به گزارش خبرگزای کتاب ایران(ایبنا) «پیمانکاران اعتراض» با زیر عنوان «چگونه سرمایه‌داری از کنشگری مدنی کسب‌وکاری سودآور می‌سازد؟» کتابی است به قلم پیتر دووِرن و جانِویو لابرن که توسط نشر افکار در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.
سرمایه‌داری و نحوه تسلط آن بر جهان بحث تازه‌ای نیست اما می‌توان اذعان کرد که با پیشرفت تکنولوژیک و شکل‌گرفتن انواع جدیدی از مناسبات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برخاسته از نحوه زیست جدید بشر در سراسر جهان این سلطه نیز انواع جدید و پیچیده‌تری به خود می‌گیرد. بحثی که در این اثر مورد توجه بوده، کنشگری مدنی و نسبت آن با سرمایه‌داری است. همانطور که در بخشی از معرفی کتاب می‌خوانیم «بسیاری از کنش‌گرانی که در سازمان‌های مدافعه‌گری بزرگ فعالیت می‌کنند، اکنون با زبان خوشایندِ بازار سخن می‌گویند. آنها خواهان نسخه ملایم‌تری از سرمایه‌داری هستند؛ خواستار تجارت منصفانه، گواهی‌نامه‌ها و بوم‌بازارها. بازار شایعه و همهمه درباره کمک‌های ستارگان راک و سخاوتمندی میلیاردرها داغ است. راه‌حل مشکلات جهانی به کارزارهای «خرید اخلاقی» ختم می‌شود: اعطای برند به حرکت‌های اجتماعی و فروشِ احساس «کار خوب انجام دادن» به «طبقه کاپوچینو.»... بزرگ‌ترین سازمان‌های مدافعه‌گری جهان سرمایه‌گذاری، اموال و گردش سود میلیارد دلاری خود را از دفاتر مرکزی لندن، نیویورک، آمستردام و واشنگتن دی. سی مدیریت می‌کنند. این پول‌ها برای اهدافی هزینه می‌شوند که تعداد کمی از افراد با آنها مشکل دارند. چه کسی نمی‌خواهد وضعیت سلامت و توسعه فقیرترین مردم دنیا بهبود یابد یا از محیط زیست جهانی یا حقوق بشر حمایت کند؟ مشارکت در اقتصاد «ایجادِ تغییر» هزینه‌بر است؛ با این حال درآمد و دارایی‌های سازمان‌های کنشگری در سراسر جهان در حال افزایش است و برخورداری از بودجه‌های صدها میلیون دلاری رواج فراوانی دارد. این سازمان‌های کنشگری نه تنها مثل اَبرشرکت‌ها خرج می‌کنند، بلکه به صورت فزاینده‌ای از سرمایه‌گذاری‌های راهبردی برای گسترش اقدامات خود استفاده می‌کنند. خرید سهام و مستغلات اقدام متعارفی است. حتی تعداد اندکی از آنها در پی کسب بازده قوی، در مورد محصولات مالی پرمخاطره دست به قمار می‌زنند. بدون شک زمانی که کارل مارکس در ۱۸۶۷ سرمایه‌داران را برای آنکه تمام‌وقت گرفتار کسب عایدی بیشتر هستند، سرزنش کرده بود - «انباشت کنید، انباشت کنید؛ این است موسی و پیامبران شما.» - هرگز تصور نمی‌کرد که روزی سازمان‌های کنشگری هم مانند سرمایه‌دارها این‌گونه به انباشت روی بیاورند.»
در حقیقت می‌توان گفت کتاب تلاش دارد نقاب از چهره بسیاری از فعالیت‌هایی بردارد که ممکن است در نگاه اول بسیار همسو با دغدغه‌های معترضان به نظم نوین جهانی به نظر بیایند. مولفان برای پیش‌برد بحث، کتاب خود را در 6 فصلی اصلی با عناوین «رادیکال‌ها کجا هستند؟»، «بینش ابرشرکتی»، «امنیتی‌سازی مخالفت»، «خصوصی‌سازی زندگی اجتماعی»،«نهادینه‌سازی کنشگری» و «نظام جهانی ابر شرکتی‌شده» سامان داده‌اند.
همانطور که از عناوین فصول برمی‌آید آنها سعی داشته‌اند، به مواردی حساس و کلیدی در نظام مناسبات اجتماعی، اقتصادی جهان جدید اشاره کنند. نیکزاد زنگه مترجم این اثر نیز در یادداشتی کوتاه به توضیحاتی دست زده است که به ویژه برای خوانندگانی که دانش پیشینی چندانی از موضوع ندارند، می‌تواند مفید باشد. از جمله مواردی که او در این یادداشت به آن اشاره کرده است، کنشگری و چالش‌های پیش روی آن در جهان جدید است: «امروزه جنبش‌های اجتماعی جدید - به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین شیوه‌ها برای تغییر وضعیت موجود در نیم‌قرن گذشته - به صدها خرده‌جنبش، کارزار و حرکت مختلف تقسیم شده است. سوژه‌زدایی از عامل انسانی مبارزه و فروکاستن آن به یک هویت خُرد مجازی باعث شده که کنشگری به «فعالیت از زیر لحاف» و «کلیک‌گری» تبدیل شود. به نظر می‌رسد تغییرات‌ِ این عصر قرار است از دامنِ بازنشر مطالب، هشتگ‌ها و توفان‌های شبکه‌های اجتماعی پا بگیرد. کارمندان سازمان ملل، کنش‌گران حقوق بشر، سلبریتی‌های دنیای مُد، ورزش یا سینما از پشت همه تریبون‌های موجود درباره امکان ایجاد دنیای بهتر صحبت می‌کنند و جنبش‌ها و کارزارهای رنگارنگ مجموعه‌ای از کنش‌های مختلف را تدارک می‌بینند و به مشتریان خود عرضه می‌کنند.»
یکی دیگر از نکاتی که در مورد کتاب باید دانست این است که این اثر در آغاز دوره افول جنبش وال استریت نوشته شده و با توجه به همین موضوع نیز اغلب روایت‌ها، ارجاعات و اطلاعات مطرح شده در آن به اروپای غربی و آمریکای شمالی تمرکز دارد. به همین دلیل می‌توان یکی از مهم‌ترین نکات آن را افشاگری دانست که علیه جریان غالب و کشورهای شمال انجام می‌دهد.
«پیمانکاران اعتراض: چگونه سرمایه‌داری از کنشگری مدنی کسب‌وکاری سودآور می‌سازد؟» هفتمین مجلد از مجموعه «اقتصاد سیاسی» نشر افکار، با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۲۵۵ صفحه و بهای ۷۵۰۰۰ تومان منتشر شده است.
شنبه ۲۰ آذر ۱۴۰۰ - ۰۸:۴۶
نظر شما