حجتالاسلام ايمانيپور در پیام تسلیت درگذشت اندیشمند اتریشی؛
«برت فراگنر» نقش زبان فارسی در گسترش اسلام را به اثبات رساند
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با صدور پیام تسلیت درگذشت پروفسور برت فراگنر، چهره فرهنگی وین و صاحبنام در حوزه مطالعات اسلامی و ایرانشناسی گفت: برت فراگنر، نقش زبان فارسی در گسترش اسلام در حوزه شرق ممالک اسلامی و ارتباطات جهان اسلام را به اثبات رساند.
پروفسور آنتون زايلينگر
رئيس محترم آكادمی علوم اتريش
با سلام و احترام
«خبر درگذشت اندیشمند فرهیخته و اثرگذار در عرصه ايرانشناسي، پروفسور برت فراگنر موجب تأثر و تألم فراوان شد. ایشان یکی از چهرههای صاحبنظر و برجسته جهانی در زمینه تاريخ، فرهنگ و هنر ایران بود که بخش بزرگی از شناخت مؤلفههاي فرهنگ ایران در کشورهای اروپايي و خصوصا آلمانی زبان، مدیون زحمات و تلاشهاي ایشان است.
نظریه ایشان با عنوان «فارسیزبانی» نظریه بدیعی است که نقش زبان فارسی در گسترش اسلام در حوزه شرق ممالک اسلامی و ارتباطات جهان اسلام را به اثبات میرساند.
اینجانب به سهم خویش فقدان این شخصیت بزرگ و فرهیخته را خدمت حضرتعالی، اعضای محترم انستيتو ايرانشناسی آكادمی علوم اتريش و همچنین، سایر همکاران و بهويژه خانواده محترم ایشان تسلیت عرض میکنم. امیدوارم مسیری که ایشان در باب شناساندن تاريخ، فرهنگ و هنر ايران، پيمودهاند، تداوم یابد و موجبات خشنودی روح ایشان را فرهم آورد.
زندگی نامه پروفسور فراگنر
پروفسور برت گ. فراگنر (Bert G. Fragner) ایرانشناسی اهل اتریش در تاریخ 1941/11/27 در شهر وین بدنیا آمد. پروفسور فراگنر از چهرههای صاحب نظر و مشهور جهانی در زمینه فرهنگ و هنر ایران بود که بخش بزرگی از شناخت فرهنگ و هنر ایران در کشورهای آلمانی زبان مدیون زحمتهای ایشان است.
در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۰ بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار در فرهنگستان علوم اتریش جایزهای را به پاسِ ترویج فرهنگ و تاریخ ایران به آقای فراگنر اهدا کرد. همچنین وی منتخب چهارمین همایش چهرههای ماندگار ایران در سال 1383 است.
همچنین، در آذرماه 1395 به مناسبت هفتاد و پنجمین سالگرد تولد پروفسور برت فراگنر جشننامهای به قلم خسرو خوانساری انتشار یافت. این کتاب مجموعهای است از 36 نوشتار در باره سخنرانی ها و میز گردها و گفتگوهای پروفسور فراگنر در باره ایران و فرهنگهای تأثیرپذیرفته از آن است.
تاریخ و تاریخنگاری، خاطرات و زندگینامهها، عصر صفوی، مدرن آغازین (سدههای ۱۸ و ۱۹) و دوران مدرن موضوعهای بخش اول کتاب هستند. در بخش دوم بررسیهایی را در زمینه ادبیات و اهمیت زبان فارسی نوین و تاریخ زبان فارسی را مییابیم. موضوعهای تاریخ فرهنگ و دین از سدههای میانه تا عصر جدید، از ایران تا چین و عربستان سعودی در بخش سوم جای گرفتهاند. مطالب جدیدی نیز درباره تاریخ معماری در ایران و چهره و بدنپردازی در آثار هنری حوزه آسیای میانه و ایران بخش چهارم کتاب را به خود اختصاص داده است. بخش پایانی کتاب مقالاتی تحقیقی درباره خوراکیهای این حوزه گسترده مانند خاویار ایرانی و غذاهای گوشتی را مییابیم.
«فهرستنامه اسناد فرمانروایان ایران» یکی دیگر از آثار مهم برت فراگنر است که در سال ۱۹۸۰ منتشر شد. فراگنر برای این کتاب برگزیده جشنواره فارابی شد و جایزه کتاب سال را از آن خود کرد که در رایزنی فرهنگی اتریش در وین طی مراسمی با حضور چند تنی از اساتید ایراشناسی و خانواده ایشان تقدیم حضور او شد. او همچنین از نویسندگان فعال دانشنامه ایرانیکا در زمینه تاریخ اقتصاد بود و مشارکت وی در تدوین تاریخ ایران کمبریج یکی دیگر از فعالیتهای جهانیاش بود.
پروفسور فراگنر علاوه بر زبان مادری خود یعنی آلمانی، به زبانهای فارسی، انگلیسی، عربی، فرانسه، روسی و ترکی تسلط کامل داشته و نیز با زبانهای آذری، ایتالیایی، چکی و ازبکی آشنا بود.
فراگنر تحصیلات دانشگاهی خود را در سال ۱۹۶۰ در رشتههای شرقشناسی، ترکشناسی، عربشناسی و ایرانشناسی، و نیز قومشناسی و اسلام شناسی در دانشگاه وین آغاز کرد. وی در اواسط دههی ۱۹۶۰ به مدت یک سال به تهران رفت و نزد اساتیدی مانند ایرج افشار، شیرین بیانی، جعفر محجوب، ذبیحالله صفا، پروفسور شهیدی و منوچهر ستوده آموزش دید. وی از سال ۱۹۶۵ تا ۱۹۶۹ از سوی وزارت آموزش و پرورش اتریش در یک مدرسه فنی تهران مسئول هماهنگی برای آموزش زبان آلمانی شد.
«تاریخ شهر همدان در شش سدهی نخست هجری» عنوان پایاننامهی دکترای فراگنر بود که در سال ۱۹۷۰ به دانشگاه وین ارائه شد. وی تا اتمام رسالهی فوق دکترای خود به مدت هفت سال به تدریس در دانشگاه و سفرهای علمی متعدد به لبنان و تهران مشغول بود. "ادبیات خاطرهنویسی به مثابه منبعی در خدمت تاریخ نوین ایران" عنوان رسالهی فوق دکترا ی او بود که در سال ۱۹۷۷ به پایان رسید و در سال ۱۹۸۰ انتشار یافت.
فراگنر تا سال ۱۹۸۹ در مقام استاد رشتهی ایرانشناسی در دانشگاههای وین، فرایبورگ، برلین، برن به تدریس پرداخت و سپس از تا سال ۲۰۰۳ کرسی استادی ایرانشناسی را در دانشگاه بامبرگ آلمان عهدهدار بود. او بنیانگذار پژوهشکده انیستوی ایرانشناسی وابسته به اکادمی علوم اتریش بود و با گرداوری ایرانشناسان مشهور اروپا این مرکز را بنیان نهاد. او از سال ۲۰۰۳ تا اول ژانویه۲۰۱۰ ریاست انستیتوی ایرانشناسی فرهنگستان علوم اتریش را به عهده داشت. پس از بازنشستگی به ریاست افتخاری انیستوی شرقشناسی هامر پورگ اشتال در وین انتخاب شد.»
نظر شما