌السلام در ايّام خلافت در كوفه هر روز اوّل صبح به بازار مىرفت و گذر به گذر سركشى مىكرد و تازيانهاى همراه داشت كه داراى دو سر بود و به آن سبيبه مىگفتند، و بر سر هر رهگذرى مىايستاد و فرياد مىزد اى جماعت تجّار قبل از هر چيز از خداوند طلب خير كنيد، و بركت را در سهلالمعامله بودن جویيد، و با روى خوش و زبان نرم و حسن خلق با مشتريان و مراجعهكنندگان روبه‌رو شويد، خود را با بردبارى بیارایید و از ستم دورى كنيد، با مظلومان انصاف داشته باشيد (يعنى خود را به‌جای آنان تصور كنيد) و به ربا نزديك نشويد، كيل و وزن را ايفاء كنيد (يعنى تمام و كامل بدهيد) و حقّ كسى را كم نداده، در زمين فساد راه نیندازید (صدوق، 1367، ج 4: 261، حدیث 3726).
كتاب حاضر برای دانشجویان رشته مدیریت در مقطع کارشناسی و برای دانشجویان رشته مدیریت دولتی، مدیریت صنعتی و MBA در مقطع کارشناسی ارشد به‌عنوان منبع اصلی درس «احکام کسبوکار» تدوین شده است.
در پشت جلد این کتاب نیز آمده است: «شناخت مسائل و احکام شعری کسبوکار از مهم‌ترین موضوعات کاربردی برای کارآفرینان و صاحبان مشاغل و حرف است. در جوامع اسلامی، کسبوکار به عنوان فعالیتی تکاملی و ارتقایی مهم در نظام آفرینش مطرح است. نویسندگان پس از ارائه مفاهیم به تبیین احکام کسبوکار و بررسی ابعاد معاملات و تجارت در اندیشه فقهی- حقوقی پرداخته‌اند و همواره بر مسائل و نیازهای روز و عمومی جامعه به‌ویژه جوانان تاکید کرده‌اند. مطالعه این کتاب علاوه بر دانشجویان به مدیران و کارآفرینان نیز توصیه می‌شود.»
در پیشگفتار این کتاب آمده است: «کار تنها برای داشتن استقلال مالی، رهایی از فقر و تنگدستی یا برخورداری‌های مادی و حیاتی اهمیت ندارد؛ بلکه کارکردها و نقش‌های بسیار مهمی دارد. گرچه تأمین نیازهای اولیه زندگی و حفظ آبرو بسیار مهم است؛ اما نقش روان‌شناختی کار در حفظ شخصیت انسان و کارکردهای تربیتی و فرهنگی، اجتماعی، و سیاسی آن اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد؛ برای مثال تأثیر کار بر بالابردن عزت نفسِ انسان و این‌که در درونش حس احترام و ارزشمندی کند و برای خودش شخصیت قائل شود، حائز توجه است؛ زیرا این احساس‌های متعالی سبب می‌شوند انسان به هر کار پستی تن ندهد و افکارش اسیر هوس‌های آلوده نشود. کار به انسان، انسجام فکری، انضباط و هدفمندی می‌بخشد که سبب پیروزی و سربلندی او می‌شود.»
در جایی دیگر اشاره شده است: «پیامبر صلی‌الله علیه و آله و سلم فرمود: «کسب روزى حلال بر هر مرد و زن مسلمان واجب است: طَلَبُ الْحَلاَلِ فَرِيضَهٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَهٍ» (شعیری، 1363: 139). از این سخن اینگونه استنباط می‌شود که کسبوکار، تکلیف شرعی و دینی است و تحقق مسلمانی در نهاد انسان منوط به کار است. شخصی از پيامبر اكرم پرسيد: «كدام كسب انسان پاكيزهتر است؟ فرمود: آن‌که انسان با دست خود کسبوکار کند: عمل الرّجل بيده» (نوری، 1408ق، ج 13: 24، ح 14634). و آن حضرت فرمودند: «هر که با دسترنج حلال خود زندگی کند، خداوند درهای بهشت را بر او می‌گشاید تا از هر دری مایل باشد وارد بهشت شود: مَنْ أَكَلَ مِنْ كَدِّ يَدِهِ حَلاَلاً فُتِحَ لَهُ أَبْوَابُ الْجَنَّهِ يَدْخُلُ مِنْ أَيِّهَا شَاءَ» (شعیری، 1363: 139).
به این ترتیب کسبوکار به‌عنوان فعالیتی تکاملی و ارتقایی مهم در نظام آفرینش و شریعت اسلام مطرح است و به‌سادگی نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد. درست به همین لحاظ پیامبر صلی‌الله علیه و آله و سلّم و ائمه علیهم‌السلام با تبیین قوانین الهی، شیوه‌های درست کسبوکار را تشریح کرده‌اند. اهمیت این قوانین کسبوکار، به دلیل تأثیرگذاری مطلوب آن در نظام حیات بشری است؛ به این معنا که رعایت دقیق آن‌ها به بهبود شرایط بازار و رونق تجارت و کسبوکار منجر می‌شود و از آسیب‌هایی که به‌طور معمول پیشِ روی فعالان عرصه بازرگانی و کسبوکار گسترده شده است، پیشگیری می‌کند. هرگونه بی‌توجهی به دستورالعمل‌هایی که به‌عنوان احکام کسبوکار در اسلام مطرح شده، ممکن است علاوه بر برهم زدن روند کسبوکار و تجارتِ عدالتمحور، تأثیرات ویرانگر روان‌شناختی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی برجای بگذارد که نه‌تنها سود تاجران و بازرگانان را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد، بلکه اجتماع و کیان خانواده‌ها را نیز به خطر انداخته، موجب تباهی و فسادِ همه‌گیر و سرانجام، زیان انسان در حیات ابدی خواهد شد.»
در جایی دیگر از قول شیخ صدوق بیان شده که رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله وسلّم فرمود: «هر كس خريدوفروش مىكند بايد پنج امر را در نظر بگيرد و مواظب باشد تا به وبال آن مبتلا نگردد و إلّا نه بخرد و نه بفروشد؛ ربا، سوگند، پنهان کردن عيب کالا، ستودن کالا هنگام فروش، و پست كردن کالا هنگام خريد»(صدوق، 1367، ج 4: 261، حدیث 3727).
همچنین امیرالمؤمنین علیه‌السلام در ايّام خلافت در كوفه هر روز اوّل صبح به بازار مىرفت و گذر به گذر سركشى مىكرد و تازيانهاى همراه داشت كه داراى دو سر بود و به آن سبيبه مىگفتند، و بر سر هر رهگذرى مىايستاد و فرياد مىزد اى جماعت تجّار قبل از هر چيز از خداوند طلب خير كنيد، و بركت را در سهلالمعامله بودن جویيد، و با روى خوش و زبان نرم و حسن خلق با مشتريان و مراجعهكنندگان روبه‌رو شويد، خود را با بردبارى بیارایید و از ستم دورى كنيد، با مظلومان انصاف داشته باشيد (يعنى خود را به‌جای آنان تصور كنيد) و به ربا نزديك نشويد، كيل و وزن را ايفاء كنيد (يعنى تمام و كامل بدهيد) و حقّ كسى را كم نداده، در زمين فساد راه نیندازید (صدوق، 1367، ج 4: 261، حدیث 3726).
كتاب حاضر برای دانشجویان رشته مدیریت در مقطع کارشناسی و برای دانشجویان رشته مدیریت دولتی، مدیریت صنعتی و MBA در مقطع کارشناسی ارشد به‌عنوان منبع اصلی درس «احکام کسبوکار» تدوین شده است.
در پشت جلد این کتاب نیز آمده است: «شناخت مسائل و احکام شعری کسبوکار از مهم‌ترین موضوعات کاربردی برای کارآفرینان و صاحبان مشاغل و حرف است. در جوامع اسلامی، کسبوکار به عنوان فعالیتی تکاملی و ارتقایی مهم در نظام آفرینش مطرح است. نویسندگان پس از ارائه مفاهیم به تبیین احکام کسبوکار و بررسی ابعاد معاملات و تجارت در اندیشه فقهی- حقوقی پرداخته‌اند و همواره بر مسائل و نیازهای روز و عمومی جامعه به‌ویژه جوانان تاکید کرده‌اند. مطالعه این کتاب علاوه بر دانشجویان به مدیران و کارآفرینان نیز توصیه می‌شود.»
نظر شما