پیشنهاد مطالعه محمدرضا زائری برای ماه مبارک رمضان:
هفت اثر قرآنی در حوزه تفسير، شناخت و فهم قرآن كريم
محمدرضا زائری هفت اثر قرآنی در حوزه تفسير و شناخت و فهم قرآن كريم را برای مطالعه در ماه رمضان به مخاطبان معرفی کرد كه برای مطالعه عمومی مناسب هستند.
اولويت مطالعه و قرائت در اين ماه مهمانی نور و رحمت بهنظر من ترجمه قرآن است و بهترين ترجمهای كه برای فهم بهتر آيات قرآن به مخاطب عمومی میشود توصيه كرد ترجمه علی ملكی است كه با عنوان ترجمه تفسيری قرآن منتشر شده است. گرچه اين ترجمه معمولا بيشتر به عنوان ترجمهای جهت مخاطبان جوان و نوجوان معرفی شده ولی فكر میكنم همه مخاطبان و بزرگسالان حتى كسانی كه مطالعات و دانش خوب و قابل قبولي دارند هم میتوانند خيلی از آن استفاده كنند.
بعد از اين ترجمه خواندنی و خوب هم هفت اثر قرآنی ديگر در حوزه تفسير و شناخت و فهم قرآن كريم معرفی میكنم كه برای مطالعه عمومی خيلی مناسب هستند. طبيعتا در تفسير قرآن آثار ارزشمند و قابل معرفی زياد است كه چه مانند تفسير الميزان علامه طباطبايی برای مخاطب تخصصی و جدی مناسب است و چه مانند تفسير نمونه (آيتالله مكارم) يا تفسير نور (قرائتی) يا تفسير راهنمای مرحوم هاشمی رفسنجانی به عنوان يك كتاب مرجع قابل معرفی هستند كه من اکنون قصدم معرفی تفاسير قرآن نيست و بيشتر میخواهم كتابهايی كمحجم و عمومیتر را برای فهم بهتر قرآن كريم برای مخاطب عمومی فارسی زبان معرفی كنم كه بدین ترتيب اين ده كتاب به نظرم میرسد:
١-كتاب «طرح كلی انديشه اسلامی در قرآن» از رهبر انقلاب. اين كتاب جامعيت و شمولی دارد كه بسيار راهگشا و مهم است و در سالهای اخير با تفصيل و تكميل به صورت بسيار خوبی تجديد چاپ شده و البته به نظر من همان نسخه قديم كه كم حجمتر و سادهتر بود مخاطب پسندتر است.
٢-تفسير «پرتویی از قرآن» از مرحوم آيت الله سيد محمود طالقانی كه هر چند همه سورههای قرآن كريم را در بر نمیگيرد اما خيلی قابل استفاده و خواندنی است. خوشبختانه در سالهای اخير استاد دكتر سيد محمد مهدی جعفری كه خود با مرحوم طالقانی انس و ارتباط نزديك داشتند و چاپ اوليه اين اثر هم با همت ايشان بود به بازنشر اين كتاب با تجديد نظر و تكميل همت كردند. خوشبختانه اخيرا نسخهای خلاصهتر از آن هم برای جوانان منتشر شده است.
٣-كتاب «جامعهسازی قرآنی» از مرحوم استاد علامه محمدرضا حكيمی كه طبعا با احاطه گسترده شان به قرآن و روايات چنان كه در اثر گرانسنگ الحياة مشاهده كردهايم صلاحيت لازم براي تبيين رويكرد اجتماعی قرآن كريم را داشتهاند و كتاب كم حجم و خوشخوانی است.
٤-كتاب «سنتهای تاريخي در قرآن كريم» از شهيد سيد محمد باقر صدر كه هم موضوع آن و هم رويكرد متفاوت و خاص شهيد صدر بر اهميت اين كتاب افزوده است. اصولا نوع نگاه شهيد سيد محمد باقر صدر كه دانشمند نابغه و بینظير معاصر مسلمان بود در حوزه برداشتهای قرآنی بهنظر من خيلي اهميت دارد.
٥-كتاب «آشنايی با قرآن» از شهيد مرتضى مطهری كه برای ورود ابتدايی به مطالعات قرآنی خيلی مناسب است. البته از شهيد مطهری كتابهای ديگری در تفسير قرآن كريم موجود است كه علاقمندان میتوانند مطالعه و استفاده كنند.
٦-كتاب «حديث سحرگاهان» از امام موسى صدر كه شامل برخی از مباحث تفسيری ايشان است و از زبان عربی ترجمه شده و با شكل و كيفيت بسيار خوبی به زبان فارسی به چاپ رسيده است. اساسا نوع برداشتهای دينی امام موسى صدر به دلايل گوناگون از اهميت و تازگی و جذابيت فوق العادهای برخوردار است و مهمترين خصوصيت آن تطبيق دنيايی و مادی ملموس و محسوس مفاهيم قرآن است. شايد ما به سختی بتوانيم نمونهای مثل ايشان پيدا كنيم كه توانسته باشد معارف دينی را براي مخاطب جهانی به زبان روز بيان كند، زيرا كمتر كسی از علمای مسلمان فرصت حضور در عرصههای بينالمللی و ارتباط با مخاطب گسترده جهاني را مثل ايشان يافته است. از طرف ديگر ذوق سليم و فهم عميق ايشان از هدف رسالت و غايت دين نتيجهای بسيار متفاوت و خاص به همراه داشته است.
٧- كتاب «حق و باطل از ديدگاه قرآن» از شهيد آيت الله دكتر بهشتی كه به مهمترين و محوریترين مساله دين يعنی معيار «حق» پرداخته است. شهيد بهشتی هم مثل امام موسى صدر از حلقه شاگردان مرحوم علامه طباطبايی و فارغ التحصيل مكتب تربيتی آن بزرگوار بودند و فهم قرآنی و دينی ايشان بسيار ممتاز و قابل توجه است.
٨-كتاب «رشد» از مرحوم آيت الله شيخ علی صفايی حائری معروف به عين، صاد كه با عنوان فرعی «ديداری تازه با سوره عصر» منتشر شده است. مرحوم صفايی حائری از نفايس حوزه علميه و دارای بينش عميق دينی و دستگاه منظم و منسجم معرفتی بود كه آثار متنوع او چه به صورت صوتی و تصويری و چه آنچه به شكل كتاب در دسترس عموم قرار گرفته همه قابل استفاده است و شاگردان فراوانی در مكتب او تربيت شدهاند كه همه در عرصههای گوناگون فرهنگی و اجتماعی مصدر خير هستند.
٩-كتاب «قرآن شناخت» از استاد بهاء الدين خرمشاهی كه با عنوان فرعی «مباحثی در فرهنگ و فرهنگ آفرينی قرآن» منتشر شده است. ويژگی اين كتاب علاوه بر تنوع و جذابيت عناوينش اين است كه احاطه عمومی برای شناخت كلی قرآن و علوم قرآنی برای مخاطب به وجود میآورد و بسيار خوشخوان و شيرين است و اصلا خسته كننده و ملال آور نيست.
١٠-كتاب «آشنايی با سورهها» از حجت الاسلام والمسلمين جواد محدثی كه هرچند كتابی ساده و كمحجم است اما به خوبی مخاطب را با سورههای مختلف قرآن كريم و خصوصيات هر كدام آشنا میسازد.
نظر شما