به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در فارس، نهمین پیش‌نشست همایش بین‌المللی «طراحی و توسعه خدمات کتابخانه‌های عمومی؛ الگوها، تجربه‌ها و ایده‌ها» چهارشنبه(۱۷ فروردین‌ماه)، با موضوع «تلاش کتابخانه‌های عمومی برای فردای بهتر: مواجهه کتابخانه‌های عمومی با چهار چالش بزرگ» با حضور لویدا گارسیا فبو، مشاور بین‌المللی کتابداری و رئیس سابق انجمن کتابداری آمریکا و به دبیری لیلی سیفی، دانشیار دانشگاه بیرجند و دبیرعلمی همایش به میزبانی شهر شیراز برگزار شد.

سیفی، ضمن تبریک سال نو و حلول ماه رمضان عنوان کرد: همایش بین‌المللی توسعه خدمات کتابخانه‌های عمومی: الگوها، تجربه‌ها و ایده‌ها 27 و 28 اردیبهشت در شیراز برگزار خواهد شد که درهمین راستا تاکنون وبینارهای ملی و بین‌المللی مختلفی با حضور سخنرانان برجسته از کشورهای مختلف و ایران برگزار شده است.
 
دبیرعلمی همایش با اشاره به نهمین پیش نشست عنوان کرد: در این نشست با حضور لویدا گارسیا فبو با الگوهایی که از کتابخانه‌های کشورهای مختلف دیده اند، با عنوان چهار چالش بزرگ آشنا خواهیم شد.
 
لویدا گارسیا فبو در این نشست ضمن اشاره به پاندمی کرونا عنوان کرد: پاندمی فرصت ها و چالش های زیادی برای ما به وجود آورد که این چالش ها باعث به وجود آمدن خدمات جدیدی شد که با استفاده از ابزارهای دیجیتالی خدمات نوینی را به مراجعه کنندگان ارائه دهیم.
 
گارسیا فبو ضمن اشاره به چالش تحول دیجیتالی عنوان کرد: این چالش برای توسعه و استفاده هر چه بهتر خدمات کتابخانه‌ها استفاده شد.

وی همچنین به چالش‌های میزان و ظرفیت دیجیتالی شبکه‌هایی که به کتابخانه‌ها وصل هستند و حمایت و پشتیبانی مردم و مهارت‌های دیجیتالی کارکنان کتابخانه نیز اشاره کرد.
 
رئیس سابق انجمن کتابداران آمریکا ادامه داد: توسعه دیجیتالی فرصتی را به وجود آورد که جوامع کوچک از طریق کتابخانه‌ها به شبکه بزرگ و گسترده‌ای متصل شوند و ما از طریق استارت‌اپ‌ها و سرویس‌های خدماتی توانستیم به توسعه خدمات بپردازیم و اعضای کتابخانه‌ها را گسترش دهیم. در ابتدا از اینترنت برای تدریس و قصه‌گویی آنلاین استفاده می‌کردیم و با گذشت زمان این خدمات گسترش پیدا کرد و خدمات ما به بازه‌های زمانی کوتاه مدت و بلندمدت تقسیم شدند.
 
وی ضمن اشاره به پروژه mit عنوان کرد: در این کتابخانه‌ها طرح‌های توسعه‌ای بسیار خوبی ارائه شده است که می‌توان به کارگاه‌های مختلف، قصه‌گویی و ... اشاره کرد. این بحران همه‌گیر باعث شد که این نیازمندی تبدیل به یک طرح در بستری بسیار عالی برای ایجاد، کشف، انتشار، توسعه و حفظ دانش به شکلی کاملا آزادانه برای حل مشکلات پیچیده در خدمت بشریت شود و این موضوع به هرچه بهتر شدن خدمات کمک کرد.
 
گارسیا فبو ضمن اشاره به کتابخانه عمومی لس انجلس عنوان کرد: این کتابخانه طرحی را اجرا می‌کند که دسترسی آسان و رایگان را به اطلاعات، ایده‌ها، کتاب‌ها را در هر گوشه شهر برای تقویت، آموزش و توانمندسازی افراد فراهم می‌کند. در عصری زندگی می‌کنیم که کتابخانه‌ها در مسیر توسعه و پیشرفت فعالیت می کنند و فعالان این نسل را به عنوان نسل عمل‌گرا می‌شناسیم و کتابخانه‌ها به این امر کمک شایان می‌کنند.
 
وی ضمن اشاره به وظایف و اهداف کتابخانه لس انجلس عنوان کرد: برابری جنسیتی یکی از این اهداف است. بنابراین فعالیت‌هایی برای توانمندسازی دختران از طریق کارگاه‌ها و فعالیت‌های اجتماعی انجام می شود. هدف دیگر فعالیت اقتصادی است که با همکاری موسسات مختلف به شکل مجازی به دنبال شغل و صاحبان مشاغل باشند. این کتابخانه به دنبال کاهش کمبودها است که در این راستا کتابخانه به شکل رایگان برای همه شرایطی را فراهم کرده که دسترسی به داده‌ها واطلاعات و یادگیری رایگان داشته باشند.
 
گارسیا فبو به چالش حمایت جامعه اشاره کرد و گفت: حمایت جامعه علاوه بر این که یک چالش است می‌تواند یک فرصتی باشد که با تغییر شرایط کاری از حضوری به مجازی می‌تواند چالش‌ها و فرصت‌های جدیدی را به وجود آورد.
 
یکی از روش‌های موثر دیگر این که با استفاده از دسترسی به داده‌های تکنولوژی به توسعه خدمات خود بپردازیم. با استفاده از برنامه سلامت، افراد می‌توانند با پزشک به شکل کنترل از راه دور و با استفاده از نرم افزارهای مختلف ارتباط بگیرند و مشکلات بیماری خود را با پزشک به اشتراک بگذارند و این خدمات برای همه افراد شهری، روستایی، مهاجرین و ... به شکل رایگان ارائه می‌شود.
 
وی ادامه داد: کتابخانه لس انجلس از طریق صفحه فیسبوک خود سوالات عمومی کاربران را پاسخ می‌دهد که علاوه بر زبان انگلیسی به زبان اسپانیایی هم خدمت ارائه می‌دهد. وی به خدمت دریافت اشتراک اشاره کرد. اعضای کتابخانه برای دریافت بسته‌های خود با پرداخت هزینه اشتراک و ثبت آنلاین کتاب مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند.
 
این مشاور بین‌المللی کتابداری یکی دیگر از مسائلی که پاندمی باعث به وجود آمدن آن شد را اتوماسیون یا ماشینی شدن دانست و گفت: از این طریق می‌توان یک شبکه منسجم ایجاد کرد و کارها را به صورت شبکه‌ای انجام داد. ربات‌ها در کتابخانه کتاب‌ها را حمل می‌کنند، به سوالات کاربران پاسخ می‌دهند و مجموعه‌ای داده‌ها و اطلاعات هستند. از این ربات‌ها در دانشگاه مهندسی فلوریدای جنوبی استفاده می‌شود که از طریق این ربات‌ها دانش‌آموزان آموزش‌های مختلفی را می‌آموزند و نحوه کارکرد آن را فرا می‌گیرند.
 
وی ضمن اشاره به چالش مهارت ‎های نیروی کار عنوان کرد: در دوران پاندمی کرونا متوجه شدیم که نیاز به همکاری، همبستگی و مشارکت جمعی داریم. این همکاری منجر به همکاری‌های گسترده‌ای در زمینه تدریس آنلاین و حل مشکلات، کسب تجربه و ایجاد راه‌های جدید برای افزایش خدمات و ادامه این مسیر برای آموزش و توسعه آنلاین منجر می‌شود. نیاز داریم همگی با هم در یک مجموعه منظم همکاری و همبستگی داشته باشیم.

 
گارسیا فبو ضمن اشاره به تحقیقی که در دانشگاه ایالتی مونتانا انجام شده به پروژه الگوریتم سواد رسانه‌ای اشاره کرد و گفت: در این پروژه به بررسی داده‌ها و اطلاعاتی پرداختند. از این طریق توانستند به این موضوع پی ببرند که الگوریتم شبکه‌های مجازی به حدی قدرتمند است که می تواند یک مجموعه یا کسب وکار را گسترده کند و یا میزان فعالیت آن را کاهش دهد.
 
رئیس سابق انجمن کتابداران آمریکا افزود: با همکاری هم می‌توانیم چیزی را که می‌خواهیم به دست بیاوریم؛ ایجاد خدمات خوب نیاز به همکاری کل اعضای یک مجموعه دارد و برای بهتر شدن خدمات یک مجموعه به هدایت و رهبری مقتدرانه نیاز است. رهبری دیجیتال آینده در دست کسانی است که به سمت دیجیتالی شدن پیش می‌روند. با کاهش هزینه‌ها می‌توان به افزایش خدمات کتابخانه کمک کنیم. خلاقیت و نوآوری به تلاش برای بهتر شدن خدمات کمک می‌کند. اگر مهارت‌های لازم وجود نداشته باشد تمام این تلاش‌ها برای انجام یک پروژه موثر، بی‌فایده خواهد بود.
 
گارسیا فبو در ادامه گفت: باید با شرایط حال حاضر و آینده، خود را تطابق دهیم و در صورت عدم تطابق از برنامه‌های توسعه‌ای گسترده نسل امروز عقب خواهیم ماند. شبکه‌سازی موفق بسیار مهم است چراکه این شبکه‌سازی به تغییرات بسیار گسترده‌ای منجر می‌شود و باعث ایجاد دید مثبتی در نگاه مخاطب می‌شود و می‌تواند به فرایند موفقیت کمک کند.
 
وی ضمن اشاره به اهمیت همدلی و همکاری عنوان کرد: همدلی بسیار مهم است و خودمان را به جای مخاطبین که به ما مراجعه می‌کنند قرار دهیم و بدانیم که باید به آن ها گوش دهیم، تغییر کنیم و با شناخت مشکلات آن ها، به ایجاد خدمات بپردازیم. مهارت جذب کردن بسیار مهم است زیرا به همکاری و توسعه بیشتر منجر خواهد شد. مخاطبین باید با داستان شما و این که شما چه کارهایی را برای به سرانجام رساندن یک پروژه انجام داده‌اید آشنا شوند.
 
گارسیا فیو ضمن اشاره به اهمیت افراد رنسانسی تاکید کرد: به افراد رنسانسی نیاز داریم این افراد قابلیت انعطاف‌پذیری بالایی دارند پیگیر، علاقه‌مند و اجتماعی هستند و می‌توانند در گروه‌های مختلف شرکت به ایجاد چیزهای جدید بپردازند و با برای دستیابی به این موضوع باید شیوه کار خود را تغییر دهیم. شبکه‌های اجتماعی و خدمات اجتماعی خود را بازبینی کنیم و یک تاثیر مثبت جدیدی بر روی مخاطب ایجاد کنیم تا این مخاطبین را حفظ کنیم.
 
وی با اشاره به تغییراتی که در آینده نسل دیجیتالی ایجاد می‌کند اشاره کرد و گفت: چگونه نیروی کار این مهارت را پیدا می‌کند که بتواند با وسایل دیجیتالی ارتباط برقرار کند و مهارت و دانش نسبت به آن پیدا کند و بتواند با ربات‌ها و ماشین‌هایی که ایجاد شدند کار کند و مهارت‌های لازم برای کارکردن با آن ها را پیدا کند و همچنین  یک سری قوانین اخلاقی در این زمینه وجود دارد که باید بازبینی شود و چطور قرار است به این امور دستیابی پیدا کنیم؟
 
این مشاور بین المللی کتابداری ضمن توصیه به کتابداران بیان کرد: تمام آن چیزی که می‌خواهم به کتابداران توصیه کنم این است که همکاری کنند، خلاقیت و انگیزه داشته باشند، بازبینی نسبت به قوانین داشته باشند، تحولات فرهنگی اجتماعی و فناوری را بپذیرند، برروی موضوعات اصلی تمرکز کنند، نظرات خود را با تحولات جدید تطبیق دهند و کارکردهای کتابخانه را برای هرچه بهتر شدن، همراه با فناوری به پیش ببرند. با استفاده از ابزارها و شبکه‌های اجتماعی گسترده و تغییرات محیطی اطلاعاتی می‌توانیم این انتظارات را در کتابخانه‌ها برآورده کنیم.
 
یادآور می‌شود:  هشت پیش‌نشست نخست این همایش نیز تاکنون با موضوعات «اصول طراحی خدمت در کتابخانه‌های عمومی: توجه به نیاز و رضایت مشتری»، «رویکرد سیاستگذاران به توسعه خدمات کتابخانه‌های عمومی»، «پیوند زیربنایی خدمات‌رسانی کتابخانه‌های عمومی با صلح و حقوق بشر»، «خدمات بازاریابی در کتابخانه‌های عمومی»، «طراحی خدمات فرانهادی»، نقش فعالیت‌های داوطلبانه در توسعه خدمات کتابخانه‌های عمومی پاکستان»، «امکانات الهام‌بخش در کتابخانه ‌عمومی کوینزلند استرالیا» و «کتابخانه‌ها در خدمت نسل‌ها؛ کتابداری در صربستان در دوران همه‌گیری کووید ۱۹» با حضور استادان ملی و بین‌المللی برگزار شد.