به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آیین رونمایی نقد و بررسی کتاب‌های «روایتی کوتاه از بیانیه گام دوم»، «برخی مفاهیم اساسی در بیانیه گام دوم» و «گفتارهایی در باب بیانیه گام دوم» همزمان با روز قلم 14 تیرماه در تالار قلم کتابخانه ملی برگزار شد. در این مراسم علی لاریجانی، مشاور رهبر معظم انقلاب اسلامی، علیرضا مختارپور، رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و حجت‌الاسلام علی ذوعلم، نویسنده مجموعه کتاب‌ها سخنرانی کردند.
علی لاریجانی با بیان اینکه موضوعات متکثری در این بیانیه بیان شده است؛ گفت: در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی که توسط مقام معظم رهبری بیان شده است وضعیت گذشته، شرایط حدوث، راه طی‌شده و مسیر آتی مومنان آمده است و باید روح حاکم بر این بیانیه را درک کنیم تا هدف را دریابیم. این خیلی مهم است که ما در امور متکثر روح واقعی را کشف کنیم.
وی افزود: مثلا در اسلام مسایل کلی به صورت فروع دین و اصول دین مطرح شده است اما حاج آقا طباطبایی روح کلی اسلام را توحید می‌داند که برای فهم حقیقت باید مورد توجه قرار گیرد.
مشاور رهبر معظم انقلاب اسلامی با بیان اینکه فهم این موضوع مهم است که حد و درک امور باید در پناه توحید انجام گیرد، گفت: موضوع توحید یک موضوع کلی است، آیا روح حاکم بر بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی نیز یک روح کلی است و آیا روح کلی بر این بیانیه حاکم است؟
لاریجانی بیان کرد: انقلاب اسلامی یک حرکت زنده است و استقلال و آزادی و... در درون این موضوع وجود پیدا می‌کند. از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی گاه فراز و فرودهایی وجود داشت که برخی در این زمان می‌گفتند انقلاب یک اتفاق بود و حال باید برنامه‌ریزی کنیم. اگر روح کلی انقلاب را بشناسیم که روح انقلاب یک مساله زنده است و انقلاب اسلامی یک حرکت زنده است، این شناخت می‌تواند برنامه آینده را مشخص کند.
وی با بیان این که حال از خود می‌پرسیم، چرا روح انقلاب یک مساله زنده است، افزود: این موضوع برمی‌گردد به اینکه نگاه ما به جامعه چگونه است. اگر اصالت را به فرد بدهیم و جامعه جنبه اعتباری داشته باشد، پس جامعه پایدار نیست و انقلاب نمی‌تواند استمرار حیات داشته باشد. مرحوم طباطبایی با استناد به قرآن می‌گوید جامعه هویت مستقلی دارد، ضمن اینکه افراد وجود دارند و حقوق دارند. ایشان با استناد به آیاتی از قرآن کریم معتقد است که جوامع مرگ و حیات دارند و این دلالت بر این دارد که جامعه مستقل از افراد است، حیات و ممات و حساب و کتاب دارد.
مشاور رهبر معظم انقلاب اسلامی در ادامه بیان کرد: مرحوم شهید مطهری در این زمینه می‌گوید؛ همین‌طور که انسان‌ها دارای فطریات هستند، جامعه هم دارای فطریات است. حال این به چه معنی است، می‌دانیم که در فطرت انسان معنویت‌گرایی و حق‌گرایی وجود دارد اما در مورد جامعه چگونه است. ایشان برخی از سنن همیشگی را به عنوان فطریات جامعه می‌دانند. به نظر ایشان سنت الهی این است که جوامع به یک سو هدایت می‌شود. وحدت امم یک امر فطری است. البته فرمایش آقای مطهری احتیاج به تفسیر بیشتری دارد.
لاریجانی در ادامه گفت: انقلاب اسلامی یک امر زنده است. باید ببینیم تلقی ما از جامعه چیست، اگر جامعه را زنده بدانیم، راه باز می‌شود تا برای زنده ماندن انقلاب راهی بجوییم. چرا انقلاب یک امر استمراری است و دوام دارد. انقلاب‌ها بر دو نوع هستند. برخی محدودیت دارند و جاودانگی ندارند. انقلاب صنعتی این‌گونه است. خواسته آنها بر آنچه که بر جامعه عارض شد، برتری دارد. اما اگر انقلابی متکی بر جوهره اصلی یک جامعه باشد، می‌رسیم به انقلاب اسلامی که تداوم دارد و زنده است.
وی افزود: زنده بودن یک جامعه درباره انقلاب اسلامی متکی به جوهره واقعی انقلاب اسلامی است که به ذاتیات جامعه اسلامی می‌رسد. مخصوصا در شرایطی که ما در یک زندگی دیجیتال سپری می‌کنیم و هر لحظه تغییراتی پیش می‌آید. در هر لحظه انسان‌ها تغییر می‌کنند و جوامع در حال تغییر هستند. بر اساس حرکت جوهری ملاصدرا هویت جامعه و هویت افراد برمی‌گردد به شخصیت تابع که هویت مستقل است. در جامعه‌ای که ثبات دارد، کل این حرکت یک هویت دارد.
لاریجانی در ادامه گفت: نکته دیگر در المیزان علامه طباطبایی اسلام تنها آیینی است که احکام آن مبتنی بر روح اجتماعی است و به همین جهت خداوند در روز قیامت علاوه بر کارنامه فردی، کارنامه اجتماعی نیز برای بشر در نظر می‌گیرد و او پایه منطق اسلامی را عقل و حق می‌داند. پایه منطق غرب بر احساسات و تمایلات است، احساسات امری عارضی است. نتیجه این بحث این است که زنده بودن انقلاب اسلامی تلقی ما از جامعه و منطق اسلام است که منطقی بر حق است نه احساسات و زنده بودن انقلاب بر پایه عقلانیت است.
وی با بیان اینکه بیانیه گام دوم چه ضرورتی داشت، افزود: زنده بودن به معنی تکامل نیست، بنابراین بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی برای این است که مومنان بدانند این انقلابی که مربوط به جوهر جامعه اسلامی است مبادا در این خاک‌پاشی برخی افراد، غفلت کنیم و برای تکامل آن تلاش نکنیم. بیانیه گام دوم یعنی اینکه این انقلاب زنده دچار انحطاط نشود. رهبر معظم انقلاب یک درک عمیقی در این بیانیه بنیان نهادند که باید کشف شود.
لاریجانی گفت: از دیدگاه افلاطون باید به نظام تربیتی جامعه توجه کنیم. علم نافع و عمل صالح دو موضوعی است که اگر جامعه‌ای مسلح به این دو موضوع باشد، تمدن‌ساز است. باید در این مورد تفکر عمیق‌تری داشته باشیم. بر همین مبنای اساسی که تمدن‌سازی از ضروریات است، نگاه رهبری به سبک زندگی و تاکید رهبری در گرو تمایل فردی و اجتماعی مومنانه است. اسلام هرگز بین زندگی مادی و حیات معنوی یک جدایی قائل نیست.
وی با بیان اینکه توجه فراگیر به این بیانیه برمی‌گردد به اینکه این بیانیه را درک کنیم، افزود: باید صاحبان اندیشه را به مشارکت بکشانیم. موضوع انقلاب امر فراگیری است و تا زمانی که به یک گفتار مسلط در جامعه برای همه جریان‌ها تبدیل نشود، کامل ظهور پیدا نمی‌کند. تمام جامعه این را قبول دارند و باید حضور پیدا کنند و احساس مشارکت داشته باشند. باید احساس مشارکت واقعی فراهم شود که زمینه را باید مسوولان حکومتی فراهم کنند.
چهار نقطه اصلی در بیانیه گام دوم انقلاب
در ادامه این مراسم علیرضا مختارپور، رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران گفت: این بیانیه از یک منظر کلی شامل دو بخش است؛ بخش اول در بازخوانی مسیر نهضت اسلامی ایران تا پیروزی و مراحل مختلف و دشواری‌ها و فرازونشیب‌ها و موفقیت‌ها و ویژگی‌ها و برکات چهل سال اول انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران است.
وی افزود: بخش دوم به بیان وظایف نسل جوان اعم از مدیران، کارگزاران، اندیشمندان و فعالان جوان در میدان‌های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و بین‌المللی و نیز در عرصه‌های دین و اخلاق و معنویت و عدالت با عبرت‌گیری از تجربه‌های گذشته و به کار بستن نگاه انقلابی و روحیه انقلابی و عمل جهادی برای رساندن ایران عزیز به الگوی کامل نظام پیشرفته اسلامی، با مرور این بیانیه شباهت‌های مبنایی و مضمونی با محتوای بیانات امام خمینی (ره) به خوبی نمایان است، گویی رهبر معظم انقلاب اسلامی سیر تاریخی و تکاملی نظام را پس از سی سال از ارتحال رهبر کبیر انقلاب اسلامی مورد بازخوانی قرار داده‌اند و نتیجه این تشریح دقیق چهل ساله اول انقلاب نشان‌دهنده پایداری انقلاب و نظام بر مبانی و آرمان‌های اصلی انقلاب اسلامی و حضرت امام خمینی (ره) است.
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران گفت: حضرت آیت‌الله خامنه‌ای سه ماه بعد از صدور بیانیه گام دوم، در دیدار جمعی از دانشجویان در اول خرداد 1398، محتوای این بیانیه را ترسیم تصویر کلی از مسایل اصلی انقلاب در سه مرحله گذشته، حال و آینده دانسته و به چهار نقطه اصلی در این بیانیه تصریح کرده‌اند، عظمت حادثه انقلاب هم از لحاظ وقوع و هم از لحاظ ماندگاری، عظمت راه طی شده و کارکردهای انقلاب، عظمت چشم‌انداز و هدفی که باید به آن برسیم و عظمت نقش نیروی جوان متعهد.
مختارپور افزود: از آن تاریخ تاکنون در بیشتر بیانات و پیام‌های رهبر انقلاب اسلامی، آنچه محور اصلی و دائرمدار همه مسایل بوده توجه به لزوم آمادگی نسل جوان برای پیشبرد انقلاب در گام دوم است. استفاده از ظرفیت جوانان، لزوم مجهز شدن جوانان به معارف دینی، سیاسی و بصیرت، دشمن‌شناسی، جلوگیری از تحریف روایت‌ها، جهاد تبیین نمونه‌های شاخصی از مقدمات و لوازم و اصول مهم برای نسل جوانی است که اغلب مدیریت‌های میانی را برعهده گرفته و به تدریج وارد مدیریت‌های کلان در قوای مختلف و نهادهای عمومی خواهد شد.
وی در ادامه بیان کرد: حال اگر به بیانات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای که در 14 خرداد 1401 و در سی‌و‌سومین سالگرد ارتحال حضرت امام ایراد شده توجه شود، ربط میان آنچه در بیانیه گام دوم و مسوولیت نسل جوان و مکتب امام (ره) در منظومه معرفتی معظم‌له آشکار می‌شود. ایشان پس از اشاره به ویژگی‌ها و وجوه عظمت انقلاب اسلامی و خصوصیات شخصی و نیز مکتب امام، از امام راحل به عنوان الگویی برای نسل جوان یاد کرده و امام را روح انقلاب اسلامی دانسته و بر لزوم شناسایی امام برای نسل جوان تاکید می‌کنند. عبارت صریح ایشان چنین است: «امام فقط امام دیروز نیست. امام امروز هم هست. امام فردا هم هست.»
بیانیه گام دوم یک چشم‌انداز متعالی است
در ادامه این آیین رونمایی حجت‌الاسلام علی ذوعلم، مولف این کتاب‌ها گفت: خدا را سپاسگزاریم که توفیق داد در این مسیر حرکت کنیم. در واقع آرمان‌های انقلاب و اصالت این مفاهیم در نگاه توحیدی ما را به این مباحث کشانده است. اندیشگاه گام دوم انقلاب بر این اعتقاد است که ما بیش از هر چیز به اندیشیدنی متقن در این باب نیاز داریم.
وی افزود: این هشت ارزش دینی که به عنوان آرمان‌های انقلاب در بیانیه گام دوم مطرح شد، فرازمانی و فرامکانی است. اما این تمایز و تفاوت در چیست، آزادی اخلاق و معنویت در غرب هم مطرح است و بازگشت به اخلاق در غرب هم دیده می‌شود اما یکی از وجوه این تمایز نوع چینش و مدل مفهومی است که از آنها به دست می‌دهد.
ذوعلم بیان کرد: گاهی آزادی بر معنویت مقدم است اگر تمدن‌سازی بخواهد صورت بگیرد. آزادی در غرب دچار چالش‌هایی است. اگر آنها را نقد می‌کنیم، نکته اساسی کجاست. اندیشمندان فراتر از اینکه متعلق به کجا هستند، به هدایت فطرت می‌اندیشند. فطرت مقوله‌ای است که واقعیت دارد، هیچکس نمی‌تواند از فطرت بگریزد. پس چرا دیدگاه‌هایی که مطرح می‌کنند با فطرت سازگار نیست، چون از مبنای فطرت وحیانی خودشان را محروم کردند. در غرب، امروز از آن منبع معرفتی واقعی محروم ماندند و آزادی و عقلانیت را به یک سطح نازل آورده‌‌اند.
وی افزود: عقلانیت وحیانی و عقلانیت فطری تصاعدیافته باید به آن بپردازد. این منظومه که به عنوان هشتگانه انقلاب رهبر معظم انقلاب اسلامی مطرح کردند، خودسازی عمیقی است که ایشان داشتند و آن رویت حقیقی که به اسلام و جهان و انسان دارند، توانست یک نگاه قانع‌کننده و جامع را ارایه بدهد.
ذوعلم در ادامه گفت: جوانان انقلابی می‌گویند چگونه باید این بیانیه را تحقق بخشید، درک عمیق و شهودی نسبت به بیانیه باید داشته باشیم و عدالت را در پیوند با عقلانیت تعریف کنیم. عقلانیتی که بر اساس سنت‌ها و آینده بتواند راهی جامع ارایه بدهد. غرب ثروت و مکنتی به هم زده است، این با نگاه توحیدی سازگار نیست. نگاه توحیدی حق برخورداری را برای همه قائل است. این نگاه به دین و دین‌شناسی وجود داشته است و امروز امتداد آن را در رهبری ولایی مقام معظم رهبری مشاهده می‌کنیم.
وی افزود: تحقق در برنامه‌ریزی واقعا محصور نیست، هر مدیری اگر یک فهم عمیق از انقلاب داشته باشد، خودبخود در سیاستگذاری‌ها و نوع مواجهه با مسایل بروز خواهد یافت. توحید این‌گونه نیست که در عمل بروز نداشته باشد. چه بسا مهم‌ترین مانع همین فقدان نگاه عمیق توحیدی است. جوانانی که می‌خواهند پیشگام باشند، این پیشگام شدن با خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی باید رخ بدهد. ما به خودسازی تا آخرین لحظه نیاز داریم بنابراین چگونه باید ترویج کرد تا سطح مساله از یک بیانیه قابل حس عمیق‌تر برود، امیدواریم حق این بیانیه ادا شود، شناخته شود و بازشناسی شود.
ذوعلم با بیان اینکه اگر بتوانیم از نگاه‌های سخیف فاصله بگیریم، می‌دانیم جایگاه بیانیه گام دوم در کجاست، گفت: جایگاه بیانیه گام دوم یک چشم‌انداز متعالی است. بیانیه گام دوم یک چشم‌انداز متعالی است برای جامعه ما، جامعه اسلام و جامعه بشریت، پس اقتضائات بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را رعایت کنیم که لئن شکرتم لازیدنکم.
علی لاریجانی با بیان اینکه موضوعات متکثری در این بیانیه بیان شده است؛ گفت: در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی که توسط مقام معظم رهبری بیان شده است وضعیت گذشته، شرایط حدوث، راه طی‌شده و مسیر آتی مومنان آمده است و باید روح حاکم بر این بیانیه را درک کنیم تا هدف را دریابیم. این خیلی مهم است که ما در امور متکثر روح واقعی را کشف کنیم.
وی افزود: مثلا در اسلام مسایل کلی به صورت فروع دین و اصول دین مطرح شده است اما حاج آقا طباطبایی روح کلی اسلام را توحید می‌داند که برای فهم حقیقت باید مورد توجه قرار گیرد.
مشاور رهبر معظم انقلاب اسلامی با بیان اینکه فهم این موضوع مهم است که حد و درک امور باید در پناه توحید انجام گیرد، گفت: موضوع توحید یک موضوع کلی است، آیا روح حاکم بر بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی نیز یک روح کلی است و آیا روح کلی بر این بیانیه حاکم است؟
لاریجانی بیان کرد: انقلاب اسلامی یک حرکت زنده است و استقلال و آزادی و... در درون این موضوع وجود پیدا می‌کند. از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی گاه فراز و فرودهایی وجود داشت که برخی در این زمان می‌گفتند انقلاب یک اتفاق بود و حال باید برنامه‌ریزی کنیم. اگر روح کلی انقلاب را بشناسیم که روح انقلاب یک مساله زنده است و انقلاب اسلامی یک حرکت زنده است، این شناخت می‌تواند برنامه آینده را مشخص کند.
وی با بیان این که حال از خود می‌پرسیم، چرا روح انقلاب یک مساله زنده است، افزود: این موضوع برمی‌گردد به اینکه نگاه ما به جامعه چگونه است. اگر اصالت را به فرد بدهیم و جامعه جنبه اعتباری داشته باشد، پس جامعه پایدار نیست و انقلاب نمی‌تواند استمرار حیات داشته باشد. مرحوم طباطبایی با استناد به قرآن می‌گوید جامعه هویت مستقلی دارد، ضمن اینکه افراد وجود دارند و حقوق دارند. ایشان با استناد به آیاتی از قرآن کریم معتقد است که جوامع مرگ و حیات دارند و این دلالت بر این دارد که جامعه مستقل از افراد است، حیات و ممات و حساب و کتاب دارد.
مشاور رهبر معظم انقلاب اسلامی در ادامه بیان کرد: مرحوم شهید مطهری در این زمینه می‌گوید؛ همین‌طور که انسان‌ها دارای فطریات هستند، جامعه هم دارای فطریات است. حال این به چه معنی است، می‌دانیم که در فطرت انسان معنویت‌گرایی و حق‌گرایی وجود دارد اما در مورد جامعه چگونه است. ایشان برخی از سنن همیشگی را به عنوان فطریات جامعه می‌دانند. به نظر ایشان سنت الهی این است که جوامع به یک سو هدایت می‌شود. وحدت امم یک امر فطری است. البته فرمایش آقای مطهری احتیاج به تفسیر بیشتری دارد.
لاریجانی در ادامه گفت: انقلاب اسلامی یک امر زنده است. باید ببینیم تلقی ما از جامعه چیست، اگر جامعه را زنده بدانیم، راه باز می‌شود تا برای زنده ماندن انقلاب راهی بجوییم. چرا انقلاب یک امر استمراری است و دوام دارد. انقلاب‌ها بر دو نوع هستند. برخی محدودیت دارند و جاودانگی ندارند. انقلاب صنعتی این‌گونه است. خواسته آنها بر آنچه که بر جامعه عارض شد، برتری دارد. اما اگر انقلابی متکی بر جوهره اصلی یک جامعه باشد، می‌رسیم به انقلاب اسلامی که تداوم دارد و زنده است.
وی افزود: زنده بودن یک جامعه درباره انقلاب اسلامی متکی به جوهره واقعی انقلاب اسلامی است که به ذاتیات جامعه اسلامی می‌رسد. مخصوصا در شرایطی که ما در یک زندگی دیجیتال سپری می‌کنیم و هر لحظه تغییراتی پیش می‌آید. در هر لحظه انسان‌ها تغییر می‌کنند و جوامع در حال تغییر هستند. بر اساس حرکت جوهری ملاصدرا هویت جامعه و هویت افراد برمی‌گردد به شخصیت تابع که هویت مستقل است. در جامعه‌ای که ثبات دارد، کل این حرکت یک هویت دارد.
لاریجانی در ادامه گفت: نکته دیگر در المیزان علامه طباطبایی اسلام تنها آیینی است که احکام آن مبتنی بر روح اجتماعی است و به همین جهت خداوند در روز قیامت علاوه بر کارنامه فردی، کارنامه اجتماعی نیز برای بشر در نظر می‌گیرد و او پایه منطق اسلامی را عقل و حق می‌داند. پایه منطق غرب بر احساسات و تمایلات است، احساسات امری عارضی است. نتیجه این بحث این است که زنده بودن انقلاب اسلامی تلقی ما از جامعه و منطق اسلام است که منطقی بر حق است نه احساسات و زنده بودن انقلاب بر پایه عقلانیت است.
وی با بیان اینکه بیانیه گام دوم چه ضرورتی داشت، افزود: زنده بودن به معنی تکامل نیست، بنابراین بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی برای این است که مومنان بدانند این انقلابی که مربوط به جوهر جامعه اسلامی است مبادا در این خاک‌پاشی برخی افراد، غفلت کنیم و برای تکامل آن تلاش نکنیم. بیانیه گام دوم یعنی اینکه این انقلاب زنده دچار انحطاط نشود. رهبر معظم انقلاب یک درک عمیقی در این بیانیه بنیان نهادند که باید کشف شود.
لاریجانی گفت: از دیدگاه افلاطون باید به نظام تربیتی جامعه توجه کنیم. علم نافع و عمل صالح دو موضوعی است که اگر جامعه‌ای مسلح به این دو موضوع باشد، تمدن‌ساز است. باید در این مورد تفکر عمیق‌تری داشته باشیم. بر همین مبنای اساسی که تمدن‌سازی از ضروریات است، نگاه رهبری به سبک زندگی و تاکید رهبری در گرو تمایل فردی و اجتماعی مومنانه است. اسلام هرگز بین زندگی مادی و حیات معنوی یک جدایی قائل نیست.
وی با بیان اینکه توجه فراگیر به این بیانیه برمی‌گردد به اینکه این بیانیه را درک کنیم، افزود: باید صاحبان اندیشه را به مشارکت بکشانیم. موضوع انقلاب امر فراگیری است و تا زمانی که به یک گفتار مسلط در جامعه برای همه جریان‌ها تبدیل نشود، کامل ظهور پیدا نمی‌کند. تمام جامعه این را قبول دارند و باید حضور پیدا کنند و احساس مشارکت داشته باشند. باید احساس مشارکت واقعی فراهم شود که زمینه را باید مسوولان حکومتی فراهم کنند.
چهار نقطه اصلی در بیانیه گام دوم انقلاب
در ادامه این مراسم علیرضا مختارپور، رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران گفت: این بیانیه از یک منظر کلی شامل دو بخش است؛ بخش اول در بازخوانی مسیر نهضت اسلامی ایران تا پیروزی و مراحل مختلف و دشواری‌ها و فرازونشیب‌ها و موفقیت‌ها و ویژگی‌ها و برکات چهل سال اول انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران است.
وی افزود: بخش دوم به بیان وظایف نسل جوان اعم از مدیران، کارگزاران، اندیشمندان و فعالان جوان در میدان‌های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و بین‌المللی و نیز در عرصه‌های دین و اخلاق و معنویت و عدالت با عبرت‌گیری از تجربه‌های گذشته و به کار بستن نگاه انقلابی و روحیه انقلابی و عمل جهادی برای رساندن ایران عزیز به الگوی کامل نظام پیشرفته اسلامی، با مرور این بیانیه شباهت‌های مبنایی و مضمونی با محتوای بیانات امام خمینی (ره) به خوبی نمایان است، گویی رهبر معظم انقلاب اسلامی سیر تاریخی و تکاملی نظام را پس از سی سال از ارتحال رهبر کبیر انقلاب اسلامی مورد بازخوانی قرار داده‌اند و نتیجه این تشریح دقیق چهل ساله اول انقلاب نشان‌دهنده پایداری انقلاب و نظام بر مبانی و آرمان‌های اصلی انقلاب اسلامی و حضرت امام خمینی (ره) است.
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران گفت: حضرت آیت‌الله خامنه‌ای سه ماه بعد از صدور بیانیه گام دوم، در دیدار جمعی از دانشجویان در اول خرداد 1398، محتوای این بیانیه را ترسیم تصویر کلی از مسایل اصلی انقلاب در سه مرحله گذشته، حال و آینده دانسته و به چهار نقطه اصلی در این بیانیه تصریح کرده‌اند، عظمت حادثه انقلاب هم از لحاظ وقوع و هم از لحاظ ماندگاری، عظمت راه طی شده و کارکردهای انقلاب، عظمت چشم‌انداز و هدفی که باید به آن برسیم و عظمت نقش نیروی جوان متعهد.
مختارپور افزود: از آن تاریخ تاکنون در بیشتر بیانات و پیام‌های رهبر انقلاب اسلامی، آنچه محور اصلی و دائرمدار همه مسایل بوده توجه به لزوم آمادگی نسل جوان برای پیشبرد انقلاب در گام دوم است. استفاده از ظرفیت جوانان، لزوم مجهز شدن جوانان به معارف دینی، سیاسی و بصیرت، دشمن‌شناسی، جلوگیری از تحریف روایت‌ها، جهاد تبیین نمونه‌های شاخصی از مقدمات و لوازم و اصول مهم برای نسل جوانی است که اغلب مدیریت‌های میانی را برعهده گرفته و به تدریج وارد مدیریت‌های کلان در قوای مختلف و نهادهای عمومی خواهد شد.
وی در ادامه بیان کرد: حال اگر به بیانات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای که در 14 خرداد 1401 و در سی‌و‌سومین سالگرد ارتحال حضرت امام ایراد شده توجه شود، ربط میان آنچه در بیانیه گام دوم و مسوولیت نسل جوان و مکتب امام (ره) در منظومه معرفتی معظم‌له آشکار می‌شود. ایشان پس از اشاره به ویژگی‌ها و وجوه عظمت انقلاب اسلامی و خصوصیات شخصی و نیز مکتب امام، از امام راحل به عنوان الگویی برای نسل جوان یاد کرده و امام را روح انقلاب اسلامی دانسته و بر لزوم شناسایی امام برای نسل جوان تاکید می‌کنند. عبارت صریح ایشان چنین است: «امام فقط امام دیروز نیست. امام امروز هم هست. امام فردا هم هست.»
بیانیه گام دوم یک چشم‌انداز متعالی است
در ادامه این آیین رونمایی حجت‌الاسلام علی ذوعلم، مولف این کتاب‌ها گفت: خدا را سپاسگزاریم که توفیق داد در این مسیر حرکت کنیم. در واقع آرمان‌های انقلاب و اصالت این مفاهیم در نگاه توحیدی ما را به این مباحث کشانده است. اندیشگاه گام دوم انقلاب بر این اعتقاد است که ما بیش از هر چیز به اندیشیدنی متقن در این باب نیاز داریم.
وی افزود: این هشت ارزش دینی که به عنوان آرمان‌های انقلاب در بیانیه گام دوم مطرح شد، فرازمانی و فرامکانی است. اما این تمایز و تفاوت در چیست، آزادی اخلاق و معنویت در غرب هم مطرح است و بازگشت به اخلاق در غرب هم دیده می‌شود اما یکی از وجوه این تمایز نوع چینش و مدل مفهومی است که از آنها به دست می‌دهد.
ذوعلم بیان کرد: گاهی آزادی بر معنویت مقدم است اگر تمدن‌سازی بخواهد صورت بگیرد. آزادی در غرب دچار چالش‌هایی است. اگر آنها را نقد می‌کنیم، نکته اساسی کجاست. اندیشمندان فراتر از اینکه متعلق به کجا هستند، به هدایت فطرت می‌اندیشند. فطرت مقوله‌ای است که واقعیت دارد، هیچکس نمی‌تواند از فطرت بگریزد. پس چرا دیدگاه‌هایی که مطرح می‌کنند با فطرت سازگار نیست، چون از مبنای فطرت وحیانی خودشان را محروم کردند. در غرب، امروز از آن منبع معرفتی واقعی محروم ماندند و آزادی و عقلانیت را به یک سطح نازل آورده‌‌اند.
وی افزود: عقلانیت وحیانی و عقلانیت فطری تصاعدیافته باید به آن بپردازد. این منظومه که به عنوان هشتگانه انقلاب رهبر معظم انقلاب اسلامی مطرح کردند، خودسازی عمیقی است که ایشان داشتند و آن رویت حقیقی که به اسلام و جهان و انسان دارند، توانست یک نگاه قانع‌کننده و جامع را ارایه بدهد.
ذوعلم در ادامه گفت: جوانان انقلابی می‌گویند چگونه باید این بیانیه را تحقق بخشید، درک عمیق و شهودی نسبت به بیانیه باید داشته باشیم و عدالت را در پیوند با عقلانیت تعریف کنیم. عقلانیتی که بر اساس سنت‌ها و آینده بتواند راهی جامع ارایه بدهد. غرب ثروت و مکنتی به هم زده است، این با نگاه توحیدی سازگار نیست. نگاه توحیدی حق برخورداری را برای همه قائل است. این نگاه به دین و دین‌شناسی وجود داشته است و امروز امتداد آن را در رهبری ولایی مقام معظم رهبری مشاهده می‌کنیم.
وی افزود: تحقق در برنامه‌ریزی واقعا محصور نیست، هر مدیری اگر یک فهم عمیق از انقلاب داشته باشد، خودبخود در سیاستگذاری‌ها و نوع مواجهه با مسایل بروز خواهد یافت. توحید این‌گونه نیست که در عمل بروز نداشته باشد. چه بسا مهم‌ترین مانع همین فقدان نگاه عمیق توحیدی است. جوانانی که می‌خواهند پیشگام باشند، این پیشگام شدن با خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی باید رخ بدهد. ما به خودسازی تا آخرین لحظه نیاز داریم بنابراین چگونه باید ترویج کرد تا سطح مساله از یک بیانیه قابل حس عمیق‌تر برود، امیدواریم حق این بیانیه ادا شود، شناخته شود و بازشناسی شود.
ذوعلم با بیان اینکه اگر بتوانیم از نگاه‌های سخیف فاصله بگیریم، می‌دانیم جایگاه بیانیه گام دوم در کجاست، گفت: جایگاه بیانیه گام دوم یک چشم‌انداز متعالی است. بیانیه گام دوم یک چشم‌انداز متعالی است برای جامعه ما، جامعه اسلام و جامعه بشریت، پس اقتضائات بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را رعایت کنیم که لئن شکرتم لازیدنکم.
نظر شما