به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ مراسم اختتامیه نخستین جشنواره ملی شعر نیکوکاری، عصر دوشنبه (30 خردادماه) با حضور چهره‌هایی مانند محمدعلی مجاهدی، حسن ذوالفقاری، مدیر گروه آموزش فرهنگستان زبان و ادب فارسی، حجت‌الاسلام محمدمهدی خانمحمدی، دبیر جشنواره و برخی اهالی فرهنگ و ادب کشور در محل سالن سوره حوزه هنری انقلاب اسلامی برگزار شد.
.jpg)
نجم‌الدین شریعتی مجری نام‌آشنای کشور که اجرای این برنامه را برعهده داشت درباره این جشنواره گفت: امیدوارم که ثبت دغدغه‌های مرتبط با نیکوکاری در اشعار این شاعران، منشا خیر و نیکوکاری شود و گره‌ای از مشکلات مردم عزیزمان به‌واسطه این کنگره و حتی یک بیت و یک مصرع باز شود. چیزی که ما به آن نیاز داریم یک نوع نگاه و عینکی است که باید به مخاطبان عرضه کنیم. شعر زبان بسیار گیرایی دارد و چه‌قدر می‌تواند مؤثر باشد. خوش‌به‌حال آن‌هایی که می‌خواهند به مردم یک نگاهی بدهند که زندگی برایشان آسان شود. اگر ما بزرگ شویم مشکلات درنظرمان کوچک می‌شوند؛ اگر این نوع نگاه در اشعار و متون ما حکم‌فرما شود به نظرم اتفاق مبارکی خواهد افتاد. و رسالت این کنگره نیز همین است.
.jpg)
حجت‌الاسلام محمدمهدی خانمحمدی دبیر جشنواره، به عنوان اولین سخنران این مراسم درباره جشنواره ملی شعر نیکوکاری گفت: همان‌طور که حکما، فرهیختگان و هنرمندان گفتند یکی از عوامل ماندگاری هنر و آثار هنری بحث فطری‌بودن آن است. هرچه یک اثر هنری با فطرت انسانی همراه باشد ماندگارتر است. در میان آثاری که در تاریخ ادبیات ما به جای مانده است آثاری که با فطرت انسان همراه بوده همیشه پایدار و ماندگار بوده البته به شرط رعایت اقتضائات زیبایی‌شناسی. نیکوکاری از جمله امور فطری است که جدای از تأکیدات شریعت‌های مختلف، خود یک امری فطری است که انسان به صرف انسان‌بودنش اقتضا می‌کند که نیکوکار باشد و با هم‌نوع خود با مهربانی رفتار کند. به همین جهت تناسبی که بین نیکوکاری و شعر وجود دارد خود این ضرورت را ایجاد می‌کند که دوستان شاعر و هنرمندان به آن بپردازند و سبب تولید آثار فاخر در تاریخ ادبیات شود.
دبیر جشنواره افزود: جشنواره ملی شعر نیکوکاری هم با توجه به این تناسبی که بین شعر و نیکوکاری است کار خود را آغاز کرد و اتفاق‌های مبارکی برای آن افتاد؛ از جمله شعرخوانی در استان‌های مختلف که این استقبال شاعران باعث شد که به این کار افتخار کنیم و بخواهیم که به این مسیر ادامه دهیم. حدود 616 اثر به دبیرخانه جشنواره ارسال شد. الحمدلله آثار از نظر کیفی و کمی مطلوب بودند. برای سال اول خیلی باعث خرسندی ما بود و به این شاعران گرانقدر ایران افتخار می‌کنیم.
حسن ذوالفقاری استاد دانشگاه و مدیر گروه آموزش فرهنگستان زبان و ادب فارسی سخنران بعدی مراسم بود که درباره سبقه بحث نیکوکاری در ادبیات و متون کهن و معاصر ما بیان کرد: با مراجعه‌ای که به فرهنگ دادگان در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی داشته‌ام نزدیک به 3800 بیت درباره فرهنگ نیکوکاری یافته‌ام. اشعار و ضرب‌المثل‌های بسیاری در این زمینه داریم که آنها را به سه حوزه تقسیم کرده‌ام؛ نتایج و فواید و کارکردهای نیکوکاری، شیوه‌های نیکوکاری و دلایل کار نیک.
او افزود: فردوسی و سعدی بیشترین اشعار را در زمینه نیکوکاری دارند. اشعار و ضرب‌المثل‌ها باید خیلی درونی و عمیق باشند که بر زبان مردم جاری، و دائم گفته شود. یکی از فواید نیکوکاری نامی است که از تو به جای می‌ماند؛ شاعر می‌گوید میراث تو ذکر خیر بعد از تو است و بس.
در ادامه این استاد دانشگاه نمونه‌های متنوعی درباره نیکوکاری در شعر شاعرانی همچون فردوسی، حافظ، سعدی، عنصری سیستانی و ... برای حاضران در مراسم خواند.
گرامیداشت مرحوم احمد مهدوی دامغانی نیز در این مراسم برگزار شد و نجم‌الدین شریعتی دراین‌باره گفت: وای به حال ما و جامعه ما که شخصیت‌هایی را که شناخت‌شان خیلی ضرورتی ندارد می‌شناسیم و کسانی مثل استاد مهدوی دامغانی باید این‌طور مهجور و غریب باشند. مصیبت و خسرانی است که به این سادگی قابل جبران نیست.
.jpg)
محمدعلی مجاهدی، پیشکسوت شعر آئینی کشور به عنوان سخنران بعدی مراسم به مقایسه وضعیت شعر اخلاقی در گذشته و حال پرداخت و بیان کرد: شاید بیش از ۶۰ سال است که در قلمرو شعر و ادب آیینی قلم می‌زنیم و قدم برمی‌داریم. این قلمرو بسیار پهناور است. در پیشینه مکتوب شعر فارسی هرازگاهی در دیوان‌ها آثاری داریم ولی در این اواخر یک شاعر واقعا توانا و مجهول‌القدری داشتیم به نام پروین اعتصامی. تمام دیوان ایشان را ورق بزنیم در عرصه شعر نیکوکاری است. اما آیا شعر معاصر حرفی برای گفتن دارد؟ خیر. چند دهه از انقلاب اسلامی می‌گذرد و آیا شاعران ما شعر توحیدی داشتند؟ خیر. دو سه سال است که شعر توحیدی داریم.
این شاعر کشور افزود: اگر شعر یک رسانه تأثیرگذار باشد که هست چرا از این رسانه استفاده نکنیم؟ به عنوان یکی از داوران در خدمت عزیزان بودم و شعرها را رصد می‌کردم. کلی‌گویی به درد ما نمی‌خورد. گوش همه پر است از اینکه نیکوکاری خوب است و .. . شاعر باید صحنه‌هایی در اجتماع را رصد کند. آن صحنه‌ها را مثل قطعه‌های جورواجور کنار هم بچیند و بعد شهود خود را روایت کند. زمانه ما، زمانه تخصص و جزئی‌نگری است. شاعر معاصر ما تا این نگاه نافذ لایه شکاف را پیدا نکند ما شاهد آفرینش آثار ماندگاری در عرصه شعر نیکوکاری و سایر عرصه‌های اجتماعی نخواهیم بود. لذا اولویت را در داوری دادم به آثاری که مصداقی شعر گفته است؛ شاعر سوژه‌ای را انتخاب کرد، تجزیه و تحلیل کرد، با بیان هنری در قالب شعر ریخت و عرضه کرد. مسلما تأثیرش ده‌برابر شعری است که کلی‌گویی می‌کند.
مجاهدی در ادامه به عنوان تبرک کلمه قصاری از مولا علی علیه‌السلام را در قالب رباعی و شعری نیز از خود برای حاضران خواند.
.jpg)
در ادامه مراسم، علیرضا رادان، معاون مشارکت‌های اجتماعی سازمان امور اجتماعی کشور درباره ضرورت استفاده از شعر در زمینه ترویج نیکوکاری گفت: در اشعار شاعرانی که در این مراسم شعر خواندند بحث آسیب‌های اجتماعی را دیدم. تمام این مطالبی که در شعر نیکوکاری مطرح می‌شود قسمتی از مسئولیت‌های اجتماعی است. برترین شخصیتی که در بحث مسئولیت‌های اجتماعی ورود کرده است حضرت علی علیه‌السلام است. پس بحث نیکوکاری و مسئولیت اجتماعی سبقه خیلی قدیمی در تاریخ و دین ما دارد. امیدوارم بتوانیم با هرگونه ابزار و نگرشی که داریم و شما دارید این راه را ادامه دهیم. قطعا در هر کشوری یک دولت به تنهایی نمی‌تواند همه آسیب‌ها و مشکلات اجتماعی را برطرف کند. پس مسئولیت اجتماعی که بخشی از آن خدمات نیکوکاری است جایگاه مهمی دارد. خدمت به بنده خدا، خدمت به خداست. شعر تأثیرگذارترین روش برای آرامش و تغییر یک تفکر است. در زمان پادشاهان از شعر برای تملق‌گویی استفاده می‌کردند و برهه‌ای هم داریم در جنگ تحمیلی که شعر باعث نشاط و قدرت‌دادن به رزمندگان اسلام می‌شد و بخشی هم الان است. توصیه‌ام به شاعران این است که باید شعر خام را به اثری چندرسانه‌ای تبدیل کرد. شعر با صدای زیبا، موسیقی و تصویر همراه باشد تأثیرش بسیار بیشتر است.
.jpg)
حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی دیانی، مدیرعامل بنیاد خیریه راهبری آلاء به عنوان آخرین سخنران اختتامیه درباره شعر و نیکوکاری بیان کرد: ضمن تشکر از شاعران و استادان این حوزه، ما باید سرآمد کشورهای جهان در زمینه نیکوکاری باشیم زیرا طبق کلام شهید سلیمانی ملت امام حسین هستیم و پیرو اهل بیتی که نیکوکارترین بودند. عقیده‌مان این است که برای حل مشکلات کشور نباید بنشینیم تا بقیه آنها را حل کنند، وقتی ملتی پیروز می‌شود که همه دست‌به‌دست هم دهیم و روحیه ایثار را در خود تقویت کنیم. بهترین روش، تقویت فرهنگ نیکوکاری است. باید شور و شعف ترویج چنین فرهنگی را در بین شاعران کشور حفظ کنیم.
در بخش پایانی مراسم سیدمهدی طباطبایی، عضو هیئت علمی و مدیر کل فرهنگی دانشگاه شهید بهشتی بیانیه هیئت داوران نخستین جشنواره ملی شعر نیکوکاری را قرائت کرد و جوایز رتبه‌های برتر جشنواره اهدا شد. همچنین در این مراسم چند شاعر از استان‌های مختلف کشور نیز به شعرخوانی پرداختند که شعر آنها مورداستقبال حاضران قرار گرفت.
.jpg)
در این جشنواره در بخش کودک و نوجوان، سمیه تورجی از شیراز، عباسعلی سپاهی یونسی از مشهد و قاسم بای از گلستان، به‌ترتیب حائز رتبه اول تا سوم شدند.
در بخش ترانه، معصومه صاحبی از مشهد و علی سلیمانیان از زرین‌شهر اصفهان مشترکاً رتبه اول، رضا نیکوکار از رشت رتبه دوم و علی عابدی از قم، رتبه سوم را کسب کردند.
در بخش شعر کلاسیک نیز جواد الهی‌پور از قم، مهدی جهاندار از اصفهان و علی‌اصغر شیری از قم، به‌ترتیب حائز رتبه اول تا سوم شدند.
در بخش رباعی و شعر کوتاه، مریم پیله‌ور از رشت، محمدجواد منوچهری از مشهد، فاطمه عبودی‌زاده از اهواز، حامد طونی، محسن کاویانی و فاطمه آل مجتبی از قم و در بخش سپید و نیمایی، علیرضا رجبعلی‌زاده از تهران، معصومه شاکری از خراسان رضوی، مرضیه شهیدی از لرستان، آرش پورعلیزاده و مجتبی صفدری از رشت موردتقدیر قرار گرفتند.
گفتنی است نخستین جشنواره ملی شعر نیکوکاری به همت مرکز فرهنگ نیکوکاری خیر ماندگار و با مشارکت حوزه هنری انقلاب اسلامی، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) و معاونت فرهنگی دانشگاه شهیدبهشتی برگزار شده است.
نظر شما