به گزارش خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، نشست «هم‌اندیشی مشترکات فرهنگی ایران و افغانستان» شامگاه چهارشنبه(24 آذر‌‌ماه) در مسجد آیت‌الله خامنه‌ای حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد. در این نشست که به منظور آشنایی هرچه بیشتر با مشکلات  فرهنگیان و هنرمندان و ادیبان و ناشران افغانستان و تسریع در رفع مشکلات آنان و راه های تقویت زبان فارسی  در آن دیار برگزار شد، یاسر احمدوند، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدمهدی دادمان، رئیس حوزه هنری انقلاب اسلامی، محمود سالاری، معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمعی از مدیران فرهنگ و هنر حضور داشتند.
 
دو ملت ایران و افغانستان از هم جدا نیستند
معاون فرهنگی وزیر ارشاد درباره توجه‌ به موضوع و مشکلات افغانستان گفت: در سفر اخیرم به مشهد از نزدیک در جریان مشکلات مهاجران افغانستانی‌ قرار گرفتم و البته بسیار متالم شدم. این مسائل با دکتر اسماعیلی، وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و این جلسه هم‌اندیشی با کمک و همراهی علیرضا قزوه شکل گرفته است.

وی ادامه داد: دو ملت ایران و افغانستان، جدا از هم نیستند و فرهنگ‌ها یکی است. به قول شاعر، «هر کجا مرز کشیدند، شما پل بزنید». بین زبان و مهم‌تر از آن خاطرات مشترک جدایی نیست. اهل اینکه در نشست‌ها بگویم چه می‌کنم و چه خواهم کرد نیستیم اما نکات طرح‌شده در جلسه و دغدغه های هنرمندان و ادبای افغانستانی را تا رسیدن به نتیجه مطلوب پیگیری خواهم کرد. خوشحال می‌شوم اگر نشست‌ها تداوم داشته باشد و در همه آن‌ها حضور خواهم داشت. بسیاری از مسائل قابل حل است.



 نشست‌های هم‌ا‌ندیشی با فعالان فرهنگی افغانستان ادامه دارد
قزوه با اشاره به وضعیت دشوار ناشران و دیگر اهالی فرهنگ افغانستان بعد از حضور طالبان، درباره برگزاری نشست هم‌اندیشی «مشترکات فرهنگی ایران و افغانستان» گفت: برگزاری این نشست به‌دنبال درخواست فعالان فرهنگی افغانستان در ایران و افغانستان و پیگیری‌های دوستان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برپا شده است. بیش از همه رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تلاش دارند، مشکلات امروز فرهنگیان و همه مردم افغانستان حل شود.  

وی از ادامه این نشست‌ها و برگزاری دومین جلسه سازمان فرهنگ و ارتباطات خبر داد.

باید به راه‌های فوری و پخته برای نجات افغانستان فکر کنیم
حجت‌‌‌الاسلام و المسلمین حیدر محقق، رئیس «دارالقرآن کابل» گفت: بحران 45 ساله افغانستان، موجب تحیر مردم افغانستان و دنیا شده است. در بحران افغانستان، دست قدرت‌های استکباری آمریکا، اسرائیل و سایر قدرت‌ها را می‌بینیم که این بحران را بسیار پیچیده و خطر‌ناک کرده است؛ بنابراین برای نجات افغانستان دو راه کوتاه و بلند‌مدت به‌نظر می‌‌رسد. نخست؛ اتخاذ سیاست کاربردی پخته، فراگیر و عمیق از سوی شخصیت‌های سیاسی و فرهنگی ایران و افغانستان؛ با توجه به اینکه مردم افغاستان با توجه به سرما، قحطی و گرسنگی در شرایط ناخوشایند و در آستانه نابودی قرار دارند، نیازمند اقدامات فوری هستند.         
                                 
وی با بیان این مطلب که تغییر طالبان نسبت به گذشته، سخن پخته‌ای نبود ادامه داد: طالبان همان طالبان قبلی است. طالبان فعلی در چنگ آمریکا قرار دارد و برای افغانستان و برای همسایگان افغانستان خطر جدی است. داعش در افغانستان نیز با هدف انتقام‌گیری از لشکر فاطمیون شکل‌ گرفته است؛ بنابراین به این جمله امام خمینی(ره) می‌رسیم که «آمریکا شیطان اکبر است». اگر آن روز کسی مفهوم این سخن را نفهمید، امروز مردم دنیا به‌ویژه مردم افغانستان و ایران، با گوشت و پوست خود ماهیت این رژیم منحوس را درک کرده است.

روحیه هنرمندان افغانستانی را باید تقویت کرد/ پیشنهاد ایجاد شبکه نوروز
محسن سعیدی، شاعر و طلبه حوزه علمیه قم با اشاره به دو مناسبت مشترک دو کشور افغانستان و ایران یعنی نوروز قرن جدید و آخرین شب یلدای قرن، دو پیشنهاد برای تقویت روابط فرهنگی دو کشور را ارائه و بیان کرد: تقویت روحیه اهالی فرهنگ افغانستان بعد از حوادث اخیر، با برگزاری نشست‌های مشترک و ایجاد شبکه تلویزیونی فارسی‌زبان برای تولید و پخش برنامه‌های فارسی زبان را پیشنهاد می‌کنم.  

‌تعریف بخش ویژه فارسی‌زبانان در جشنواره شعر فجر
قزوه با اشاره به اهمیت ایجاد فضای شور و نشاط برای اهالی فرهنگ افغانستان گفت: با ایجاد هماهنگی‌های لازم می‌توان در رویداد‌های فرهنگی چند ماه آینده، از‌جمله جشنواره شعر فجر، بخش ویژه شعر فارسی‌زبانان را با حضور شاعران افغاستانی تعریف کرد.

به داد زبان و ادبیات فارسی افغانستان برسید/فروپاشی نهاد‌های ادبی افغانستان
محمد شارعی، دبیر «کانون ادبی کلمه» با اشاره به ضرورت نگاه استراتژیک به مسائل مختلف افغانستان از‌جمله در حوزه زبان و ادبیات فارسی گفت: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، می‌تواند اقدامات مهم و بنیادی در افغانستان انجام دهد. مهاجران افغانستانی، افغانستان کوچکی را با خودش آورد‌ه‌اند که دارای ظرفیت و ظرافت‌های زبانی قابل توجه است؛ بنابراین فرصت‌‌های مناسبی برای انجام طرح‌های آکادمیک وجود دارد. نهاد‌های ادبی در محیط مهاجرت با وجود مسائل مختلف کار‌های بزرگی انجام داده‌ا‌ند؛ مانند انتشار صد‌ها کتاب، برگزاری جشنواره‌های مختلف و تربیت صد‌ها نویسنده و شاعر. پیشنهاد دیگر استفاده از پژوهش‌های زبانی، شعر داستان و رمان است، به‌ویژه در شرایط فعلی که نهاد‌های ادبی و علمی افغانستان که به چهار سوی دنیا پراکنده شده‌اند و فروپاشی تلخی را تجربه می‌کنند، اگر به داد زبان و ادبیات فارسی افغانستان نرسیم، فردا‌ها خسارت‌های بزرگی را باید تحمل کنیم. بنابراین پیشنهاد می‌کنم، برای این نهاد‌ها در ایران از امکاناتی مانند بهره‌مندشدن از ساختمان.  

چوپانی نویسنده افغانستانی از ترس طالبان
دهقان، دبیرخانه ادبیات افغانستان با اشاره به اهمیت توجه به وضعیت اهلی فرهنگ و هنر داخل افغانستان گفت: بسیاری از ناشران در وضعیت ورشکستگی قرار دارند یا کتاب‌هایشان را در انبار‌ها نگهداری می‌کنند و تعدادی از این آثار از بین رفته است. شاعری در افغانستان به‌دلیل سابقه فعالیت فرهنگی، از شهر گریزان شده و در یک روستا چوپانی می‌کند حتی تعدادی نیز پنهانی زندگی می‌کنند. برخی اهالی فرهنگ از سوی کشور‌های اروپایی از افغانستان خارج و در این کشور‌ها اقامت کرده‌اند. توجه به وضعیت شاعران مهاجر افغانستانی در ایران ضروری است. 
 
تینا محمد‌حسینی، داستان‌نویس در حوزه «ادبیات پایداری» در ادامه این نشست به بیان دغدغه‌های خود در زمینه ضرورت حمایت از تاریخ شفاهی پایداری گفت. زهرا زاهدی، نیز بر استفاده از ظرفیت‌های ایران در زمینه پژوهش‌های ادبی تاکید کرد.



ممنوعیت فروش کتاب ایرانی در افغانستان/اذعان اتحادیه اروپا به تاثیر‌گذاری کتاب‌های ایرانی در افغانستان
شریعتی در ادامه این نشست هم‌اندیشی درباره وضعیت ناشران و کتاب‌فروشان در افغانستان گفت: متاسفانه از 25 مرداد‌‌ماه فعالیت کتاب‌فروشی‌ها در افغانستان متوقف شده است. برخی از این افراد که توانایی داشتند به کشور‌های اروپایی مهاجرت کردند. ناشران و کتاب‌فروشان شیعه مانند رضا خالقی، فروشنده کتاب کودک کارش را تعطیل کرده، یا دیگر کالا‌های فرهنگی مانند لوح‌های فشرده بازی را در انبار گذاشته، به‌امید فصل بهار که شاید اوضاع کتاب و نشر بهبود پیدا کند. بسیاری از دفاتر نشر از‌جمله بنیاد اندیشه، انتشارات دانشگاه و انتشارات اقبال تعطیل شدند. نشر عرفان افغانستان، دو میلیون جلد کتاب با درجه کیفیت قابل توجه در افغانستان دارد، اما امکان فروش آن‌ها وجود نیست. با توجه به اینکه در بسیاری کلاس‌های دانشگاه، از 40 دانشجو چهار نفر حضور دارند، چطور می‌توان به فروش کتاب امید‌وار بود؟                     
 
وی با اشاره به تاثیر‌گذاری کتاب ایرانی در افغانستان بیان کرد: روز‌هایی که نیرو‌های ناتو در حال خروج از افغانستان بودند، گزارش مفصلی منتشر شد، درباره اینکه چه چیزی‌ موجب شد اتحادیه اروپا در افغانستان ناکام بماند، در این گزارش 13 بار از کتاب ایرانی نام برده شده است. کتاب ایرانی در افغانستان، به اصطلاح حرف اول را می‌زند و بیش از 1600 عنوان کتاب به‌عنوان سرفصل کتاب‌ علوم‌انسانی تدریس می‌شد و کتاب ناشران بزرگی مانند سمت، دانشگاه امام صادق(ع)، نشر نی و یا نشر مرکز بیش از 35 درصد آن‌ها در افغانستان فروش می‌رود. با حضور مجدد طالبان، فروش تعدای از آثار نویسندگان ایرانی در افغانستان ممنوع شد اما برای مابقی آثار متاسفانه جریان فروشی وجود ندارد. پیشنهاد می‌کنم از این ناشران به روش‌های مختلف حمایت شود.
       
شریعتی با اشاره به حمایت جمهوری اسلامی ایران از تقویت منابع کتابخانه‌ای افغانستان افزود: با حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، کتابخانه عمومی کابل با مدیریت حجت‌‌‌الاسلام و المسلمین حیدر محقق، در‌حال حاضر یکی از کتابخانه‌های غنی در کابل است.      
   
این ناشر در ادامه از برگزاری برنامه‌‌های متنوع فرهنگی در ماه‌های آتی با مشارکت هنرمندان افغانستانی خبر داد و با اشاره به دعوت غلامعلی حداد عادل، عضو‌ هیات امنای بنیاد دائرةالمعارف اسلامی و مدیرعامل بنیاد دانشنامه جهان اسلام گفت: دکتر حداد عادل اعلام کرد‌ند که همه مدخل‌های مرتبط با افغانستان مجدد کد‌‌نویسی شود که متاسفانه از هموطنان کسی اعلام آمادگی نکرد.

شریعتی درباره دغدغه اقامت دائم فعالان فرهنگی افغانستانی در ایران بیان کرد: موضوع اقامات طولانی مدت مصوبه 596 شورای امنیت ملی ایران است. متقاضیان بعد از طی مراحل اداری، می‌توانند اقامت 10 ساله دریافت کنند. درباره دریافت مجوز فعالیت‌های هنری نیز از طریق دفتر مجامع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حل شده است.

نوروزی در ادامه این نشست ضمن گرامی‌داشت یاد و خاطره محمدسرور رجایی و اعظم رهنورد زریاب از چهره‌‌های فرهنگی فقید افغانستانی بر توجه به فرهنگ افغانستان تاکید کرد.

رحمان‌دوست نیز بر بهره‌مندی از ظرفیت‌های رسانه برای انتقال دغدغه اهالی فرهنگ و هنر افغانستان به مسئولان اشاره و بیان کرد: قرابت و دوستی دو ملت ایران و افغانستان از بین نمی‌رود. پیشنهادات مطرح شده در نتشست قدم بزرگی است و موضوعاتی که نیاز به قانون دارد از طریق کانال‌های قانون‌گذار قابل پیگیری است. 

امیدی‌، معاون اداره کل توسعه روابط فرهنگی آسیا و اقیانوسیه در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با بیان این مطلب که سازمان، حلقه وصل بین داخل با دیگر کشور‌ها است گفت: بیشترین پذیرش دانشجو در ایران به افغانستان اختصاص دارد.

شیرزاد مقدم، رایزن فرهنگی ایران در افغاستان با اشاره به قرابت دو ملت ایران و افغانستان گفت: از بین 232 نفر، بیش از 60 نفر از متقاضیان در دانشگاه‌های ایران بورسیه از افغانستان هستند. وی همچنین به برنامه‌ریزی برای تولید برنامه تلویزیونی «بر تو از دور سلام» مختص دانش‌آموزان مهاجر افغانستانی با همکاری موسسات فرهنگی اشاره کرد.
 


دادمان، رئیس حوزه هنری در ادامه این نشست گفت: حوزه هنری خانه اهل فرهنگ و هنر افغانستان بوده و هر کاری از دستمان برمی‌آید انجام می‌دهیم و در این نشست‌های هم‌اندیشی اتفاقات قابل توجهی شکل خواهد گرفت. عباس محمدی، مسئول آفرینش‌های هنری حوزه هنری، از برگزاری مجدد برنامه «قند‌ پارسی» خبر داد و تاکید کرد این برنامه باشکوه‌تر از دوره‌های قبل ادامه پیدا خواهد کرد.

مودب، مدیر‌عامل موسسه شهرستان ادب، درادامه این برنامه پیشنهاد کرد، از طریق اتصال سامانه ارزشیابی هنرمندان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مراکز صدور مجوز‌ دستگاه‌‌‌های مرتبط با صدور مجوز‌های اقامت، متصل شود، جریان پیگیری متقاضیان هنر‌مندان افغانستانی تسهیل خواهد شد. حمایت از ایجاد و یا تقویت موسسات فرهنگی مهاجران در مناطق مختلف کشور را نیز پیشنهاد کرد.

سالاری، معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز بر تلاش و پیگیری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای رفع مشکلات فعالان فرهنگی افغانستانی تاکید کرد.

در این نشست یاسر احمد‌وند، معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علیرضا اسماعیلی، مشاور اجرایی معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمود سالاری، معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی‌محمد مودب، مدیر‌عامل موسسه شهرستان ادب، علیرضا قزوه، عضو هیات امنای موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و مشاور رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، غلامحسین شیرازد‌مقدم، رایزن فرهنگی ایران در افغاستان، مجتبی نوروزی، مدیر‌کل حوزه ریاست سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، ابوالحسن خلج‌منفرد، سرپرست معاونت بین‌الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، محمد‌مهدی دادمان، رئیس حوزه هنری، مصطفی امیدی، معاون اداره کل توسعه روابط فرهنگی آسیا و اقیانوسیه در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مجتبی‌ رحمان‌دوست، دبير‌كل جمعيت دفاع از ملت فلسطين، عباس محمدی، رئیس مرکز آفرینش‌های ادبی، محمدابراهیم شریعتی، مدیرمسئول انتشارات عرفان و محسن مومنی‌شریف، رئیس پیشین حوزه هنری، حضور داشتند.