به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بوشهر، آیین رونمایی از کتاب‌های «بحران سوریه؛ زمینه‌ها، علل و پیامدها» و «پایایی اتحاد ایران- سوریه و پیامدهای منطقه‌ای آن» هر دو تالیف علی اسمعیلی که در حوزه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل با تکیه بر روابط ایران و سوریه پدید آمده‌اند، به‌صورت ویدئوکنفرانس به همت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر برگزار شد.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر در بخش نخست این آیین گفت: در نگاه متعالی انسان آثار مکتوب جایگاه و قداست ویژه‌ای دارد. از این‌رو، به دولت‌هایی که به کتاب و اهالی کتاب توجه ویژه‌ دارند نیز متعالی نگریسته می‌شود؛ چراکه این دولت‌ها در حفظ قداست کتاب اهتمام می‌ورزند. در طول تاریخ برای نشان دادن ضد تفکر و ضداندیشه بودن حکومت‌ها به آتش زدن کتابخانه‌ها از سوی آن‌ها اشاره شده است.

عبدالرحیم افروغ ادامه داد: نقطه آغاز حرکت محتوایی انقلاب اسلامی ایران تالیف کتاب «کشف‌الاسرار» به قلم امام خمینی (ره) در اوایل دهه 20 بود. ایشان در این اثر به خطاهایی که به دامن اندیشه متعالی توحیدی وارد کردند، پاسخ می‌دهد و تئوری حکومت اسلامی را تشریح می‌کنند.
 

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: جایگاه کتاب تفنن نیست؛ بلکه جایگاه آن راهبری جوامع و نسل‌هاست. بنابراین چقدر نیک و پسندیده است که مواجهه اندیشه حق را با نحله‌های باطل برای پرداختن مبنا قرار بدهیم و چالش اصلی را به کمک علم و اندیشه حل کنیم.

وی تصریح کرد: قطعا ذهن علی اسمعیلی با این مساله مهم درگیر بوده (که در دنیای پر از ظلم و جور امروز که انسانیت و ارزش‌های انسانی دستخوش دست‌اندازی حکام جور شده است) که به‌ویژه بحران سوریه است.

افروغ ادامه داد: در این کتاب می‌بینیم که رویکرد جبهه مقاومت در مقابل داعش پلید بر آدم‌کشی نبود، بلکه مبتنی بر هدایت جامعه است که رویکردی توحیدی است. این دو اثر آثاری موثر و راهبر جامعه امروز است.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان یادآور شد: امروز نیاز است که با خلق آثاری باکیفیت به گره‌گشایی بپردازیم و به نیازهای اساسی مردم بپردازیم. بی‌شک در زمینه‌های اقتصادی، مسائل و آسیب‌های اجتماعی به راهبردها و راهکارهای نیازمند هستیم که به قلم شما در آثار پرمایه ارائه می‌شوند.

در ادامه این برنامه، علی اسمعیلی، نویسنده دو کتاب یادشده با بیان اینکه حوزه مطالعاتی و پژوهشی من منطقه خاورمیانه است و در این منطقه عمدتا بر محور مقاومت تمرکز دارم، گفت: این دو اثر حاصل چهار سال پژوهش مستمر و مداوم من درباره روابط ایران و سوریه و بحران سوریه است و این خط سیر ممتد پژوهشی 10 ساله من است که پیش از این نیز در همین حوزه مطالعاتی مقالات متعددی در برخی از مجلات علمی - پژوهشی رشته روابط بین‌الملل به رشته تحریر درآورده‌ام.

وی تصریح کرد: البته پیش از این دو کتاب، کتب متعدد دیگری با راهنمایی و نظارت من با مولفان دیگر نوشته شده و از سوی ناشران مختلف چاپ شده است؛ ولی این دو کتاب چون به تنهایی از طرف من نوشته شده است، در آن‌ها دقت و ظرافت ویژه‌ای در رعایت متدلوژی علمی به‌ویژه چارچوب نظری رشته روابط بین‌الملل شده و دارای اهمیت بسیار است؛ به عبارتی، معرف و شناسنامه علمی من هستند.
 

این پژوهشگر و نویسنده در پایان گفت: برای چاپ این دو کتاب، آنها را به دست ناشر قدیمی و معتبر «چاپخش» دادم که تجربه طولانی در چاپ کتاب سیاسی دارد و این دو کتاب با سرمایه‌گذاری خود ناشر پس از فرایند طولانی شش ماهه بازبینی و داوری این نشر و نظارت از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در نهایت 15 آذرماه 1400 منتشر شد. اکنون دو اثر بدون هیچ تبلیغی، خوشبختانه جزء چهار کتاب پرفروش ناشر شده است اما متاسفانه با وجود معرفی این آثار در شبکه‌های اجتماعی مختص استان، ولی تاکنون استقبال چشمگیری از سوی جامعه فرهنگی بوشهر از آن نشده است.

ابراهیم عباسی دانشیار علوم سیاسی دانشگاه شیراز هم در بخش سوم این آیین گفت: علی اسمعیلی اهل مطالعه و تحقیق عمیق است. از همین‌رو در آثار خود بسیار دقیق و نکته‌بین ظاهر شده است و شما به‌وضوح در این دو اثر نکته‌سنجی و دقت وی را می‌بینید.

وی ادامه داد: اسمعیلی با انتخاب خاورمیانه به‌عنوان موضوع مطالعاتی خود، حوزه‌اش را در علوم سیاسی که حوزه‌ای بین‌رشته‌ای و پراکنده است، مشخص کرده و با تخصصی که در این زمینه دارد، آثار قابل تاملی را با نگاهی تاریخی و جامعه‌شناختی پدید آورده است.

عباسی تاکید کرد: از سوریه در راهبردهای دفاعی جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان عمق استراتژیک یاد می‌شود و در افکار عمومی ما توجه زیادی به موضوع سوریه شده است؛ چه مثبت، چه منفی. سوریه باعث اتصال ما به دریای مدیترانه شده است. همچنین موجب شده که سیستم دفاعی ما عمق اقیانوسیه پیدا کند. بنابراین باید با نگاه علمی به جایگاه سوریه برای ایران پرداخته شود و به تمام سوالاتمان به صورت علمی پاسخ داده شود. خوشبختانه در این کتاب به سوریه با نگاه ژئوپلیتیکی پرداخته شده که بسیاری از سوالات ما را به صورت علمی جواب می‌دهد.

محمدعلی شهریاری، استادیار علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی بوشهر هم در بخش بعدی این مراسم علی اسمعیلی را محققی دقیق و بادانش برشمرد و گفت: او این دو اثر را بر اساس مطالعات و پژوهش‌های دقیقی به‌وجود آورده است از همین روست که وی شایسته جایگاه معلمی است چون به بحران سوریه با نگاه علمی نگریسته است. همان‌گونه که مقام معظم رهبری فرموده‌اند که بسیاری از مسائل را بایستی به‌صورت علمی حل کرد.

وی تاکید کرد: امروز آسیب‌های اجتماعی و مسائل فرهنگی، مسائل ثانویه جامعه هستند. این مسائل علمی است که باید در راس قرار بگیرد تا بتوان به کمک آن چالش‌ها و مسائل مهم کشور را حل کرد.

شهریاری در پایان گفت: سواد و دغدغه اسمعیلی در حوزه علوم سیاسی بسیار بالاست و او با خلق این دو اثر دانش خود را در حوزه بحران سوریه به رخ کشیده است. ساختار و شیوه علمی این دو اثر که به همت نشر چاپخش منتشر شده‌اند، نقطه قوت این دو کتاب است. بنابراین رسانه و دستگا‌ه‌های فرهنگی بایستی زمینه مولفان گمنام و صاحب‌نظر را فراهم آورد تا بدین شکل آن‌ها با انگیزه و توان علمی بیشتری به کار نوشتن ادامه بدهند.

کاوه شمسی‌زاده، پژوهشگر حوزه خاورمیانه هم در بخش بعدی آیین رونمایی از دو کتاب «بحران سوریه؛ زمینه‌ها، علل و پیامدها» و «پایایی اتحاد ایران- سوریه و پیامدهای منطقه‌ای آن» نخست به مشکلات چاپ و مهجوریت کتاب در جامعه امروز پرداخت و در ادامه به مهم‌ترین وجوه تمایز این کتاب‌ها با آثار مشابه اشاره کرد و گفت: با مطالعه و بررسی این دو اثر متوجه دو وجه تمایز عمده آن‌ها با دیگر آثاری شدم که در این زمینه نوشته شده‌اند؛ نخستین و شاید مهم‌ترین وجه تمایز، تلاش نویسنده برای احتراز از سلیقه‌گرایی و بروز تمایلات شخصی در اثر و استفاده از روش کاملا آکادمیک است. اسمعیلی خود را در این دو اثر در جایگاه یک ناظر بیرونی قرار داده و کاملا بی‌طرفانه و علمی به بررسی و سیر تاریخی و تئوریک رویدادها می‌پردازد.

وی ادامه داد: این زاویه دید ناظر بیرونی به او این امکان را داده تا بدون خودسانسوری و با صراحت لحن شایسته به تبیین رویدادها و اشتباهات فردی  گروهی بپردازد. او در این دو نوشته زمانی از نگاه ماکروسکویی و از بالا به رویدادها نگریسته و به جست‌وجوی استراتژی‌های استفاده شده از سوی بازیگران پرداخته و زمانی دیگر میکروسکوپی یه قضایا نگاه کرده و کوچک‌ترین جزئیات به‌کار رفته را هم از قلم نینداخته است. دوستانی که در کار نوشتن و پژوهش دستی دارند، اهمیت غلبه بر خود و قرار گرفتن به‌عنوان ناظر بیرونی را به خوبی واقف هستند و الحق علی اسمعیلی در این مسیر سربلند بیرون آمده است.

این پژوهشگر حوزه خاورمیانه که فرزند ایرج شمسی‌زاده، شاعر برجسته و محلی‌سُرای فقید جنوبی است، تصریح کرد: دومین وجه تمایز این دو اثر با آثار مشابه، استفاده آگاهانه و بجای نویسنده از آثار بین‌المللی نوشته‌شده در این زمینه است. اسمعیلی با اشرافی که بر متون انگلیسی داشته، تعداد زیادی از منابع معتبر را مورد کنکاش قرار داده است. من با مراجعه به تعدادی از این آثار متوجه شدم که اسمعیلی گاه برای مقایسه نقل قولی با متن اصلی و با بررسی نظر نویسنده‌ای بین‌المللی در موضوعی خاص همه آثار نویسنده را مورد مطالعه و بررسی قرار داده اسن که با توجه به ضعف و کاهلی بسیاری از پژوهشگران ایرانی در این زمینه کار وی از این لحاظ بسیار ارزشمند و قابل تقدیر است. نشر این کتاب از سوی ناشر خوشنامی مثل نشر «چاپخش» که در حوزه نشر کتب علوم سیاسی بلندآوازه است، نشان از اعتبار علمی این دو کتاب علی اسمعیلی دارد.

شمسی‌زاده در بخش پایانی گفته‌های خود به تشریح دو کتاب «بحران سوریه؛ زمینه‌ها، علل و پیامدها» و «پایایی اتحاد ایران- سوریه و پیامدهای منطقه‌ای آن» تالیف علی اسماعیلی پرداخت و در خصوص محتوای این دو اثر مطالب تخصصی ارائه کرد.

معاون فرهنگی و مطبوعاتی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر نیز دربخش پایانی این آیین گفت: رونمایی کتاب یکی از مباحث خیلی مهم حوزه نشر است که بایستی با حضور مخاطب اصلی کتاب برپا شود؛ زیرا نقش شگرفی در معرفی کتاب ایفا می‌کند.

آنیتا مظفری ادامه داد: فاطمه کرمپور مدیرکل سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی نگاه ویژه‌ای به کتاب و حمایت از آن داشت. خوشبختانه آقای افروغ مدیرکل جدید هم نه‌تنها به کتاب نگاه ویژه‌ای دارد، بلکه بر گفتمان‌سازی در حوزه فرهنگ و استفاده حداکثری از اساتید و صاحب‌نظران در زمینه آسیب‌شناسی و مسائل فرهنگی دارد.

وی در پایان یادآور شد: ما به‌منظور حمایت از نویسندگان بومی و دغدغه‌مند بخشی از آثار آن‌ها را خریداری می‌کنیم و این روال ادامه دارد و همچنان نشست‌های رونمایی و نقد و بررسی کتاب نویسندگان و مولفان هم‌استانی را برگزار خواهیم کرد.
 

یادآوری می‌شود، در پایان این مراسم از دو کتاب «بحران سوریه؛ زمینه‌ها، علل و پیامدها» و «پایایی اتحاد ایران- سوریه و پیامدهای منطقه‌ای آن» تالیف علی اسماعیلی با حضور عبدالرحیم افروغ مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر، آنیتا مظفری معاون فرهنگی و مطبوعاتی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر و تعدادی از اساتید دانشگاه آزاد اسلامی بوشهر رونمایی شد.