سالی که گذشت با رویدادهایی در حوزه فرهنگ مقاومت همچون نوزدهمین دوره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس، دومین دوره دوسالانه انتخاب آثار برتر مدافعان حرم، تقریض رهبر معظم انقلاب بر برخی آثار این حوزه و ترجمه تعدادی آثار به زبانهای مختلف از جمله ژاپنی و اسپانیایی همراه بود.
دومین دوره جایزه سردار شهید حاج حسین همدانی، نوزدهمین جشنواره انتخاب کتاب سال پاسداران اهل قلم، دهمین دوره جایزه ادبی «یوسف»، نوزدهمین دوره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس، سومین همایش ملی تاریخ شفاهی دفاع مقدس، تقریظ رهبر معظم انقلاب بر برخی آثار این حوزه ازجمله دو کتاب «حوض خون» و «تنها گریه» و ترجمه برخی آثار به زبانهای مختلف ازجمله ژاپنی و اسپانیایی و چاپ مجدد بسیاری از آثار شاخص این حوزه، ازجمله مهمترین رویدادهای امسال در حوزه مقاومت و ادبیات پایداری بود.
تقریظ رهبر معظم انقلاب اسلامی بر آثار حوزه فرهنگ مقاومت
کتاب «حوض خون»؛ خاطرات و روایتهای 64 نفر از بانوان اندیمشکی از رختشویی البسه رزمندگان دفاع مقدس در بیمارستان شهید کلانتری است که تدوین و نگارش آن برعهده فاطمه سادات میرعالی بوده است. مقام معظم رهبری درباره این کتاب فرمودند: «آنجایی را که لباسهای خونی رزمندگان را و ملحفههای خونی بیمارستانها و رزمندگان را میشستند؛ [اینها را] دیدم که این کتاب [حوض خون] تفصیل این چیزها را نوشته؛ انسان واقعا حیرت میکند؛ انسان شرمنده میشود در مقابل این همه خدمتی که این بانوان انجام دادند.»
یازدهمین پاسداشت ادبیات جهاد و مقاومت همراه با انتشار تقریظ رهبر معظم انقلاب اسلامی بر کتاب «تنها گریه کن»، یکشنبه 30 آبانماه 1400 با حضور جمعی از خانوادههای معظم شهدا، پیشکسوتان جهاد و مقاومت و فعالان حوزه ادبیات و هنر دفاع مقدس با رعایت دستورالعملهای بهداشتی برگزار شد. کتاب «تنها گریه کن»، روایت زندگی «اشرف سادات منتظری» مادر شهید محمد معماریان در دوران مبارزات انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی و پس از آن است که به قلم اکرم اسلامی تدوین و توسط انتشارات حماسه یاران منتشر شده است.
جشنوارهها و جوایز ادبی با موضوع فرهنگ مقاومت و دفاع مقدس
دهمین دوره جایزه ادبی «یوسف» به همت ادارهکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس خوزستان در سه بخش: بزرگسال، نوجوان و بخش ویژه (داستان شهیدان) در محورهای: دفاع مقدس، مدافعان حرم و مدافعان سلامت برگزار شد.
نخستین جایزه کتاب «روایت پیشرفت» که با محوریت کتابهای برگیرنده حوزه تجربهنگاری و الگونگاری پیشرفت در پنج حوزه موضوعی فرهنگ و هنر، دفاعی امنیتی، حکمرانی، علم و فناوری و ادبیات داستانی برگزار شد، طی مراسمی در 20 شهریور برترینهای خود را معرفی کرد.
همزمان با ششمین سالگرد شهادت سردار اسلام، دومین دوره دوسالانه انتخاب آثار برتر مدافعان حرم؛ جایزه سردار شهید حاج حسین همدانی، 16 مهرماه 1400 برگزار شد.
انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدسِ بنیاد فرهنگی روایت فتح در راستای اهداف و سیاستهای خود و به منظور تجلیل از هنرمندان فعال تئاتر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، دومین دوره جایزه «سرو» را ویژه تئاتر تلویزیونی و آثار مکتوب مربوط به دهه 90 (از سال 1390 تا سال 1399)، در مهرماه 1400 همزمان با هفته گرامیداشت دفاع مقدس، برگزار کرد.
در راستانی برگزاری کنگره ملی شهدای استان قم، از سوی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان قم، جشنواره ملی «شهادت قلم» از تاریخ 25 تیر تا 30 آبانماه در سه بخش فیلمنامه کوتاه با موضوع دفاع مقدس، انقلاب، مقاومت، شهدای وطن، مدافعان سلامت و مدافعان حرم برگزار شد.
دومین دوره جایزه «شهید سیدعلی اندرزگو» با محوریت مبارزه ادبی با تحریف تاریخ معاصر و همچنین بیان حقایق و روشنگری درباره رژیم پهلوی، در سه بخش داستان و رمان بزرگسال، داستان کودک و رمان نوجوان و نیز روایت تاریخ و تاریخ شفاهی برگزار شد. تمامی آثار چاپ اول سالهای 98 و 99 که دارای درونمایه مدنظر جایزه بودهاند، در این دوره از جایزه شرکت داده شده و به رقابت پرداختند.
نوزدهمین دوره «انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس» برگزار و بیش از دو هزار و 500 عنوان کتاب دفاع مقدس در ژانرهای مختلف ادبی به دبیرخانه این رویداد ارسال شد. اختتامیه این جایزه، 18 اسفندماه 1400 با معرفی آثار برتر برگزار شد.
دومین دوره جشنواره «سرخنگاران» با شعار «فرهنگ ایثار و شهادت محور شکلگیری تمدن نوین اسلامی» در دو گروه «کودک و نوجوان» و «بزرگسال» و در بخشهای «ادبیات و هنر»، «مستندنگاری» و «نقد و پژوهش» ویژه کتابهای چاپ اول منتشرشده در سالهای 98 و 99 برگزار شد.
دومین جایزه «کتاب تاریخ انقلاب اسلامی» با بخش ویژه مقالات تاریخی با رویکرد نقد دوران پهلوی (1398-1399) برگزار شد. مهلت ارسال اثر به دومین جایزه «کتاب تاریخ انقلاب اسلامی» 30 آذرماه 1400 بود.
همزمان با دومین سالروز شهادت شهید حاج قاسم سلیمانی، فراخوان دومین دوره دوسالانه انتخاب آثار برتر پژوهشی دفاع مقدس و مقاومت اعلام شد و از پژوهشگران، نویسندهها و مراکز علمی و پژوهشی برای این رویداد فرهنگی دعوت بهعمل آمد.
جشنواره انتخاب کتاب سال پاسداران اهل قلم که آغاز فعالیت آن به سالهای پس از دفاعمقدس و هشدارهایی که مقام معظم رهبری درخصوص تهاجم و شبیخون فرهنگی دادند برمیگردد، امسال شانزدهمین دوره خود را پشتسر گذاشت و در مجموع 385 عنوان کتاب و مقاله به این جشنواره ارسال شد. در مجموع در این جشنواره، 7 مقام اول، 12 مقام دوم، 13 مقام سوم، 9 مقام شایسته تقدیر، سه مقام در بخش ویژه با عنوان مکتب شهید سلیمانی معرفی شدند و 14 مقاله نیز مقام آوردند.
در بیستویکمین جشنواره ادبی شهید حبیب غنیپور از میان 711 اثر چاپ اول منتشره در سال 1399 در این بخش، 41 عنوان بعد از چند مرحله ریزش به مرحله نهایی راه یافت. سرانجام چهار اثر از میان این 41 کتاب بهعنوان نامزدهای نهایی بخش نوجوان معرفی شدند.
دومین دوره جایزه سرو با رویکردی متفاوت از نخستین دوره به تئاتر تلویزیونی، نمایشنامهها و آثار مکتوب پژوهشی - علمی در دهه 90 اختصاص داشت. آئین اختتامیه این دوره، دوشنبه 9 اسفندماه 1400 به همت انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدسِ بنیاد فرهنگی روایت فتح با معرفی برگزیدگان، در تماشاخانه مهر حوزه هنری برگزار شد.
برگزاری همایشهای ملی با محوریت مقاومت و دفاع مقدس
سومین همایش ملی «تاریخ شفاهی دفاع مقدس» 26 آذرماه با همکاری پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس بهصورت مجازی برگزار شد. محورهای این همایش، شامل مبانی نظری و پیشینه تاریخ شفاهی دفاع مقدس، تاریخ شفاهی دفاع مقدس، ضرورتها و فرصتها، آسیب شناسی و موانع پیش روی تاریخ شفاهی دفاع مقدس و در نهایت سیاستگذاری و نقش سازمانهای لشکری و کشوری در تاریخ شفاهی دفاع مقدس بود.
کنگره ملی شعر سردار سلیمانی با عنوان «سردار سربداران» به منظور جمعآوری برترين اشعار در قالبهای گوناگون شعر پارسی براي ثبت و پاسداری از حماسه شهادت سردار سليمانی در آغاز هفته دفاع مقدس برگزار شد.
به مناسبت دومین سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی، همایش بزرگداشت شهدای مکتب مقاومت، یکشنبه 12 دیماه 1400 با حضور همرزمان شهید و خانواده شهدای مدافع حرم در تالار غدیر ادارهکل کتابخانههای عمومی استان قم برگزار شد.
سومین همایش ملی «تاریخ شفاهی دفاع مقدس» با مشارکت 31 استان کشور و ارزیابی 70 مقاله مرتبط با موضوع، دهم بهمنماه با مشارکت سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس و سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و با همکاری نهادهای پژوهشی، دانشگاهی و نظامی برگزار شد.
پرتیراژهای سال 1400
«سه دیدار با مردی که از فراسوی باور ما میآمد» اثر زندهیاد نادر ابراهیمی، معروفترین کتاب ادبیات داستانی درباره امام خمینی (ره) است که جلدهای اول و دوم آن از سوی سوره مهر به چاپ یازدهم رسید.
در سالگرد شهادت رجب محمدزاده، کتاب خاطرات شفاهی همسر وی با عنوان «بابا رجب» به چاپ هفتم رسید. این کتاب به کوشش نسرین رجبپور و نشر «ستارهها» در مشهد در ۲۳۹ صفحه و برای چاپ نخست در یک هزار نسخه منتشر شده است.
چاپ ششم کتاب «صبح شام» نوشته محمدمحسن مصحفی و روایت حسین امیرعبداللهیان از بحران سوریه از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شد.
همزمان با هفته دفاع مقدس، چاپ چهارم کتاب «نعمت جان»؛ خاطرات صغری بُستاک، پرستار و امدادگر دفاع مقدس، با طرح جلدی نو از سوی انتشارات «راه یار» روانه بازار نشر شد.
چاپ ششم دو کتاب «به اضافه مردم؛ 10اصل اساسی در کار فرهنگی» و «رسم جهاد؛ تجربههای کار جمعی در جهاد سازندگی به روایت حسینعلی عظیمی» از سوی انتشارات راه یار روانه بازار نشر شد.
کتاب «حوض خون؛ روایت زنان اندیمشک از رختشویی در دفاع مقدس» با تدوین و نگارش فاطمهسادات میرعالی، توسط انتشارات راهیار به چاپ هشتم رسید.
کتاب «استاد؛ خرده روایتهایی از زندگی شهید هستهای مجید شهریاری» شامل حدود 200 خاطره از دوستان، دانشجویان، همکاران، همسر و فرزند شهید مجید شهریاری است که همگی از آن استاد شهید درس گرفتهاند. چاپ چهارم این اثر از سوی انتشارات شهید کاظمی منتشر شد.
چاپ نهم کتاب «خط مقدم» روایتی داستانی و مستند از میانه خط زندگی حسن طهرانی مقدم از سوی انتشارات شهید کاظمی روانه بازار نشر شد. «خط مقدم» برشی مستند از میانه خط زندگی پاسدار شهید حسن طهرانی مقدم بهدور از تخیل و رویاپردازیهای نویسندگی است.
سه عنوان از کتابهای انتشارات «راه یار» با عنوانهای «سلولهای بهاری»، «مادر ایران» و «خون شریکی»، تجدیدچاپ و روانه بازار نشر شدند. «سلولهای بهاری» که چندی پیش به عنوان یکی از برگزیدگان جایزه کتاب «جلال آل احمد» نیز انتخاب و تقدیر شد، داستان تولید و توسعه سلولهای بنیادی در ایران راه از زبان دکتر حسین بهاروند روایت میکند. چاپ سوم کتاب 320 صفحهای «مادر ایران» نیز که تحقیق آن برعهده سیدمحمد آل عمران و نرگس اسکندری بوده و تدوین آن توسط نورالهدی ماهپری صورت گرفته است با شمارگان 1500جلد و قیمت 57هزار تومان منتشر شده است.
گذری بر نمایشگاههای حوزه دفاع مقدس در سالی که گذشت
نمایشگاه «عطر لالههای حسینی» از 30 شهریور الی 10 مهر به مناسبت هفته دفاع مقدس با محوریت کتابهای حوزه ایثار و شهادت در استان قم برگزار شد.
مجمع ناشران دفاع مقدس از هفته دفاع مقدس تا دهه فجر انقلاب اسلامی ایران بیش از 800 نمایشگاه کتاب با عنوان «به یاد من باش» در مراکز فرهنگی، اجتماعی و مذهبی استان تهران برگزار کرد.
نمایشگاه مجازی «عکس دفاع مقدس» از سوی رایزنی فرهنگی ایران در ژاپن با همکاری بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس و ادارات کل همکاریهای فرهنگی و امور ایرانیان خارج از کشور و فضای مجازی و رسانه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی طراحی شد.
انتشارات شهید کاظمی با بیش از 450 عنوان کتاب در دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران حضور یافت که از این تعداد، حدود 80 عنوان در سال 1400 تولید شده است.
رونمایی از آثار فرهنگ مقاومت در داخل و خارج از کشور
3200 برنامه از سوی سازمانها و نهادهای کشوری و لشکری به مناسبت چهلویکمین سالگرد گرامیداشت دفاع مقدس در سراسر کشور اجرا میشود که از میان آنها میتوان به رونمایی از 451 عنوان کتاب در قالب 70 برنامه اشاره کرد.
به همت گروه مدیریت مطالعات تاریخی و روزشمار، چهارشنبه 31 شهریور همزمان با آغاز هفته دفاع مقدس، در مراسم «یادها و نامها» از 10 عنوان روزشمار رونمایی شد که چهار عنوان مربوط به روزشمار جنگ ایران و عراق و 6 عنوان مربوط به روزشمار تحولات انقلاب اسلامی بود.
همزمان با ایام گرامیداشت چهل و یکمین سالگرد دفاع مقدس، از کتابهای گویای «شهید حسن باقری»، «گیل مانا» و «همسفر» و 45 عنوان کتاب گویای دفاع مقدس رونمایی شد.
10 عنوان کتاب حوزه دفاع مقدس سوم مهر 1400 با حضور مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس خراسان رضوی، مدیرکل کتابخانههای عمومی استان و نویسندگان کتاب و جمعی از خانوادههای معظم شهدا در کتابخانه مرکزی امام خمینی (ره) رونمایی شد.
همزمان با آخرین روز از هفته دفاعمقدس 25 کتاب، با حضور مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان در کرمانشاه رونمایی شد. «شور عاشقی»، «ماه و خاکریز»، «خوشبینیهای آغازین تا نومیدیهای پایانی» ازجمله کتابهایی است که در این مراسم رونمایی شد.
به همت بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس لرستان 30 عنوان کتاب مکتوب و 5 عنوان کتاب صوتی در خرمآباد رونمایی شد.
همچنین در آئینی از چهار کتاب با موضوع دفاع مقدس در یاسوج رونمایی شد. این کتابها با نامهای 41 خاطره از 41 شهید، امامزادگان عشق، رقابت بر سر نفوذ در خاورمیانه و کتاب ویر است که با هدف ترویج فرهنگ ایثار و شهادت تالیف شده و به چاپ رسیده است.
دو عنوان کتاب «در هالهای از غبار» و «پیغام ماهیها» به زبان عربی نوشته گلعلی بابایی، دوشنبه شانزدهم اسفندماه 1400 در شصتوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب بیروت رونمایی شد.
استقبال علاقهمندان به فرهنگ مقاومت از مسابقات کتابخوانی
کمیته بانوان دفاع مقدس استان آذربایجانغربی بهمناسبت هفته دفاع مقدس مسابقه کتابخوانی از کتاب «بغضهای نشکسته» اثر نویسنده ارومیهای رقیه گوزلی برگزار کرد.
مسابقه کتابخوانی «کتاب ماه» به مناسبت پاسداشت هفته دفاع مقدس از کتابهای «ماه، همراه بچههاست» (ویژه جوانان)، «نخلهای بیسر» (ویژه نوجوانان) و «عطر شیرین» (ویژه کودکان)، توسط سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و با مشارکت ادارهکل آموزش و پرورش شهر تهران، برگزار شد.
مسابقه کتابخوانی با عنوان «خط حزبالله 296» با موضوع «نگاه رهبران انقلاب درباره جایگاه و اهمیت جمهوریت و اسلامیت»، 20 مرداد 1400 برگزار شد.
ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان یک مسابقه کتابخوانی با عنوان «حاج جلال» برگزار کرد که مهلت شرکت در آن تا پایان تیرماه اعلام شده بود، اما در پی استقبال مخاطبان تا 15 مرداد تمدید شد.
بهمناسبت هفته دفاع مقدس، مسابقه کتابخوانی با محوریت کتاب «فاتحان خرمشهر» اثر حسین غفاری در آذربایجان غربی برگزار شد.
دومین دوره مسابقه کتابخوانی «هشت بهشت» با محوریت کتاب «از چیزی نمیترسم» زندگینامه خودنوشت سردار شهید قاسم سلیمانی، برگزار شد. به 50 نفر از برگزیدگان جوایز 2 میلیون ریالی اهدا شد. هشت جایزه ویژه نیز به هشت شرکتکننده اهدا شد.
روی خوش ناشران به ترجمه آثار دفاع مقدس
به همت وابستگی فرهنگی کشورمان در نخجوان، کتاب «روایت هشت سال دفاع قهرمانانه از سرزمین ایران» به زبان آذری ترجمه و منتشر شد. در این کتاب به واقعیتهایی از جنگ تحمیلی از قبیل، آغازکننده جنگ تحمیلی ، دلایل آغاز جنگ و تاریخ شروع جنگ، اقدامات ارتش بعث عراق در آغاز جنگ، آغاز هجوم دشمن، اعتماد به نفس رزمندگان اسلام و تعقیب متجاوزان و روایت هشت سال دفاع قهرمانانه مردم ایران پرداخته شده است.
به مناسبت گرامیداشت سالگرد هفته دفاع مقدس، قرارداد چاپ ترجمه ژاپنی کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» از سوی رایزنی فرهنگی ایران در ژاپن با مشارکت انتشارات پائو در این کشور منعقد شد.
کتاب «نردبان جهان» نوشته محمدرضا سرشار مدتی پیش با همکاری سوره مهر و انتشارات بینالمللی فانوس دریایی به زبان اسپانیایی ترجمه شد.
همزمان با دومین سالگرد شهادت سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و با توجه به علاقهمندی جامعه پاکستان به شناخت هرچه بیشتر حاج قاسم، کتاب «سیمای سلیمانی» از سوی انتشارات منزل پاکستان در 227 صفحه به زبان اردو منتشر شد.
کتاب «دا» با همکاری رایزنی فرهنگی ایران در بنگلادش و در چارچوب طرح تاپ (TOP) مرکز ساماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در قطع رقعی با جلد گالینگور و روکش شومیز در شمارگان 1000 نسخه توسط انتشارات بنگالی شوچی پوترا به زبان بنگلا به چاپ رسید.
یادی از هشت چهره فقید
علیاکبر رنجبر کرمانی؛ پژوهشگر عرصه تاریخنگاری کشور و صاحب آثاری همچون «روزشمار زندگی امام خمینی» و «مسی به رنگ شفق»، 7 شهریور 1400 بر اثر بیماری کرونا به دیار باقی شتافت.
حیدر رحیمپور ازغدی از فعالان سیاسی و مبارزان دیرینه انقلاب اسلامی جمعه ۱۹ شهریورماه، چشم از جهان فروبست.
علی فلاحزاده، از جانبازان دوران دفاع مقدس و صاحب کتاب «نیمجرعه عشق» پس از تحمل سالها درد و رنج، یکشنبه 27 تیرماه 1400 به همرزمان شهیدش پیوست.
حجتالاسلام ابوالقاسم اقبالیان، راوی کتاب «حجره شماره دو»، جمعه 25 تیرماه 1400 به دلیل عوارض شیمیایی درگذشت.
محمدسرور رجایی؛ شاعر و نویسنده معاصر افغانستانی در حوزه ادبیات پایداری بر اثر ابتلا به کرونا، پنجشنبه هفتم مرداد 1400 در بیمارستان میلاد تهران درگذشت.
رحیم نیکبخت از نویسندگان حوزه تاریخ انقلاب در سن 50 سالگی بر اثر ابتلا به ویروس کرونا درگذشت. دوره سه جلدی پژوهشنامه انقلاب اسلامی، دوره دو جلدی مبدا نهضت و نامه نیمه خرداد از جمله آثار برجسته اوست.
امیر سعیدزاده (معروف به کاک سعید) راوی کتاب «عصرهای کریسکان»، صبح روز چهارشنبه 29 دیماه در بیمارستان ساسان به همرزمان شهیدش پیوست. معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در پیام تسلیت بهمناسبت درگذشت امیر سعیدزاده نوشت: « آن فقید سعید در مقابله با دمکرات و کومله در این مرز و بوم و آن سویش، جد و جهد تمام داشت و حتی دمی از مجاهدت دست نشست.»
جهانگیر خسروشاهی؛ نویسنده بزرگ و بیادعای ادبیات انقلاب اسلامی، چهارشنبه 13 بهمنماه بهعلت عارضه قلبی چشم از جهان فرو بست. مجموعههای داستان کوتاه «خلفههای وحشی (۱۳۷۰)»، «باغ باور (۱۳۷۳)»، «بیرون قلعه امن نیست (۱۳۷۶)»، «خیابان رؤیت (۱۳۷۹)»، «به کلی سری (۱۳۸۱)»، همچنین داستانهای بلند «نفر پانزدهم (۱۳۶۱)»، «صخرهها و پروانهها (۱۳۶۹)» و دو رمان «زخمدار (1374)» و «رویای داغ (1383)» ازجمله آثار بهجای مانده از جهانگیر خسروشاهی است.
حجتالاسلام والمسلمین علی صفوی شاملو، موسس مجموعه کتابرسان و از فعالان جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، سهشنبه 24 اسفندماه بر اثر سانحه تصادف چشم از جهان فروبست. زندهیاد شاملو در طبقه منفی یکِ یک مجتمع کامپیوتری در مرکز شهر مشهد، پاتوق و فروشگاهی به نام «کتابرسان» راهاندازی کرده بود و مشغول به فعالیت در عرصه معرفی و توزیع کتاب خوب، بدون نگاه اقتصادی بود.
نظر شما