از انتشارات دانشگاه ایلام بگویید. تاکنون چند عنوان کتاب منتشر کرده و چه تعداد کتاب آماده و زیر چاپ دارد؟
انتشارات دانشگاه ایلام رسما از سال 1382 شروع به فعالیت کرده است ولی بنده از سال 1387 مدیریت آن را بر عهده دارم. تاکنون بالغ بر 80 عنوان کتاب در این انتشارات به چاپ رسیده و هم اکنون هم 3 عنوان کتاب آماده چاپ است.
از موفقیتهای این انتشارات بگویید.
انتشارات دانشگاه ایلام دو بار در سالهای 1391 و 1399 به عنوان ناشر برتر دانشگاهی استان انتخاب شده و سال گذشته در چهارمین دوره جایزه کتاب سال استان ایلام دو اثر از اساتید برجسته دانشگاه ایلام در میان آثار «شایسته تقدیر» کتاب سال استان قرار گرفتند. کتابهای:
1- سیستمهای انتقال دارو و اثربخشی آنها به کمک فناوری نانو؛ تألیف آرش قربانی (از 1 درصد دانشمندان برتر دنیا)
2- اصول بیوشیمی معدنی؛ ترجمه علی نقیپور (دانشیار دانشگاه ایلام)
تمرکز انتشارات بر چه قالبها و زمینههایی است؟
با توجه به رسالت دانشگاهها در تولید علم، طبیعتاً انتشارات آنها هم در زمینه علوم دانشگاهی فعالیت دارند.
آیا نشر دانشگاه ایلام توانسته به ذائقهها و نیازهای مطالعاتی جوامع عام پاسخ دهد؟
فعالیت ما مخصوصاً در زمینه علوم دانشگاهی است.
نقش و جایگاه انتشارات دانشگاه ایلام در بالندگی و توسعه فرهنگ کتاب و کتابخوانی در میان جوامع هدف را چگونه بررسی میکنید؟
با در نظر گرفتن تمام محدودیتهای مادی، وضعیت ضعیف نشر خصوصاً در استانهای که از مرکز کشور دور هستند و عدم وجود یک شبکه منسجم پخش در سراسر کشور و درنتیجه در دسترس نبودن آثار نویسندگان مختلف برای مخاطبان، گرانی کاغذ و هزینههای چاپ؛ تورم افسار گسیخته و تأثیر آن بر سطح زندگی مردم و سوق دادن هزینههای خانوادهها به سمت تأمین نیازهای اولیه؛ باعث آشفتگی در وضعیت چاپ و نشر و کتابخوانی شده که نه تنها انتشارات ما بلکه اکثر ناشران با وضعیت مطلوب و ایدهآل فاصله زیادی دارند.
انتشار پایاننامههای دانشگاهی و رسالههای اساتید در انتشارات دانشگاه ایلام به عنوان کتاب رسمی، دارای چه ضوابط و قوانینی است؟
روند بررسی کیفیت و تولید آثار این انتشارات یک فرآیند معقول و علمی است. اثر پس از ارائه به اداره انتشارات برای بررسی تخصصی و علمی به گروه آموزشی مربوط ارجاع میشود. پس از بررسی توسط گروه آموزشی، در شورای پژوهشی دانشکده و شورای پژوهشی دانشگاه نیز بررسی و تصویب میشود. در صورت عبور موفقیت آمیز از کانالهای فوق، این اثر توسط دو داور داخل و خارج از دانشگاه دوباره بررسی میشود و چنانچه نمره قابل قبولی را به دست آورد مراحل پیرایش ادبی، علمی، صفحه آرایی، طراحی جلد، شابک، فیپا و صدور مجوز انجام و برای چاپخانه ارسال می شود.
آیا هر عنوان پایاننامه و رساله امکان نشر در انتشارات را دارد یا میبایست از کانال شورای بررسی آثار انتشارات عبور کند؟
هر اثری اعم از پایان نامه یا رساله باید برای چاپ در انتشارات مراحل ذکرشده در پرسش قبلی را طی کند.
چون نشر دانشگاه ایلام یک نشر دولتی است، انتظارات جامعه هدف از عملکرد و ساختار مختوایی و آثار در این نشر را چگونه تحلیل میکنید؟
قطعاً با توجه به اینکه دانشگاه باید مرجع و منبع تولید ایده و فرهنگ خواندن و خواستن و پرسشگری باشد، انتظار است، آثار انتشارات آن نیز در راستای همین اهداف باشد که هم از نظر محتوا و هم از نظر قالب ظاهری در شأن مخاطبین خود باشد که فرهیختگان و پیشقراولان علم و پیشرفت جامعه هستند.
آسیبها و نقاط قوت و ضعف نشرهای دولتی را چگونه بررسی و آسیبشناسی میکنید؟
مشکل و مسئلهای که گریبانگیر اکثر نهادهای دولتی است، این است که بقای آنها وابسته به رقابت نیست. این مشکل محوری و بنیادی در ناشران دولتی هم مشهود است که باعث خمودگی و بیانگیزگی میشود.
آیا کتابهایی که توسط نشر دانشگاه ایلام منتشر میشود تنها تابع سیاستهای اداری و ساختاری دانشگاه است یا خیر؟
بله. کتابهایی که در انتشارات دانشگاه ایلام عرضه میشود، بر اساس آییننامه انتشارات سیاستها و نیازمندیهای علمی گروههای آموزشی تولید میشود؛ اما از آثار برجسته نویسندگان خارج از دانشگاه در حوزة علوم دانشگاهی حمایت میکند.
به عنوان شخصیتی علمی و فرهنگی و آموزشی که سالها در حوزههای تدریس، تحقیق و پژوهش در مراکز علمی و آموزشی و دانشگاه و سایر مراکز پژوهشی و تحقیقاتی فعالیت داشتهاید، از زاویه نگاه شما، علت کمتوجهی جامعه به کتاب و پایین بودن سرانه مطالعه در جامعه چیست؟
ما باید پدیدهها را در بستر زمان و مکان بررسی کنیم. اعتقاد دارم که نباید از جامعه امروز انتظار کُنشی همانند جامعه دهههای قبل داشت. جامعه امروز جامعه ازدحام مشاغل و دغدغههای فکری است؛ بنابراین نباید انتظار داشت که انسان امروز بتوانند زمان زیادی را برای مطالعه اختصاص دهد. روشهای یادگیری و مطالعه در قرن طغیان اطلاعات دستخوش تحولات شگرفی شده و فضای مجازی یک فرصت استثنایی برای سهولت در آموزش و یادگیری و مطالعه در هر زمان و مکانی در اختیار مخاطب گذاشته است. در واقع آموزش در فضای مجازی فرا مکانی و فرا زمانی است. از مزیتهای بینظیر دیگر این فضا، آموزش التقاطی صوتی– تصویری است؛ یعنی هم زمان که مخاطب متن و تصویر احتمالی را میبیند، میتواند صوتی را در بطن متن گوش کند و این تأثیر را دوچندان میکند. گاهی دیدن یک کلیپ چند دقیقهای میتواند چکیده و عصارهای از مطالعه یک یا چند کتاب باشد و بسیاری از مفاهیم را از جمله: نظم، تلاش و کوشش، قانونمندی، اخلاق، ابتکار و... را آموزش دهد. مؤلفه و متغیرهای سنجش مطالعه نیز باید تغییر کند و بر اساس شرایط مکان و زمان باید مؤلفهای را سنجید؛ بنابراین نمیتوان ادعا کرد سرانه مطالعه در جامعه پایین است بلکه ما هستیم که در ارائه فرهنگ و هنر و تاریخ و ادبیات و دیگر علوم خود در این فضا کوتاهی میکنیم و باعث بیگانگی مخاطبان با این حوزهها میشویم.
راهکار و پیشنهاد شما چیست؟
با توجه به توضیحات بالا و تغییر رویکرد آموزشی آنچه واجب مینماید این که ما محتوای مطالب علمی، تاریخی، فرهنگی، ادبی و هنری خود را در قالب متنهای کوتاه یا کلیپهای چند دقیقهای از طریق فضای مجازی و گوشیهای هوشمند در اختیار مخاطب قرار دهیم. این امر نیازمند زیرساختهایی است که باید تدارک دیده شود از جمله: گسترش سطح دسترسی به اینترنت در سراسر کشور، افزودن نرم افزارهای مرتبط در گوشیهای هوشمند و...
سخن پایانی شما در این گفتوگو را میشنویم.
مطالعه یکی از شرایط دانایی است و دانایی فصل ممیز انسان و دیگر موجودات است. انسان دائم نیاز به مطالعه و دانستن دارد و تولید کتاب با کیفیت و محتوای غنی، کمک به دانایی است. آنچه انتظار است اینکه نه تنها وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بلکه همه نهادها و ارگانها باید در این امر بسیار مهم و خطیر سهیم باشند و در گسترش دانایی حق خود را ادا نمایند، زیرا منفعت جامعه دانا برای همه ما بازخورد دارد.
نظر شما