کتاب «ماوراءمرز» یادداشتهایی از دو ماه زندگی نویسنده در بخشی از خراسان و ماوراء النهر است که امروزه تاجیکستان نام دارد.
نویسنده در مقدمه نوشت: این کتاب، سفرنامه نیست. قالب و غالب کتاب، صرفا مجموعه یادداشت ها و خاطراتی است که خط سیر زمانی ندارند. مهم ترین هدفم از انتشار این یادداشت ها، افزایش شناخت مخاطب از این بخش از خراسان و ماوراء النهر بوده است. این اثر حاصل دو دوره حضور من در تاجیکستان است. هر بار حدود یک ماه میهمان مردمان این سامان بوده ام. (صفحه ۱۱)
وی افزود: آغاز فصل اول این کتاب از نقطه ای در ولایت بلخ است و سپس با عبور از آمودریا، در فرارود دنبال میشود. فصل دوم کتاب هم با فاصله اندکی بیش از ۱۰ سال بعد را یادداشت برداری کرده و تصویرگر تاجیکستان این دوره است. تعداد کمی نکتههای حاصل از پژوهش کتابخانهای را نیز در قالب پانوشت یا بخشی از متن با ذکر منبع آورده ام.
در بخشی از کتاب میخوانیم: در این مدت، هیچ وقت از مردم دوشنبه نشنیدم که مثلا بگویند ما به رادیو ایران گوش میکنیم در حالی که صدا و سیمای جمهوری اسلامی مرکز خراسان، رادیویی مخصوص تاجیک زبانها دارد به نام رادیو تاجیکی! بعدا فهمیدم این رادیو در شهر دوشنبه اصلا آنتن ندارد و مردم سر و کارشان در بخش رادیوهای بینالمللی، فقط با رادیو بی بی سی انگلستان و رادیو آزادی آمریکاست. برایم سوال بود که چرا در رسانههای داخلی ایران، خبری از تاجیکستان نیست! کمتر سریالی است که یک تاجیک در گوشهای از آن نقش داشته باشد. در سریالهای تاریخی هم ردی از مردمان این بخش از خراسان دیده نمی شود. حتی در اخبار ایران. سال به سال خبری از تاجیکستان نمیگویند. دلیلش چیست؟ آیا در تاجیکستان صدا و سیما دفتر یا نماینده ندارد؟! پرس و جو کردم. گفتند شعبهای از صدا و سیما ایران در دوشنبه هست به فلان آدرس. رفتم آنجا. ساختمانی نیمه تعطیل بود. (صفحه ۵۴)
در بخشی دیگر میخوانیم: در تاجیکستان، از رئیس جمهور با عنوان پیشوای ملت و سرور دولت، محترم عالی جناب امامعلی رحمان، اساس گذار صلح و وحدت ملی تاجیکستان یاد می شود. روتین ترین اخبار برنامه های خبری در طول روز برنامه های مربوط به پرزیدنت است. نماهنگهایی برای پرزیدنت ساخته شده که در فواصل زمانی مختلف از تلویزیون این کشور پخش میشود. پرزیدنت با تصویب قانونی به عنوان پیشوا برگزیده شده و به همین سبب می توان تا پایان عمر ریاست جمهوری کند. طبق معاهده صلح تاجیکستان که پس از جنگ های شهروندی (جنگ های داخلی) بین دولت (امامعلی رحمان) و اپوزیسیون (سیدعبدالله نوری) به امضا رسید، امامعلی رحمان در ازای خلع سلاح اپوزیسیون، پذیرفت تا نیروهای این طیف به کشور بازگردند و ۳۰ درصد مناصب حکومتی را عهدهدار شوند ولی در عمل، اپوزیسیون به این درصد توافق شده نرسیدند. (صفحه ۲۰۲)
کتاب ماوراء مرز در هزار نسخه و در ۲۲۲ صفحه از سوی شرکت چاپ و نشر بین الملل وابسته به سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی منتشر شده است.
نظر شما